Παρασκευή 21 Μαρτίου 2008

Το προφίλ του Ελληνα μπλόγκερ

Έρευνα σε 1.367 χρήστες

Ποιοι είναι, τι γνώσεις έχουν, τι διαβάζουν, γιατί το κάνουν

So you think you can... blog. Η ανήσυχη αυτή μερίδα της κοινωνίας, που τα τελευταία χρόνια έχει φτάσει να απασχολεί και την ακαδημαϊκή κοινότητα, γίνεται για πρώτη φορά αντικείμενο επιστημονικής μελέτης. Ποιοι είναι, τι γνώσεις έχουν, τι διαβάζουν, πού μένουν και, ίσως το κυριότερο, γιατί το κάνουν. Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που γίνεται σχετικά με την ελληνόφωνη μπλογκόσφαιρα και πραγματοποίησε ο Ζαφείρης Καραμπάσης σκιαγραφώντας το προφίλ, τα κίνητρα και τις πρακτικές των Ελλήνων bloggers.

Ο ίδιος είναι εκτός από μπλόγκερ και κοινωνιολόγος. Για τη μεταπτυχιακή του διπλωματική εργασία με τίτλο «Το blogging στην Ελλάδα: Προφίλ, Κίνητρα και Πρακτικές των Ελληνόφωνων bloggers», που παρουσίασε χθες το πρωί στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, εκτός από τη βιβλιογραφία είχε και στατιστικό δείγμα 1.367 bloggers.

Οταν τα blogs ακόμα μπουσούλαγαν

Σύμφωνα με την έρευνα, η πρώιμη φάση του ελληνόφωνου blogging πιθανότατα να ήταν το 2000 από μέλη της ελληνικής κοινότητας ελεύθερου λογισμικού και ανοιχτού κώδικα. Ωστόσο «με την ανάδυση και άνθηση των υπηρεσιών δημιουργίας και φιλοξενίας blog, οι περισσότεροι από τους πρωτοπόρους ελληνόφωνους bloggers φιλοξένησαν τα blogs τους σε ξένους blog providers δημοσιεύοντας (μάλλον γύρω στο 2002-2003) τα πρώτα τους ελληνόφωνα άρθρα χαμένοι μέσα στη θάλασσα των blogs και σχηματίζοντας σιγά σιγά μια πολύ μικρή κοινότητα». Κατά την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας (26/03 - 26/04 του 2007) υπήρχαν 9.510 ελληνόφωνα blogs, εκ των οποίων ενεργά ήταν τα 4.639.

Προφίλ

Ο χαρακτηριστικός, σύμφωνα με την έρευνα, bloggers είναι 30άρης άντρας με πανεπιστημιακή μόρφωση που ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Συνδέεται κυρίως από το σπίτι του μέσω DSL γραμμής, του αρέσει το γράψιμο και επιθυμεί να επηρεάσει «άλλους ανθρώπους που μπορεί να ενδιαφέρονται». Το blog του δέχεται λιγότερες από 100 επισκέψεις την ημέρα, δεν περιέχει διαφημίσεις και είναι πολυ-θεματικό. Οι άντρες που έχουν και την πλειοψηφία (63,98%) στα blogs, αναφέρονται συχνότερα σε θέματα που σχετίζονται με τα κοινά. Οι γυναίκες, που αντιπροσωπεύουν το 36,02% αποκρύπτουν περισσότερο την ταυτότητά τους, δημοσιεύουν σπανιότερα (72%) το mail τους από ό,τι οι άνδρες (77%) και αλληλεπιδρούν περισσότερο μέσω σχολίων. Τείνουν να αναφέρονται συχνότερα σε θέματα που σχετίζονται με την προσωπική σφαίρα και την κουλτούρα. Οι ηλικίες που έχουν τα ηνία στο ελληνόφωνο blogging είναι μεταξύ 18 έως 44 ετών. Επίσης η πλειοψηφία (67%) έχει πανεπιστημιακή εκπαίδευση ενώ οι μισοί από αυτούς έχουν και μεταπτυχιακές σπουδές χωρίς να υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις του εκπαιδευτικού επιπέδου των δύο φύλων. Μόνο ένα 11% στην έρευνα αναφέρεται να είναι απόφοιτοι Γυμνασίου-Λυκείου. Το 69% είναι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης, το 23% φοιτητές-σπουδαστές ενώ οι άνεργοι bloggers είναι μόλις 4,3%. Το 65% κατοικεί στα δύο μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα, Αθήνα (53,1%) και Θεσσαλονίκη (12,4%), ενώ το 23% στις υπόλοιπες μεγάλες πόλεις και την επαρχία. Ενα 11% «στέλνει» από το εξωτερικό.

