Ο τρόπος που ζουν οι Έλληνες Νο 12- Ο Έλληνας και το αυτοκίνητο

Είδωλο υλικού πολιτισμού, ιδιαίτερα αγαπητό στους Νεοέλληνες, το αυτοκίνητο (μας) πάει παντού τα "θέλω" μας, προσπερνώντας μερικές φορές τα πιο βασικά "μπορώ" μας. Μια σχέση κεκτημένης ταχύτητας, που όχι σπάνια καταλήγει σε προβληματισμό, συγκρούσεις ταυτότητας και ριψοκίνδυνες απολαύσεις.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 το αυτοκίνητο στην Ελλάδα ήταν είδος πολυτελείας. Σήμερα είναι βασικότατο καταναλωτικό αγαθό. Περίπου το 85% των νοικοκυριών διαθέτει τουλάχιστον ένα, με την κατοχή να αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Μάλιστα, είναι ένα αγαθό που χρησιμοποιείται για μερικά, μόνο, χρόνια: Περισσότεροι από τους μισούς αλλάζουν το αυτοκίνητό τους μέσα σε μία πενταετία και ένα υπολογίσιμο ποσοστό σε λιγότερα από πέντε, συνήθως με καινούριο.

Ο αριθμός των καινούριων αυτοκινήτων που αγοράζονται κάθε χρόνο στη χώρα είναι εξόχως ενδεικτικός. Το 1997 αγοράστηκαν περίπου 160.000, ενώ μία δεκαετία αργότερα, το 2007, 280.000, παρά τις «φωνές» κατά της φορολογικής πολιτικής που το έχει πάντα στο «στόχαστρο». Την ίδια ώρα, το αυτοκίνητο χρησιμοποιείται από τους Ελληνες, ακόμη και για να πάνε μέχρι το περίπτερο. Οι Ελληνες φαίνεται να κάνουν 9 φορές παραπάνω διαδρομές με το αυτοκίνητό τους σε αποστάσεις κάτω του ενός χιλιομέτρου, σε σχέση με τους Ιταλούς και 11 φορές παραπάνω από τους Πορτογάλους, τους Ολλανδούς και τους Βέλγους.

Στην Αθήνα, την πόλη με τις καλύτερες συγκοινωνιακές υποδομές στη χώρα, οι μισοί προτιμούν να πηγαίνουν στη δουλειά τους με το αυτοκίνητο, ακόμη και αν μποτιλιαρίζονται ατελείωτες ώρες... Οσον αφορά το φύλο του τιμονιού, οι γυναίκες έχουν κάνει τεράστια βήματα τα τελευταία χρόνια. Το 32% των γυναικών οδηγεί (2006), έναντι 77% των ανδρών, έχοντας όμως σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε δέκα χρόνια: Το 1996 οδηγούσε μόνο το 18% του γυναικείου πληθυσμού! Τα δύο φύλα διαφέρουν και ως προς τον κυβισμό των αυτοκινήτων που οδηγούν, με τις γυναίκες να προτιμούν αυτοκίνητα μικρότερου κυβισμού και τους άνδρες μεγαλύτερου. Ολα τα παραπάνω, σύμφωνα με έρευνες της Bari Focus, της Marc, στοιχεία του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων και έρευνες Πανεπιστημίων και φορέων.

Μεγάλες αγάπες
Την τελευταία δεκαετία οι πιο αγαπημένες μάρκες αυτοκινήτων του Ελληνα είναι η Toyota (ιαπωνική), η Opel (γερμανική), η Volkswagen (γερμανική) και η Ford (γερμανική - αμερικανική), με τη Hyundai (κορεάτικη) τα τελευταία χρόνια να βρίσκεται και αυτή στη λίστα με τις περισσότερες πωλήσεις. Πέρυσι στην ελληνική αγορά πουλήθηκαν περίπου 28.000 Toyota, 23.000 Opel, 22.000 Volswagen, 19.000 Ford και 17.000 Hyundai. Λίγο παρακάτω βρίσκουμε τις γαλλικές Peaugot και Citroen, την ιταλική Fiat, τις ιαπωνικές Suzuki και Nissan, ενώ δυναμικό «μπάσιμο» έχει κάνει τα τελευταία χρόνια στην ελληνική αγορά και η Skoda (τσέχικη - γερμανική), με πωλήσεις σταθερά πάνω από 10.000 κομμάτια.

