«Εν Αγρινίω και εν τω Γυμνασίω Αγρινίου, σήμερον την 9ην του μηνός Μαρτίου του 1926 έτους, ημέραν της εβδομάδος Τρίτην και ώραν 5 μ.μ. συνελθόντες οι κάτωθι υπογεγραμμένοι αποφασίζομεν παμψηφεί. Ιδρύομεν Σωματείον κατά τους Νόμους 281 και 2151 περί Σωματείων υπό την επωνυμία Γυμναστικός Σύλλογος "Παναιτωλικός". Οι ιδρυταί: Ευθύμιος 
Χαβέλλας, Γεώργιος Χατζόπουλος, Εμμανουήλ Θεοδωρόπουλος, Αθανάσιος Παπασωτηρόπουλος, Νικόλαος Σαραντόπουλος, Διονύσιος Εξαρχος, Ιωάννης Σελιμάς, Ανδρέας Παναγόπουλος, Γεώργιος Στύλιος, Χρήστος Σ. Γιάγκας, Λάμπρος Μπούστος, Νικόλαος Τσιτσιμελής, Χρήστος Παπαγιάννης, Γεώργιος Πάτσης, Παναγιώτης Τσιχριντζής, Γεώργιος Αλεξανδρόπουλος». Ογδόντα δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ίδρυση του Παναιτωλικού. Το όραμα δεκαέξι εύπορων ανδρών του πνεύματος και ενεργών πολιτών υλοποιήθηκε τότε με σκοπό «την ανάπτυξιν και έντασιν γυμναστικού και αγωνιστικού φρονήματος, την ηθικήν επίβλεψιν και την δυνατήν μετασχολικήν εκπαίδευσιν των ανηλίκων, διά παιδονομίας και εσπερινών ή κυριακών Σχολών!». Οπερ και εγένετο. Εκατοντάδες φτωχά παιδιά έμαθαν γράμματα στις νυκτερινές σχολές του Παναιτωλικού, γι' αυτό και προστέθηκε στην ονομασία του η λέξη «Φιλεκπαιδευτικός».
Χαβέλλας, Γεώργιος Χατζόπουλος, Εμμανουήλ Θεοδωρόπουλος, Αθανάσιος Παπασωτηρόπουλος, Νικόλαος Σαραντόπουλος, Διονύσιος Εξαρχος, Ιωάννης Σελιμάς, Ανδρέας Παναγόπουλος, Γεώργιος Στύλιος, Χρήστος Σ. Γιάγκας, Λάμπρος Μπούστος, Νικόλαος Τσιτσιμελής, Χρήστος Παπαγιάννης, Γεώργιος Πάτσης, Παναγιώτης Τσιχριντζής, Γεώργιος Αλεξανδρόπουλος». Ογδόντα δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ίδρυση του Παναιτωλικού. Το όραμα δεκαέξι εύπορων ανδρών του πνεύματος και ενεργών πολιτών υλοποιήθηκε τότε με σκοπό «την ανάπτυξιν και έντασιν γυμναστικού και αγωνιστικού φρονήματος, την ηθικήν επίβλεψιν και την δυνατήν μετασχολικήν εκπαίδευσιν των ανηλίκων, διά παιδονομίας και εσπερινών ή κυριακών Σχολών!». Οπερ και εγένετο. Εκατοντάδες φτωχά παιδιά έμαθαν γράμματα στις νυκτερινές σχολές του Παναιτωλικού, γι' αυτό και προστέθηκε στην ονομασία του η λέξη «Φιλεκπαιδευτικός».
Ο στίβος, το βόλεϊ και το ποδόσφαιρο
Κι όμως, όταν ξεκίνησε τη δράση του δεν υπήρχε τμήμα ποδοσφαίρου. Οι ιδρυτές του το θεωρούσαν υποδεέστερο άθλημα εκείνη την εποχή, γι' αυτό και σε πρώτο επίπεδο είχαν δημιουργήσει τμήματα στίβου και βόλεϊ γυναικών! Στις 16 Ιουλίου 1926 ο Παναιτωλικός αποκτά το δικό του σπίτι στο αλλοτινό ελαιοστάσιο Βελή, θέση στην οποία στεγάζεται μέχρι σήμερα το γήπεδό του. Ενα χρόνο μετά όλα άλλαξαν, όταν η μπάλα μπήκε στη ζωή του Αγρινιώτη οπαδού. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1932 το νικηφόρο πρώτο εκτός έδρας φιλικό (2-1) κόντρα στον Πύρρο Ιωαννίνων ώθησε πλήθος κόσμου στη γέφυρα του Αχελώου για να υποδεχθεί τους θριαμβευτές! Λες και είχαν πάρει πρωτάθλημα! H πρώτη μεγάλη διάκριση θα έρθει την περίοδο 1954-55 με τη συμμετοχή στην τελική εξάδα του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος, αλλά και την κατοχύρωση θέσης στην ενιαία Β' Εθνική. Η πραγματική υπέρβαση, όμως, θα συντελεστεί δέκα χρόνια αργότερα με την άνοδο στην πρώτη τη τάξει κατηγορία.
