Τις ημέρες αυτές, όπως κάθε χρόνο τέτοια εποχή, οι δρόμοι του Βερολίνου γεμίζουν από αφίσες με πρόσωπα συμμάχων στρατιωτών από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τη λέξη «ευχαριστώ» σε τρεις γλώσσες - αγγλικά, γαλλικά και ρωσικά.
Εξήντα τρία χρόνια μετά τη συνθηκολόγηση του ναζισμού, άγνωστη στο ευρύ κοινό παραμένει η εξόντωση των Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου από τους ναζί αλλά και τους ίδιους τους συμπατριώτες τους. Μετά την εξόντωση των Εβραίων, πρόκειται για το μεγαλύτερο και συστηματικότερο έγκλημα πολέμου στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μετά την εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων στη Σοβιετική Ενωση και τις πρώτες και πολύ γρήγορες νίκες τους στο Ανατολικό Μέτωπο, εκατομμύρια Σοβιετικοί στρατιώτες έπεσαν στα χέρια των ναζί. Η ρατσιστική θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού θεωρούσε τους Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου ως Σλάβους, δηλαδή «υπανθρώπους». Ετσι, για τους αιχμαλώτους αυτούς -σύμφωνα με τη ναζιστική θεωρία- δεν ίσχυαν οι κανόνες της Συνθήκης της Γενεύης. Μέσα σε οκτώ μήνες, από το 1941 έως το 1942, 2,8 εκατομμύρια Σοβιετικοί αιχμάλωτοι αφανίστηκαν με διάφορους τρόπους. Ομαδικές εκτελέσεις, πείνα, τύφος, εξοντωτική εργασία.
Οι αιχμάλωτοι στοιβάζονταν σε αγρούς με συρματοπλέγματα και αφήνονταν εκεί χωρίς τροφή και νερό, στην τύχη τους και τις κακουχίες του καιρού. Οι κρατούμενοι αυτοί ήταν από τους πρώτους που γνώρισαν τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης, προτού αρχίσει η μαζική σφαγή των Εβραίων.
Σε αυτούς έκαναν τα πρώτα πειράματα εκτελέσεων σε θαλάμους αερίων. Οι ερευνητές, που έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα, αδυνατούν να δώσουν έναν ακριβή αριθμό των θυμάτων αυτών, καθώς δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία εξαιτίας των χαοτικών καταστάσεων που επικρατούσαν πολλές φορές στο Ανατολικό Μέτωπο. Ενας ανεπίσημος υπολογισμός ανεβάζει τα θύματα μέχρι το 1945 σε 3,5 εκατομμύρια νεκρούς.
Ωστόσο, μία από τις πιο τραγικές και ειρωνικές σελίδες της Ιστορίας γράφτηκε μετά το 1945, όταν 2 εκατομμύρια επιζήσαντες Σοβιετικοί αιχμάλωτοι έπεσαν στα χέρια του Κόκκινου Στρατού, δηλαδή του δικού τους. Η παράδοση των σοβιετικών στρατευμάτων δεν αποδεχόταν την αιχμαλωσία από τον εχθρό και όσοι Ρώσοι και υπόλοιποι Σοβιετικοί βρέθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί θεωρήθηκαν από τους ίδιους τους συμπατριώτες τους προδότες. Ολοι τους μεταφέρθηκαν στη Σοβιετική Ενωση, καταδικάστηκαν από ειδικά στρατοδικεία για «συνεργασία με τον εχθρό» και στάλθηκαν στα γκουλάγκ της Σιβηρίας. Την ιστορία αυτή περιγράφει και στο βιβλίο του «Αρχιπέλαγος γκουλάγκ» και ο Σολτζενίτσιν. Εκεί, οι πρώην Σοβιετικοί αιχμάλωτοι των Γερμανών μοιράστηκαν τον ίδιο τρόμο, τις ασθένειες και τον θάνατο με τα εκατομμύρια των Γερμανών αιχμαλώτων που μεταφέρθηκαν εκεί, δηλαδή των εχθρών τους. Αγνωστός παραμένει ο αριθμός των Σοβιετικών στρατιωτών που πέθαναν εκεί. Για τους Γερμανούς αιχμαλώτους πολέμου, οι στατιστικές είναι πιο ξεκάθαρες. Η οργή της εκδίκησης των Σοβιετικών εξόντωσε ακριβώς τους μισούς, από τα τρία εκατομμύρια που βρέθηκαν στη Σιβηρία.