Τα αυτοκίνητα που κατά βάση αγοράζει ο Ελληνας πιάνουν «ταβάνι» στα 20 χιλιάδες ευρώ. Τα ΙΧ αυτού του κόστους υπολογίζονται σε 145.000 αυτοκίνητα σήμερα (μιλώντας πάντα για τις πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων), σε σύνολο 270.000 αυτοκινήτων που πωλούνται κατά μέσο όρο σε ετήσια βάση στην αγορά. Μετά το -περισσότερο «ψυχολογικό»- φράγμα των 20.000 ευρώ θα βρούμε πολλά αυτοκίνητα BMW και Mercedes.

Το 2007 πουλήθηκαν περισσότερα από 8.000 αυτοκίνητα για καθεμία από αυτές τις μάρκες. Πλάι σε αυτά, μία άλλη αγορά επιταχύνει τα τελευταία χρόνια: αυτή της πολυτέλειας. Το 2007 πουλήθηκαν στην Ελλάδα 559 Porsche, 246 Jaguar, 40 Cadillac, 21 Ferrari, 21 Bentley, 9 Lotus, 7 Lamborghini και αυτά δεν είναι τα μόνα πανάκριβα αυτοκίνητα -αποτιμώνται σε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ- που κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους.

Πανάκριβες απολαύσεις
Αν και iσως εiναι νωρiς ακόμη για να ισχυριστούμε ότι η Ελλάδα μετατρέπεται σε χώρα της λιμουζίνας, γεγονός αδιαμφισβήτητο είναι ότι οι πωλήσεις των ακριβών τζιπ, των κάμπριο, των υπερπολυτελών αυτοκινήτων κάθε τύπου έχουν πάρει για τα καλά την «ανηφόρα», τόσο που μπορούν πλέον να συγκριθούν (αναλογικά με τον πληθυσμό) με τις πωλήσεις που καταγράφονται στην Ιταλία, στη Γερμανία και στη Γαλλία.

Οι Εικόνες μίλησαν με τον άνθρωπο που φέρνει στην Ελλάδα το όνειρο της πολυτέλειας. Ο Ζαφείρης Σαργιωτάκης, γενικός διευθυντής της Sportscar, αποκλειστική αντιπρόσωπος των αυτοκινήτων Porsche, μειδίασε με αυτή τη βαθιά και ήρεμη γνώση του επαγγελματία που γνωρίζει πολύ καλά τα χαρακτηριστικά της αγοράς, όταν τον ρωτήσαμε, τι αντιπροσωπεύει τελικά το αυτοκίνητο για τον Ελληνα. Το αυτοκίνητο, μας είπε, είναι μία μακροχρόνια αγάπη. «Είναι το μεράκι του». Μεράκι, που δεν δειλιάζει ούτε μπροστά στο υπέρογκο ποσό που καλείται να δαπανήσει κάποιος για να αποκτήσει μία Porsche. Για του λόγου το αληθές, ο Ζ. Σαργιωτάκης μας ενημέρωσε ότι οι πωλήσεις των καινούριων Porsche αυξήθηκαν 478% τη διετία 2002 - 2004, ενώ την τριετία 2005 - 2007 οι πωλήσεις αυξήθηκαν πάνω από 40%.

Με τον ίδιο συζητήσαμε μία πλειάδα θεμάτων. Ενα από αυτά ήταν και τα χρώματα που προτιμούν οι Ελληνες. «Οι Ελληνες είναι περισσότερο συντηρητικοί σε σχέση με τους Ευρωπαίους. Επιλέγουν συνήθως μαύρο, ασημί, μπλε, πράσινο, χρωματικές αποχρώσεις αυτοκινήτων δηλαδή που είναι και περισσότερο εμπορεύσιμες και θα πουληθούν πιο εύκολα». Μέσα στην επόμενη εξαετία, όμως, θεωρεί ότι θα προσεγγίσουμε περισσότερο τις άλλες χώρες τις ΕΕ όπου π.χ. στα σπορ αυτοκίνητα είναι ισχυρή η τάση και για άλλα χρώματα, όπως το κίτρινο και το λευκό. «Η χώρα δυτικοποιείται με γοργούς ρυθμούς αντιγράφοντας στιλ και χρώμα στον τρόπο που ζει την καθημερινότητά της», ολοκληρώνει ο Ζ. Σαργιωτάκης.