Σχέση με παραδοσιακά ΜΜΕ

Στη σχέση τους με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης-ψυχαγωγίας οι bloggers προτιμούν το ραδιόφωνο περισσότερο, ενώ η τηλεόραση είναι το λιγότερο συχνά χρησιμοποιούμενο μέσο. Το 85% των συμμετασχόντων δήλωσε ότι βλέπει τηλεόραση λιγότερο από 1,5 ώρα την ημέρα, ενώ οι εφημερίδες και τα έντυπα βρίσκονται κάπου στη μέση των προτιμήσεών τους. Οι περισσότεροι (63,8%) δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν το Internet για περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα, ενώ οι τεχνικές τους δεξιότητες είναι άνω του «μέσου όρου». Μόλις το 8,1% των αποκριθέντων δεν έχει ευρυζωνική σύνδεση, ενώ η πλειοψηφία τους συνδέεται είτε από το σπίτι (87%) ή από την εργασία τους (40,7%).

Κίνητρα

Η δημιουργική γραφή και η άσκηση επιρροής είναι τα κυρίαρχα κίνητρα των bloggers και ακολουθούν η διατήρηση ημερολογίου και ιστοτόπου, ο πειραματισμός, η δράση υπό το καθεστώς της ανωνυμίας και η δημιουργία κοινότητας. Στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται τα κίνητρα της γνώσης και της επικοινωνίας με φίλους. Η πλειοψηφία (63,2%) ανανεώνει όποτε κάτι την εμπνέει.

Αθλητισμός, θρησκεία και οικονομία φαίνεται να απουσιάζουν από το σύνολο των ελληνικών blogs, αφού πάνω από το 80% δήλωσε ότι καθόλου ή σπάνια αναφέρεται σε αυτά τα θέματα στις δημοσιεύσεις του. Τα θέματα καθημερινής ζωής είναι αυτά στα οποία αναφέρονται συχνότερα οι Ελληνες bloggers ενώ ακολουθούν οι θεματολογίες: ενδιαφέροντα/χόμπι, τέχνη/πολιτισμός, προσωπική δημιουργική δουλειά και ψυχαγωγία. Νέα/Ειδήσεις δημοσιεύονται σχετικά σπάνια ενώ αρκετά σπάνια δημοσιεύονται θέματα των κατηγοριών Επιστήμη/Τεχνολογία, Πολιτική, Φίλοι/Οικογένεια, Σπουδές/Εργασία και Εκπαίδευση. Ιστολόγια που σχετίζονται με προσωπικά θέματα είναι λιγότερο δημοφιλή αλλά αλληλεπιδρούν περισσότερο αναμεταξύ τους, συνάπτοντας έτσι κοινωνικές σχέσεις.

Δημοσιογραφική πρακτική

Το 38% των bloggers θεωρεί ότι το blog είναι μια μορφή δημοσιογραφίας, το 11% δεν μπορεί να πάρει θέση ενώ σχεδόν οι μισοί (51%) δεν το θεωρούν. Σε άλλο ερώτημα το 72% δηλώνει ότι συχνά ή πολύ συχνά ξοδεύει επιπλέον χρόνο για να διασταυρώσει τις πληροφορίες τις οποίες πρόκειται να δημοσιεύσει. Σύμφωνα με όσα πραγματεύεται η έρευνα, η υιοθέτηση δημοσιογραφικής πρακτικής συνδέεται με τα κίνητρα άσκησης επιρροής, συσσώρευσης γνώσης, δημιουργίας κοινότητας και διατήρησης ιστότοπου και όχι με αυτά της διατήρησης ημερολογίου, του πειραματισμού και της επικοινωνίας με τους φίλους.

Ολόκληρη η έρευνα του Ζαφείρη Καραμπάση με την ιστορική αναδρομή, τη μεθοδολογία και τη στατιστική ανάλυση βρίσκεται από χθες το απόγευμα αναρτημένη στην ιστοσελίδα: http://ereuna.wordpress.com/

Του Αλέξανδρου Κυριακόπουλου από την "Ελευθεροτυπία" της Τετάρτης, 19 Μαρτίου 2008