Του Παντελή Βαλασόπουλου. Από την στήλη "Γεύση από Βερολίνο" της Ελευθεροτυπίας της Πέμπτης, 8 Μαϊου 2008
Εξήντα τρία χρόνια μετά τη συνθηκολόγηση του ναζισμού, άγνωστη στο ευρύ κοινό παραμένει η εξόντωση των Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου από τους ναζί αλλά και τους ίδιους τους συμπατριώτες τους. Μετά την εξόντωση των Εβραίων, πρόκειται για το μεγαλύτερο και συστηματικότερο έγκλημα πολέμου στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μετά την εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων στη Σοβιετική Ενωση και τις πρώτες και πολύ γρήγορες νίκες τους στο Ανατολικό Μέτωπο, εκατομμύρια Σοβιετικοί στρατιώτες έπεσαν στα χέρια των ναζί. Η ρατσιστική θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού θεωρούσε τους Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου ως Σλάβους, δηλαδή «υπανθρώπους». Ετσι, για τους αιχμαλώτους αυτούς -σύμφωνα με τη ναζιστική θεωρία- δεν ίσχυαν οι κανόνες της Συνθήκης της Γενεύης. Μέσα σε οκτώ μήνες, από το 1941 έως το 1942, 2,8 εκατομμύρια Σοβιετικοί αιχμάλωτοι αφανίστηκαν με διάφορους τρόπους. Ομαδικές εκτελέσεις, πείνα, τύφος, εξοντωτική εργασία.
Οι αιχμάλωτοι στοιβάζονταν σε αγρούς με συρματοπλέγματα και αφήνονταν εκεί χωρίς τροφή και νερό, στην τύχη τους και τις κακουχίες του καιρού. Οι κρατούμενοι αυτοί ήταν από τους πρώτους που γνώρισαν τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης, προτού αρχίσει η μαζική σφαγή των Εβραίων.
Σε αυτούς έκαναν τα πρώτα πειράματα εκτελέσεων σε θαλάμους αερίων. Οι ερευνητές, που έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα, αδυνατούν να δώσουν έναν ακριβή αριθμό των θυμάτων αυτών, καθώς δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία εξαιτίας των χαοτικών καταστάσεων που επικρατούσαν πολλές φορές στο Ανατολικό Μέτωπο. Ενας ανεπίσημος υπολογισμός ανεβάζει τα θύματα μέχρι το 1945 σε 3,5 εκατομμύρια νεκρούς.
Ωστόσο, μία από τις πιο τραγικές και ειρωνικές σελίδες της Ιστορίας γράφτηκε μετά το 1945, όταν 2 εκατομμύρια επιζήσαντες Σοβιετικοί αιχμάλωτοι έπεσαν στα χέρια του Κόκκινου Στρατού, δηλαδή του δικού τους. Η παράδοση των σοβιετικών στρατευμάτων δεν αποδεχόταν την αιχμαλωσία από τον εχθρό και όσοι Ρώσοι και υπόλοιποι Σοβιετικοί βρέθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί θεωρήθηκαν από τους ίδιους τους συμπατριώτες τους προδότες. Ολοι τους μεταφέρθηκαν στη Σοβιετική Ενωση, καταδικάστηκαν από ειδικά στρατοδικεία για «συνεργασία με τον εχθρό» και στάλθηκαν στα γκουλάγκ της Σιβηρίας. Την ιστορία αυτή περιγράφει και στο βιβλίο του «Αρχιπέλαγος γκουλάγκ» και ο Σολτζενίτσιν. Εκεί, οι πρώην Σοβιετικοί αιχμάλωτοι των Γερμανών μοιράστηκαν τον ίδιο τρόμο, τις ασθένειες και τον θάνατο με τα εκατομμύρια των Γερμανών αιχμαλώτων που μεταφέρθηκαν εκεί, δηλαδή των εχθρών τους. Αγνωστός παραμένει ο αριθμός των Σοβιετικών στρατιωτών που πέθαναν εκεί. Για τους Γερμανούς αιχμαλώτους πολέμου, οι στατιστικές είναι πιο ξεκάθαρες. Η οργή της εκδίκησης των Σοβιετικών εξόντωσε ακριβώς τους μισούς, από τα τρία εκατομμύρια που βρέθηκαν στη Σιβηρία.
Του Παντελή Βαλασόπουλου. Από την στήλη "Γεύση από Βερολίνο" της Ελευθεροτυπίας της Πέμπτης, 8 Μαϊου 2008