Νύχτα το πήραμε
Το πόσο κακοi οδηγοi είναι οι Ελληνες το γνωρίζουν οι πάντες, είτε εμπειρικά είτε από τα δελτία ειδήσεων. Πόσο όμως; Τα νούμερα μιλούν ξεκάθαρα. Η χώρα μας βρίσκεται στην τρίτη χειρότερη θέση στα τροχαία ατυχήματα ανάμεσα στις 25 χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι εξηγήσεις είναι πολλές, σίγουρα, όμως μία από αυτές είναι η ανεπάρκεια σε θεωρητική και πρακτική γνώση. Το σοβαρό έλλειμμα στην οδηγική παιδεία αποκαλύφθηκε -για άλλη μία φορά- και σε έρευνα που έγινε σε δείγμα 4.700 εν ενεργεία οδηγούς, οι οποίοι επισκέφθηκαν την έκθεση «Αυτοκίνηση 2006». Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών, Ευάγγελος Ματσούκης, ο καθηγητής του ΑΠΘ, Γιώργος Γρούϊος, ενώ η έρευνα πραγματοποιήθηκε με συντονιστή και κύριο ερευνητή τον Παιδαγωγό Κυκλοφορίας Αρη Ζωγράφο, ιδιοκτήτη της ομώνυμης σχολής οδήγησης.

Εκεί, λοιπόν, μόλις το 65% των απαντήσεων των ανδρών και το 57% των γυναικών που αφορούσαν τη σήμανση και τη σηματοδότηση ήταν σωστές. Στην ερώτηση, πότε η ταχύτητα είναι καταστροφική (π.χ. τη νύχτα, με βροχή) μόνο το 61% των γυναικών και το 63% των ανδρών έδωσαν σωστές απαντήσεις. Στην ερώτηση, πότε ένα όχημα «καίει» λιγότερο καύσιμο όταν κινείται σε κατηφορικό δρόμο, μόλις το 41% αποκρίθηκε σωστά, ότι συμβαίνει όταν το αυτοκίνητο ρολάρει με κάποια σχέση στο κιβώτιο ταχυτήτων. Το υπόλοιπο 59% απάντησε εσφαλμένα ότι θα «κάψει» λιγότερο εάν κινείται με νεκρά. Η έρευνα έδειξε, τέλος, ότι οι άνδρες είναι καλύτεροι οδηγοί σε σχέση με τις γυναίκες σε θέματα όπως η μηχανολογία και η συντήρηση, στους μηχανισμούς και τα χειριστήρια, στην οικονομική οδήγηση καθώς και στις συνδυαστικές ερωτήσεις της ενότητας «από τη θέση του οδηγού».

Από την άλλη, το ασθενές φύλο αποδείχτηκε καλύτερο στις ερωτήσεις για την ενεργητική και την παθητική ασφάλεια, στην οδήγηση με κόπωση καθώς και στην κυκλοφορία εντός και εκτός κατοικημένων περιοχών. Ακρως απογοητευτική ήταν η επίδοση και των δύο (50% οι γυναίκες και 60% οι άνδρες) στις ερωτήσεις που αφορούν τη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια ενός τροχαίου.

Μέσο διαφυγής
Ο Τάσος Καλούτσας πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1983. Από τότε έχει δημοσιεύσει πολλά διηγήματα, που είναι και το αγαπημένο του είδος. Σε ένα από αυτά, «Το Καινούριο Αμάξι» (1995) ασχολείται με την «αθέατη» πλευρά του αυτοκινήτου. Τον βρήκαμε στη Θεσσαλονίκη, την πόλη που γεννήθηκε και ζει από το 1948, και είχαμε μία ενδιαφέρουσα κουβέντα. «Πάντα πίστευα ότι ο ρόλος του αυτοκινήτου, πέρα από απλό μεταφορικό μέσο, είναι συνυφασμένος και με άλλους παράγοντες της καθημερινότητάς μας -της οποίας αποτελεί πλέον αναπόσπαστο συ­στα­τικό-, όπως ο οικονομικός, ο κοινωνικός και ο ψυχολογικός», λέει.

