Η ιστορία του 11ημερου

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, τα -πρώην- ΕΛ.Δ.Α. (ΕΛ.ληνικά Δ.ιυλιστήρια Α.σπροπύργου), ολοκλήρωσαν ένα τεράστιο Έργο αναβάθμισης, δημιουργώντας τις «Μονάδες Μετατροπής» και αναβαθμίζοντας τις «Μονάδες Διύλισης». Αρχής γενομένης το 1985, και αποκορύφωμα τη λειτουργία τη 2ετία 1987-1989, ένας πολύ μεγάλος αριθμός νέων (κυρίως) ανθρώπων προσλήφθηκαν τότε με σκοπό άλλοι (οι περισσότεροι…) να επανδρώσουν τις νεότευκτες μονάδες και άλλοι να αντικαταστήσουν αυτούς που μετατέθηκαν εκεί κουβαλώντας την εμπειρία τους. Παράλληλα, «παρα-μεγάλωσε» και το Τμήμα Διακίνησης ενώ ανάλογες αλλαγές απαιτήθηκαν και στα Υποστηρικτικά Τμήματα της Συντήρησης. Το πρόγραμμα βάρδιας τότε ήταν 4ψήφιο, 28ήμερου κύκλου, με την Κανονική Άδεια «ελεύθερη». Το μεγάλο πρόβλημα ήταν ΕΚΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ, αφού με προσωπικό σχεδόν διπλάσιο, οι περισσότεροι που ήλθαν αντιμετώπιζαν ουκ ολίγα προβλήματα με τη λήψη της Κανονικής Άδειας.

Πέραν του προβλήματος με τη λήψη της Κανονικής, υπήρχε μια δυσμορφία στο τότε πρόγραμμα, αφού με έναρξη του κύκλου την Παρασκευή, ξεκινούσε το 7ήμερο πρωινής βάρδιας που τελείωνε την επόμενη Πέμπτη. «Καπάκι» ακολουθούσαν 3 Απογευματινά από Παρασκευή μέχρι Κυριακή και μετά 4 Νυχτερινά από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή. Επειδή από τη λήξη των πρωινών, στις 15:00 της Πέμπτης μέχρι τις 15:00 της Παρασκευής που ξεκίναγαν τα Απογευματινά, μεσολαβούσαν 24 Ώρες, αυτό η εταιρεία το θεωρούσε Repo, το περίφημο «8^ο Repo» που μας το πλήρωνε. Σωματικά όμως, αυτές οι 14 ημέρες ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗΣ εργασίας ήταν ανυπόφορες! Ακολουθούσε το «μικρό» 3ήμερο Repo και από Δευτέρα ξεκίναγαν 4 Απογευματινά μέχρι τη Πέμπτη και μετά 3 Νυχτερινά από Παρασκευή μέχρι Κυριακή. Τότε ερχόταν το «μεγάλο» -όπως το λέγαμε εμείς- Repo διάρκειας 4 ημερών(!) μέχρι τη Πέμπτη και από την Παρασκευή ξανάρχιζε ο 28ήμερος κύκλος.

Το 'Παλαιό' Πρόγραμμα Βάρδιας που εφαρμοζόταν στα ΕΛ.Δ.Α. μέχρι τις αρχές του 1996.
28ήμερος κύκλος, 4 ψηφίων με την Κανονική Άδεια ελεύθερη. 

Το καλοκαίρι το πρόβλημα έφτανε στο αποκορύφωμά του. Γεγονός είναι ότι πολλοί συνάδελφοι, είχαν αντικειμενικά προβλήματα που συνδέονταν με οικογενειακές δυσκολίες, όπως εργαζόμενη σύζυγο, παιδιά στο σχολείο κ.α. που τους υποχρέωναν να ζητούν ΚΑΘΕ χρόνο προνομιακή Καλοκαιρινή Άδεια σε βάρος των νεότερων και κυρίως των άγαμων συναδέλφων. Είχαμε όμως και φαινόμενα «κατασκευής» διάφορων σεναρίων από ορισμένους για να πάρουν Άδεια όποτε τους βόλευε σε βάρος άλλων, που μπορεί ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ να τους γελοιοποιούσαν στα μάτια μας οι λόγοι που επικαλούνταν και να δημιουργούνταν εντάσεις μεταξύ μας, ωστόσο την Άδεια την έπαιρναν όποτε ήθελαν!

