Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των διαζυγίων στην Ελλάδα. Ο δείκτης από 8% επί των γάμων το 1980 έφτασε το 24% το 2005, δηλαδή σχεδόν ένας στους τέσσερις γάμους καταλήγει σε διαζύγιο. Τελικά, ποιος είναι ο κατάλληλος ή η κατάλληλη σύντροφος. Πότε θα πρέπει να σταματήσουμε την «αναζήτηση». Τη λύση στο πρόβλημα προσφέρει μια από τις τελευταίες οικονομικές θεωρίες η οποία ωστόσο δημιουργήθηκε για να εξηγήσει την ανεργία στην αγορά εργασίας και την θεωρία συμπεριφοράς του καταναλωτή.Η θεωρία αναζήτησης, «search theory*», εξηγεί πότε ένας εργαζόμενος θα πρέπει να δεχθεί μια θέση εργασίας και πότε ένας καταναλωτής θα πρέπει να σταματήσει να «αναζητεί» μια χαμηλότερη τιμή για ένα προϊόν που επιθυμεί να αγοράσει. Από την πλευρά του εν δυνάμει εργαζόμενου, η απόφασή του να δεχθεί μια προσφορά εξαρτάται από το ύψος του μισθού, το ύψος των πρόσθετων παροχών, τις συνθήκες εργασίας και φυσικά την ευκολία εύρεσης νέας εργασίας. Από την πλευρά του καταναλωτή, η απόφασή του να αγοράσει ένα προϊόν που επιθυμεί εξαρτάτε από την ποιότητα, την τιμή, το κόστος μετακίνησης στο επόμενο μαγαζί και την αξία που αποδίδει στον ελεύθερό του χρόνου.
Αν κάποιος ή κάποια είχε το κατάλληλο μαθηματικό λογισμικό θα μπορούσε να υπολογίσει ποιος είναι ο άριστος αριθμός συντρόφων που πρέπει να αλλάξει έως ότου καταλήξει στον ή στην ιδανική. Φυσικά για κάθε άνθρωπο ο αριθμός αυτός διαφέρει καθώς διαφορετικό είναι το «κόστος» αναζήτησης.
Όταν ένας εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να αποδεχθεί αργότερα στο μέλλον τις προσφορές των εργοδοτών, τότε, σύμφωνα με τη θεωρία θα πρέπει να απορρίψει περισσότερες τέτοιες προσφορές. Αντίστοιχα, όταν κάποιος ή κάποια έχει τη δυνατότητα να επιστρέψει στις προηγούμενες σχέσεις του, τότε σύμφωνα με την οικονομική θεωρία θα πρέπει να συνάψει περισσότερες σχέσεις. Αντίθετα, όσο υψηλότερο το κόστος της απώλειας ενός συντρόφου, τόσο μικρότερος ο αριθμός των σχέσεων που θα πρέπει να συνάψετε πριν καταλήξετε στον ιδανικό σύντροφο.
Άλλη μια πτυχή της συγκεκριμένης θεωρίας αφορά το χρόνο που χρειάζεστε ώστε να συνάψετε την επόμενη σχέση. Όπως στην αγορά εργασίας, το πόσο «εύκολα» σας έρχονται οι προτάσεις, έτσι και στις σχέσεις θα πρέπει να συνάψετε περισσότερες σχέσεις όσο πιο εύκολα βρίσκετε μια. Πως μπορούμε όμως να ποσοτικοποιήσουμε αυτή την ευκολία. Τη λύση έρχονται να δώσουν τα απλά μαθηματικά, τα οποία μπορούν να σας βοηθήσουν στην απόφασή σας να ζητήσετε κάποιον ή κάποιον σε ραντεβού.
Τα μαθηματικά της σχέσης
Λόγω της ημέρας, ένας μαθηματικός θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι δεν θα πρέπει να εμπιστευτείτε το ένστικτό σας όταν πρόκειται για την επιλογή ενός συντρόφου. Η λήψη απόφασης με συναισθηματισμό πάσχει σοβαρά, όπως υποστηρίζει ο διακεκριμένος μαθηματικός Garth Sundem**, αλλά μπορεί να καθοριστεί με ένα απλό άθροισμα.