Η «μαύρη» σελίδα
Στην Α' Εθνική θα μείνει μόλις για δύο χρόνια (1975-77) και ενδιάμεσα η πορεία του θα σημαδευτεί από την πιο μαύρη σελίδα της ιστορίας του. Στις 29 Φεβρουαρίου 1976 μια λανθασμένη υπόδειξη πέναλτι του Θεσσαλονικιού διαιτητή Ράμμου κόντρα στον ΠΑΟΚ θα «ανάψει» επικίνδυνα τα αίματα στις εξέδρες. Προς το τέλος του αγώνα, οι οπαδοί μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο και ένας από αυτούς του επιτέθηκε με αποτέλεσμα να αφαιρέσει κομμάτι από το αυτί του! Αυτή ήταν η τελευταία φορά που μας... απασχόλησαν οι οπαδοί του Παναιτωλικού με επεισόδια. Τα επόμενα χρόνια, η ομάδα-σύμβολο της Αιτωλοακαρνανίας θα πάρει την κατιούσα. Μόνο τη σεζόν 1996-97 έφτασε στο σημείο να διεκδικήσει με αξιώσεις την άνοδο στην πρώτη κατηγορία, αλλά δεν τα κατάφερε για διάφορους λόγους. Συνολικά έχει επτά τίτλους στο παλμαρέ του. Ο πρώτος ήταν το 1995 και αφορούσε το Πανεπαρχιακό Πρωτάθλημα και ακολούθησαν ένα πρωτάθλημα Β' Εθνικής (1975), τρία στη Γ' Εθνική (1985, 1992, 1996) και δύο στη Δ' Εθνική (1989, 2004). Πολλά μπορούν να άλλαξαν όλα αυτά τα χρόνια σε διοικητικό και αγωνιστικό επίπεδο, αλλά ένα χαρακτηριστικό έχει παραμείνει αναλλοίωτο. Η αγάπη του κόσμου του, που κάθε Κυριακή δίνει τον παλμό.
Οι παίκτες-μορφές που φόρεσαν τη φανέλα του
Ο... ντελικάτος Γιώργος Παπαδόπουλος
Στα 82 χρόνια ιστορίας, τη φανέλα του «Τίτορμου του Αιτωλού» που υπάρχει στο έμβλημά του, φόρεσαν ουκ ολίγες «θρυλικές» ποδοσφαιρικές μορφές. Παίκτες που επιβεβαίωσαν (άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο) το «ούτος άλλος Ηρακλής» που αναγράφεται περιμετρικά του λογότυπου της ομάδας. Ο πιο σημαντικός υπήρξε ο Γιώργος Παπαδόπουλος. Ο περίφημος «Γάλλος», όπως τον ονόμασαν για το ντελικάτο στυλ παιχνιδιού του, ο οποίος μεγαλούργησε τις δεκαετίες του '50 και του '60 και έφυγε από τη ζωή το καλοκαίρι του 1998. Ο Παπαδόπουλος υπήρξε ένας... πολύσυνθετος αθλητής στον αγρινιώτικο σύλλογο, μια και εκτός από το ποδόσφαιρο υπήρξε παράλληλα βολεϊμπολίστας στην ανδρική ομάδα που είχε δημιουργήσει εκείνα τα χρόνια το σωματείο. Ιστορική αξία, μάλιστα, είχε στο Αγρίνιο το καφεκοπτείο-καραμελοπωλείο που διατηρούσε στην οδό Παπαστράτου και έφερε το... παρατσούκλι του. Η τωρινή διοίκηση του Φώτη Κωστούλα, θέλοντας να τιμήσει τη μνήμη του και να αναγνωρίσει τη μεγάλη αξία του, αποφάσισε να φτιάξει άγαλμά του έξω από το γήπεδο της ομάδας. Συγκεκριμένα στις 17 Μαρτίου διοργανώνει φιλική αναμέτρηση ανάμεσα στους παλαιμάχους του Παναιτωλικού και τους αντίστοιχους του Παναθηναϊκού. Τα έσοδα θα διατεθούν γι' αυτό το έργο και για κοινωνικούς σκοπούς.
Οι παλιοί και οι σύγχρονοι
Με την ειδική μνεία μας στον Γιώργο Παπαδόπουλο, δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση φυσικά να αδικήσουμε τους άλλους παίκτες που αγωνίστηκαν στον Παναιτωλικό και έκαναν το όνομά τους συνώνυμο της ιστορίας του. Αξίζει να αναφέρουμε τους Βασίλη Μήτσου, Δημήτρη Μπάθα, Διονύση Τσάμη, Στράτο Αποστολάκη, Χρήστο Βασιλείου, Πέτρο Μίχο και Χρήστο Δημόπουλο. Δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τους πιο... σύγχρονους Μιχάλη Κούσουλα, Κώστα Κωνσταντόπουλο, Γιώργο Ζαχαρόπουλο, Χρήστο Κουτσοσπύρο και Φίλιππο Δάρλα.
Από την "SportDay" της Κυριακής, 9 Μαρτίου 2008.