Πολλοί από τους «παλαιούς» βολεύονταν σε μια καθεστηκυία τάξη, ενώ αρκετοί απ’ αυτούς «ισχυρίζονταν» ότι είχαν συζύγους που εργάζονταν «[…] και παίρνει Άδεια τον Αύγουστο…» προβάλλοντάς το αυτό ως δικαιολογία. Αποτέλεσμα, πολλοί από τους νέους να «βολευόμαστε» σε Άδειες τον Ιούνιο ή το πολύ μέχρι 10 Ιουλίου και Σεπτέμβριο! Ο μισός (και παραπάνω…) Ιούλιος και ο Αύγουστος ήταν εξαφανισμένοι για του νέους! Οι κόντρες ήταν πολλές και οι αντεγκλήσεις πολύ περισσότερες, μεταξύ μάλιστα συναδέλφων που είχαν προσληφθεί ακόμη και με διαφορά 2–3 μηνών!

Το Πρόγραμμα βάρδιας του 1993. 

Φτάσαμε έτσι μέχρι το 1995, με τα παράπονα των νέων συναδέλφων στους Εργοδηγούς/ Συντονιστές/ Προϊσταμένους, αλλά ΚΑΙ προς το Σωματείο για τις Καλοκαιρινές Άδειες να πληθαίνουν. Αυτό ήταν που οδήγησε ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ να επιδιώξει την αλλαγή του Προγράμματος. Η εταιρεία ΞΕΚΙΝΗΣΕ τις διαβουλεύσεις και το Σωματείο με τον τότε πρόεδρο, τον Νίκο τον Ορφανό, μπήκε στη διαδικασία της συζήτησης. Τέθηκε το πλαίσιο των 5 Ψηφίων και παράλληλα η απαίτηση νέων προσλήψεων. Συμπληρωματικά, ο Γραμματέας του Σωματείου τότε, ο Βασίλης ο Νικήτας, μου είχε ζητήσει να δουλέψω κάποια -εναλλακτικά- 4ψήφια, 28ήμερου κύκλου. Τα είδε, τα συζητήσαμε, μου εκμυστηρεύτηκε ότι «Γιάννο, τα θέλω για να δω τι θα κάνω στο Χημείο…», αλλά έμειναν ιδέες. Στο πλαίσιο των ερευνών, με τη συνδρομή της «Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Διυλιστήρια και τις Χημικές Βιομηχανίες» (ο προκάτοχος της ΠΟΕ…), και του Δικτύου Συνδικάτων Πετρελαίου & Χημικής Βιομηχανίας της ΝΑ Ευρώπης (ο προκάτοχος της RETUN SEE…), αναζητήθηκαν Διυλιστήρια του εξωτερικού που «δούλευαν» τέτοια προγράμματα.

Ο Νίκος, μαζί με τον Κώστα τον Λάσκο από τη Μετατροπή και τον Στέλιο τον Παπαναγιώτου από τη Διύλιση (δεν θυμάμαι αν πήγε κι άλλος...), επισκέφτηκαν αρχικά ένα Διυλιστήριο της TOTAL στη Γαλλία, κοντά στη Χάβρη, στη Νορμανδία για περίπου μια βδομάδα, μιλώντας με τους ανθρώπους εκεί για το πρόγραμμα που δούλευαν. Ήταν 5ψήφιο, 35ήμερου κύκλου με την Κανονική Άδεια ελεύθερη. Παρόμοιο δούλευαν και σ’ ένα γειτονικό Διυλιστήριο της EXXON-MOBIL (αμφότερα στη δεξιά όχθη των εκβολών του Σηκουάνα στη Μάγχη…). Διέφεραν στο ότι της TOTAL ήταν 38ωρο σε Εβδομάδα 6 ημερών, ενώ της EXXON-MOBIL, 35ωρο σε Εβδομάδα 5 ημερών (δηλαδή ΠΛΗΡΕΣ 35ωρο! -για να καταλάβετε, εμείς δουλεύαμε τότε 40ωρο, σε Εβδομάδα 6 ημερών…)