«Σε εκείνο το διήγημα επέμεινα ιδιαίτερα στον τελευταίο. Είδα το αυτοκίνητο σε συνάρτηση με την ψυχολογία του οδηγού του. Να τον βοηθάει να ξε­φεύγει προσώρας από τη μοναξιά του, να ξεχνιέται, κεντρίζοντας τις αισθήσεις του με τις χάρες και τα θέλγητρά του. Ο ήρωάς μου αλλάζει τα αμάξια σαν τα πουκάμισα, αφού λόγω και της ιλιγγιώδους τεχνολογικής εξέλιξης, μπορούν να είναι ολοένα πιο καινούρια, πιο δελεαστικά. Ωστόσο, παρ’ όλες τις ευκαιρίες απόδρασης που του προσφέρουν, την τραγωδία της ζωής του, τελικά, δεν την αποτρέπουν ούτε τη μαλα­κώνουν». Του αναφέρουμε το συμβολισμό που θέλει το αυτοκίνητο προέκταση του «ανδρισμού» του νεοέλληνα και γελάει. Μας επισημαίνει ότι το ίδιο αμάξι φαίνεται διαφορετικό στα χέρια άλλου οδηγού.

«Το τιμόνι φανερώνει το χαρακτήρα. Πολλοί λαχταρούν να κάτσουν στη θέση του οδηγού, για να δουν το ασήμαντο εγώ τους να γιγαντώνεται. Τους βλέπεις που ξεγλιστρούν ύπουλα δίπλα σου, τους ξεχωρίζεις αμέσως. Αρκεί να έχεις ζήσει έστω και λίγες μέρες στο εξωτερικό, για να νιώσεις τη διαφορά, το έλλειμμα της σχετικής παιδείας. Η ευγένεια -κάποτε ο «τραχύς» συγγραφέας Μπουκόφσκι υποκλί­θη­κε με σεβασμό μπροστά στο μεγαλείο κάποιου που του έδωσε προτεραιότητα στο δρόμο, γράφοντας πως αυτός αξίζει πραγματικά να λέγεται άνθρωπος- γίνεται, δυστυχώς, όλο και πιο σπάνιο είδος στους ελληνικούς αυτοκινητόδρομους. Ετσι και εγώ οδη­γώ πάντα με το φόβο ενός απρόβλεπτου ατυχήματος, που δεν αποκλείεται να το προκαλέσω ο ίδιος, λόγω αμέλειας».

Βέβαια, υπάρχει και η άλλη πλευρά. Εκείνη της απόλαυσης. «Μια ηλιόλουστη μέρα, με σκούρα γυαλιά, καφεδάκι και μουσικούλα, να διασχίζεις, με ή χωρίς φίλους, την εξοχή· ή το βράδυ πάλι, με φεγ­γάρι, αστέρια και μουσικούλα, να απολαμβάνεις τη βόλτα σου. Χάρμα! «Κάπως έτσι σκεφτόμουν κι εγώ, όταν πριν τρεισήμισι δεκαετίες μάθαινα να οδηγώ ένα αμάξι μεταχειρισμένο, που το είχαμε συνεταιρικό με έναν γείτονα, φίλο του πατέρα μου και το μοιραζόμασταν, μια βδομάδα εκείνος, μια εγώ», θυμάται. Σίγουρα, τα πράγματα δεν είναι άσπρο - μαύρο. Εντούτοις, πώς μπορεί κάποιος να μένει απαθής στην κακή έως σχιζοφρενική χρήση του τιμονιού, που όλοι συναντούμε κάθε μέρα στους ελληνικούς δρόμους; Αυτό είναι το ερώτημα που διατυπώνει εύγλωττα ο συγγραφέας: «Το άλλο πρόσωπο της απόλαυσης στην άσφαλτο είναι ο τρόμος. Εχει επίγνωση άραγε ο Ελληνας οδηγός, που συχνά χρεώνεται πέρα από τις δυνάμεις του, για ένα καινούργιο αμάξι, ότι πέρα από τους τέσσερις τροχούς, αγοράζει και αυτόν τον καθημερινό τρόμο, και θα πρέπει κάποια στιγμή να αναμετρηθεί μαζί του ή να τον διαχειριστεί ανάλογα;».