Για να αναλογιστείτε το λάθος μιας απόφασης αρκεί να σκεφτείτε το εξής: Κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όταν το Discovery Channel μεταδίδει την «εβδομάδα καρχαρία», ελαττώνονται δραματικά οι επισκέψεις στις παραλίες της Φλόριντα. Προφανώς το συγκεκριμένο πρόγραμμα του τηλεοπτικού δικτύου δεν κάνει τις παραλίες της Φλόριντα πιο επικίνδυνες. Ωστόσο, παρακολουθώντας όλη την εβδομάδα επιθέσεις από καρχαρίες, η ανάγκη της αυτοσυντήρησης μας υπαγορεύει να μείνουμε μακριά από τις παραλίες.
Χωρίς συναισθηματισμούς λοιπόν, ο Αμερικανός μαθηματικός υποστηρίζει ότι έχει βρει την μαθηματική εξίσωση που σας επιτρέπει να πάρετε την απόφαση αν θα επιχειρήσετε να ζητήσετε σε ραντεβού κάποιον ή κάποια που σας αρέσει. «Για παράδειγμα κάθεστε σε ένα μπαρ και βλέπετε μια κοπέλα που σας αρέσει» αναφέρει ο κ. Sundem. «Τι πιστεύετε ότι θα επηρεάσει τις πιθανότητες επιτυχίας με αυτή τη γυναίκα;»
Σίγουρα θα βοηθήσει αν είστε ελκυστικός, ειδικά σε σύγκριση με την γυναικά που σας αρέσει. Επίσης θα βοηθήσει αν είστε ευφυής στο διάλογό σας και πρόθυμος να συνεχίσετε την προσπάθειά σας. Ωστόσο, θα πλήξει δραστικά τις πιθανότητες επιτυχίας σας, αν η γυναίκα έχει ήδη σχέση.
Όπου W = η ευφυΐα στο διάλογό σας, G = η προθυμία να συνεχίσετε, Ay = η ελκυστικότητά σας, AH = η ελκυστικότητά της, και R = η «προσήλωσή» της στην τωρινή της σχέση. (όλες οι μεταβλητές κυμαίνονται μεταξύ 1 και 10, όπου το 10 σημαίνει πάρα πολύ ή υψηλή)Ανάλογα με το αποτέλεσμα Ask - να ζητήσετε ραντεβού - η πιθανότητα επιτυχίας σας είναι η εξής:
- Αν το Ask είναι αρνητικό θα πρέπει να χαμηλώσετε τα πρότυπά σας.
- Αν το Ask είναι μεταξύ μηδέν και ένα έχετε απειροελάχιστη πιθανότητα να την «κερδίσετε».
- Αν το Ask είναι μεταξύ ένα και δέκα τότε βρίσκεστε σε καλό δρόμο, η πιθανότητα επιτυχίας είναι ευνοϊκή.
- Αν το Ask είναι μεγαλύτερο από το δέκα τότε καλύτερα να στρέψετε την προσοχή σας στην πιο ελκυστική φίλη της.
Στην πράξη, η χρήση αυτής της εξίσωσης σημαίνει ότι όσο πιο υψηλό Ask έχετε τόσο μεγαλύτερος ο «άριστος» αριθμός των σχέσεων που πρέπει να συνάψετε πριν παντρευτείτε.
* Η θεωρία αναζήτησης για την αγορά εργασίας αποτελεί δημιούργημα του Αμερικανού οικονομολόγου George Stigler (1911-1991), ενώ σημαντικότητα ήταν η συμβολή του Κύπριου οικονομολόγου Χριστόφορου Πισσαρίδη.
** Ο Garth Sundem είναι Αμερικανός καθηγητής και συγγραφέας του βιβλίου: 50 Foolproof Equations for Everyday Life, (50 ανόητες αποδείξεις εξισώσεων για την καθημερινότητά σας)
Πηγές:
-G J Stigler, 'Information in the Labor Market', Journal of Political Economy, vol. LXX (October, 1962), 94-105
-Pissarides, Christopher (2000), Equilibrium Unemployment Theory, 2nd ed. MIT Press
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC - dpsaradellis@kathimerini.gr