Το Πρόγραμμα Βάρδιας που δούλευαν στα Διυλιστήρια της ΕΧΧΟΝ/MOBIL στο Accès Porte St Georges & της TOTAL στη Gonfreville-l'Orcher (αμφότερα στη δεξιά όχθη των εκβολών του Σηκουάνα στη Μάγχη…)

Ακολούθησε ακόμη μια βδομάδα στο Διυλιστήριο της BP στο Γκραγκενμάουθ, στη μέση της ανατολικής ακτής της Σκωτίας, κοντά στο Εδιμβούργο που αυτό μάλιστα είχε και πλατφόρμα Άντλησης στα ανοικτά στη Βόρεια Θάλασσα. Ήταν και αυτό 5ψήφιο, 35ήμερου κύκλου, «πλασματικού» όμως (αν θυμάμαι καλά…) 35ωρου σε 4ήμερο, με την Κανονική Άδεια ενσωματωμένη και ήταν αυτό που τελικά πάνω του βασίστηκε το 11ήμερο. Η βασική λεπτομέρεια είναι ότι, ΚΑΙ στο γαλλικό ΚΑΙ στο βρετανικό πρόγραμμα, υπήρχαν 5,7 ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ εργαζόμενοι σε ΚΑΘΕ θέση εργασίας! Αυτό ήταν η λύση στη διαθεσιμότητα λήψης των Αδειών και των Εκπαιδεύσεων. Κανείς και κανένα Ψηφίο ΔΕΝ «έκανε» σημαντικά γεγονότα μέσα ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ χρόνια!

Μια παρένθεση εδώ με αφορμή τις Εβδομαδιαίες Ώρες Εργασίας. Η τότε ηγεσία της ΓΣΕΕ είχε προτείνει στο Υπουργείο Εργασίας, μια ή κάποιες από τις επιχειρήσεις που είχαν βαρύνουσα συμμετοχή στην Εθνική Οικονομία (όπως τα ΕΛ.Δ.Α. και αργότερα ΕΛ.ΠΕ. …) να δουλέψουν 35ωρο σε Εβδομάδα 6 ημερών. Έμεινε ευχή και δεν υλοποιήθηκε ποτέ! Μετά την Ενοποίηση του 1998, ως ΕΛ.ΠΕ. πλέον «δουλέψαμε» 39ωρο από τον Ιούλιο του 1999 μέχρι τον Νοέμβριο του 2002 και έκτοτε 38ωρο μέχρι τον Αύγουστο του 2011, που επιστρέψαμε στο 40ωρο. Από τον Ιανουάριο του 2018 εργαζόμαστε 39 Ώρες σε Εβδομάδα 6 ημερών.

Έχοντας καταλήξει στο βρετανικό πρόγραμμα, προσαρμοσμένο στα δικά μας δεδομένα, στις συζητήσεις που έγιναν με την εταιρεία (εκπρόσωποί της οι Κ^οι Απόστολος Ριζάκος και Απόστολος Χρυσικός) γενικά, «χτυπούσαν» περίεργα οι 11 ημέρες και «φαινόταν» ένας δισταγμός. Άφηναν όμως το περιθώριο της διαπραγμάτευσης με μόνη υπόδειξη το 4ήμερο της Κανονικής Άδειας να ΜΗ συμπεριλαμβάνει τη Δευτέρα, αφού έτσι θα κερδίζαμε ΑΜΕΣΩΣ 3 μέρες κάθε χρόνο, την Καθαρά Δευτέρα, τη Δευτέρα του Πάσχα και τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Θυμίζω εδώ ότι μέχρι το 2014, κάθε Αργία που έπεφτε μέσα στη Κανονική Άδεια, τη κερδίζαμε. Αρχής γενομένης από Πέμπτη, το πρόγραμμα σπάει με Repo 1 ημέρας τα 7 πρωινά από τα εν συνεχεία 4 Απόγευμα και 3 Νύχτα, βάζει τις 11 ημέρες που συμπεριλαμβάνουν 4 Repo από Παρασκευή μέχρι Δευτέρα, το 4ήμερο της Κανονικής από Τρίτη μέχρι Παρασκευή και το 3ήμερο Repo από Σάββατο μέχρι Δευτέρα. Ακολουθούν τα 3 Απόγευμα, τα 4 Νύχτα και μετά από 2 ημέρες Repo ο Κύκλος ξαναρχίζει.