Πάρτο αλλιώς
Στο Ανοικτό Φόρουμ 2008 με τίτλο «ΜΜΕ: Δεοντολογία, Κέρδος και Εξουσία» που διοργάνωσε ο ΣΕΒ συναντήσαμε τον Χαρίδημο Τσούκα, καθηγητή Οργανωσιακής Θεωρίας και Συμπεριφοράς στο ALBA και το Πανεπιστήμιο Strathclyde. Ο καθηγητής συμμετείχε σε πάνελ για τη σχέση ΜΜΕ και επιχειρηματικότητας και τοποθετήθηκε για το ζήτημα της αντιφατικότητας που χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία σε πολλές εκφάνσεις της. Θεωρώντας ότι ανάλογη αντίφαση υπάρχει και στο αυτοκίνητο, τον πλησιάσαμε και του ζητήσαμε να μας σχολιάσει το γεγονός ότι στην Ελλάδα το αυτοκίνητο είναι ταυτόχρονα αντικείμενο λατρείας και «καταραμένη» συνήθεια (λόγω τροχαίων, κυκλοφοριακού κ.λπ.). Να, η απάντηση: «Πρώτα από όλα, οι άνθρωποι βιώνουν πάντα αντιφάσεις και αντιφατικότητα υπάρχει σε όλες τις χώρες του κόσμου. Πάρτε για παράδειγμα την επιχειρηματικότητα, που ήταν το σημερινό θέμα μας: όλοι θέλουμε ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας, αλλά απαξιώνουμε την επιχειρηματικότητα και τους επιχειρηματίες. Το ίδιο παράδοξο συμβαίνει και με το αυτοκίνητο. Θέλουμε την ιδιωτική μετακίνηση που μας εξασφαλίζει άνεση, αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να έχουμε και εύκολη πρόσβαση παντού. Αυτό δεν γίνεται».

Ο ίδιος τονίζει ότι σε μια κοινωνία που βιώνει μια τέτοια αντίφαση, την ευθύνη για την άρση της πρέπει να αναλάβει η πολιτεία. «Οι αντιφάσεις, όπως αυτή που υπάρχει με το αυτοκίνητο και επηρεάζει τις ζωές μας, δεν μπορούν να λυθούν από τις κοινωνίες. Πρέπει να αποφασίσει η πολιτεία, λαμβάνοντας υπόψη τις λαϊκές διαθέσεις, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να υπάρχει καλλιέργεια σε επίπεδο κοινής γνώμης σχετικά με τη σχέση μας με το αυτοκίνητο. Ζητήματα όπως τα διόδια στην πόλη, η κίνηση, το παρκάρισμα θα έπρεπε να είναι αποτελέσματα δημόσιου διαλόγου».

Λύσε χειρόφρενο

• «Βρε δεν το ξανακάνω σε Autobianchi», λέει ένα παλιό τραγούδι του Κώστα Τουρνά. Οι Ελληνες, όμως, δεν φαίνεται να συμμερίζονται τη -λόγω στριμώγματος- δήλωσή του. Σε πρόσφατη έρευνα της βιομηχανίας προφυλακτικών Durex, το 50% του δείγματος (26.000) δήλωσε ότι το πιο συνηθισμένο μέρος στο οποίο «το κάνουν» εκτός της κρεβατοκάμαρας είναι το αυτοκίνητο. «Ευτυχώς», Autobianchi δεν κυκλοφορούν πια και στα περισσότερα αυτοκίνητα τα καθίσματα πλέον πέφτουν και γίνονται κρεβάτι.

No parking

• Στα Εξάρχεια και την Κυψέλη ο μέσος όρος εύρεσης θέσης στάθμευσης είναι περίπου 45 λεπτά και 9 χιλιόμετρα επιπλέον στο κοντέρ για την αναζήτησή της. Παραπλήσια είναι τα μεγέθη και στις άλλες κεντρικές περιοχές της Αθήνας. Εκτιμάται ότι το μποτιλιάρισμα κοστίζει στην ελληνική οικονομία έως 100 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, από τα καύσιμα που καταναλώνονται.

Τέρμα τα γκάζια
Επί τροχών προτιμήσεις, τάσεις και στατιστικά

• 280.000. Καλορίζικο. Τα καινούργια αυτοκίνητα που πωλούνται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια πλησιάζουν τις 300.000. Τα μισά από αυτά κοστίζουν μέχρι 20.000 €. Πρώτη σε πωλήσεις το 2007 η Toyota.
• 478%. Έχω και Porsche. Οι πωλήσεις Porsche την διετία 2002 ~ 2004 ξεπέρασαν κάθε προσδοκία, αφού αυξήθηκαν σχεδόν 500%! Το 2007 πουλήθηκαν στην Ελλάδα 21 Bentley και άλλες τόσες Ferrari.
• 32%. Η Σοφερίνα. Οι γυναίκες οδηγοί αυξάνονται. Το 1996 σόφαρε μόνο το 18%, ενώ 10 χρόνια μετά (2006) το 32%. Στους άνδρες το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 77%. Οι γυναίκες προτιμούν συνήθως αυτοκίνητα μικρού κυβισμού.
  

Μετωπική με το μποτιλιάρισμα

• Τα εφιαλτικά σενάρια καθημερινής κυκλοφοριακής συμφόρησης στην Αθήνα, από τον Ιωάννη Χανδάνο, πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων.
• Στο Λεκανοπέδιο κυκλοφορούν περί τα 2.500.000 αυτοκίνητα Ι.Χ.
• Τα παράνομα σταθμευμένα εντός δακτυλίου σε ώρες μη αιχμής φθάνουν κατά μέσον όρο το 35%.
• Στην πρωτεύουσα σήμερα αντιστοιχούν περίπου 400 οχήματα ανά 1000 κατοίκους.
• Σύντομα θα αντιστοιχούν 600 αυτοκίνητα ανά 1000 κατοίκους, αν δεν αλλάξουμε συνήθειες.
• Το μποτιλιάρισμα στους δρόμους, εάν δεν γίνουν έγκαιρα και άλλα έργα, θα ζήσει νέες ημέρες αποθέωσης.

Πού πας ρε...

• Οι υβριστικές αναφορές στα θεία και τη σεξουαλική ζωή συγγενών πρώτου βαθμού χαρακτηρίζουν το λεξιλόγιο του Ελληνα οδηγού, όταν απευθύνεται στους άλλους οδηγούς. Ερευνα που πραγματοποιήθηκε σε 12 χώρες από την TNS Opinion και παρουσιάστηκε από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Παύλος Μυλωνάς» τον περασμένο Μάρτιο ανακήρυξε τους Ελληνες ως τους πλέον «βρομόστομους».

• Οι 3 στους 5 τα λένε χύμα και τσουβαλάτα για να εκτονωθούν εν κινήσει.

• Ο συνηθέστερος στόχος επιθετικής συμπεριφοράς είναι οι γυναίκες.

Δυστύχημα της φύσης

• «Λέω: κι αυτό θα ‘ρθει. Και τ’ άλλο θα περάσει. Πολύ δε θέλει ο κόσμος. Ενα κάτι Ελάχιστο. Σαν τη στραβοτιμονιά πριν από το δυστύχημα. Όμως, ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αρκετά λατρέψαμε τον κίνδυνο κι είναι καιρός να μας το ανταποδώσει». - Οδυσσέας Ελύτης, «Villa Natacha», Ι, 26-33. Τα ετεροθαλή, 1974. Ποιήματα. Ικαρος, 2002. 347.

Δεν γράφτηκε για τα τροχαία, αλλά μήπως αυτά γνωρίζουν από ποίηση;

Ψυχανάλυση στο τιμόνι

• «Ακριβό μου διθέσιο, καλό μου αμάξι, που περνάς απ’ τ’ απαίσιο ξυστά.
• Κινητήρα και πλαίσιο στα ’χω πειράξει για να τη βγεις πιο μπροστά.
• Τη στιγμή που σ’ αγόραζα για να τριπάρω, το κενό μου εξαγόραζα δειλά.
• Την καρδούλα που χώρισα ίσως να πάρω σ’ άλλη ζωή, πιο καλά.
• Μη με πας απ’ το σπίτι, τ’ ακούς, στο Θεό να με πας.
• Μυρωδιά καταλύτη, εσύ μοναχά μ’ αγαπάς.
• Α, ρε χρόνε, αλήτη, που ανθρώπους κι αγάπες σκορπάς, μη με φέρνετε σπίτι, τ’ ακούς, κάπου αλλού να με πας» [...]

Το ακριβό αυτοκίνητο και τα παρελκόμενά του: η φυγή από την πραγματικότητα, το γέμισμα του κενού, οι έκθαμβοι περαστικοί, το ξεπέρασμα των ορίων, ενδεχομένως ένα καινούριο νόημα στη ζωή. - Το μικρό «Διθέσιο» χωράει πολλή μοναξιά. -Από το cd της Αλκηστης Πρωτοψάλτη «Σαν Ηφαίστειο που Ξυπνά», σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου.

Το 12^ο μέρος της Έρευνας «Ο τρόπος που ζουν οι Έλληνες». Των Θανάση Αντωνίου, Θώμης Μελίδου και Χαράλαμπου Νικόπουλου από τις «Εικόνες», ένθετο περιοδικό που συνόδευε το ΕΘΝΟΣ της Κυριακής, 20 Απριλίου 2008.