Το «11ήμερο» Πρόγραμμα Βάρδιας που εφαρμόστηκε στο Διυλιστήριο Ασπροπύργου από τις αρχές του 1996. 35ημερος κύκλος 5 ψηφίων με την Κανονική Άδεια ενσωματωμένη.

Εξετάσαμε το ενδεχόμενο να «αλλάξουμε» τα Απόγευμα-Νύχτα σε Νύχτα-Απόγευμα, αλλά υπήρξε μεγάλος προβληματισμός για την ημέρα της Αλλαγής αφού θα σχολάγαμε στις 07:00 και στις 15:00 έπρεπε να ξανάρθουμε. Η μορφή του προγράμματος, μετά από κάποιες διαφοροποιήσεις που δοκιμάσαμε (π.χ. προσθήκης Repo ανάμεσα στα Απόγευμα-Νύχτα, που ΜΕΙΩΝΑΝ όμως το 11ήμερο…), κατέληξε και ξεκίνησαν οι συναντήσεις με τον κόσμο, παρουσιάζοντας τη νέα πρόταση. Με δεδομένο ότι όταν δουλεύεις σε πρόγραμμα βάρδιας, ΔΕΝ υπάρχουν Συμβατικά Σαββατοκύριακα, Συμβατικοί (Συνοδικοί) μήνες και Συμβατικές Αργίες (ΥΠΑΡΧΟΥΝ όμως για τους δικούς μας ανθρώπους, ΜΗ ΤΟ ΞΕΧΝΑΜΕ ΑΥΤΟ…), δόθηκε έμφαση στους 10,42 35ήμερους κύκλους του έτους (ΑΥΤΟΙ είναι οι «μήνες» της βάρδιας…) και -φυσικά- στην ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ ΑΠΟΥΣΙΑ οποιουδήποτε Προγραμματισμού Κανονικής Άδειας, αφού τονιζόταν ιδιαίτερα η λήψη 3 -ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ- 11ήμερων ΜΕΣΑ στο καλοκαίρι (τα 2 χρονικά ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ…), ΧΩΡΙΣ να χρειάζεται να διαπραγματευτείς με ΚΑΝΕΝΑΝ γι’ αυτό.

Υπήρξαν αντιδράσεις, κυρίως στη Διύλιση που ήταν και οι παλαιότεροι. Το μεγάλο ζόρι των εξηγήσεων και προθέσεων (λες και ήταν η εταιρεία…) το τράβηξαν ο Κώστας ο Λάσκος και ο Θωμάς ο Κώτσιας που, σαν μέλη του Δ. Σ. του Σωματείου που εργάζονταν ή προέρχονταν από την βάρδια, στηρίζοντας ΣΘΕΝΑΡΑ και ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ τις αιτιάσεις των νέων που φωνάζαμε για αποκατάσταση της ισονομίας, δέχτηκαν ιδιαίτερο βάρος και πίεση. Εμείς, δρούσαμε υποστηρικτικά, προετοιμάζοντας τις παρουσιάσεις και βοηθώντας στη κατανόηση. Τότε προτάθηκαν και οι Αλλαγές Βαρδιών για επέκταση του 11ήμερου. Προτείναμε την αλληλοκάλυψη (υποχρεωτικά με υπερωρίες…) με τα 3ήμερα πριν ή (κυρίως…) ΜΕΤΑ το 11ήμερο, κάνοντάς το 14ήμερο που αποδείχτηκε από την ίδια τη ζωή ότι κάλυπτε ΑΠΟΛΥΤΑ τις ανάγκες των οικογενειακών διακοπών. Για την ιστορία να σας πω ότι αυτό στις ΒΕΑ εφαρμόστηκε κατά κόρον. Υπήρξαν και περιπτώσεις προσθήκης 7ήμερου μετατρέποντάς το σε 20ήμερο!

Οι λύση που είχε προταθεί για το Πάσχα. Αριστερά το πρόγραμμα όπως "τρέχει" και δεξιά η προτεινόμενη λύση 

Έγινε αντιληπτό και το πρόβλημα με τα συνεχόμενα Πάσχα. Το 11ήμερο, κατά μια διαβολική σύμπτωση, σε κύκλο 15ετίας σε «βγάζει» 6 ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ Πάσχα ΈΞΩ (3 στο πρώτο και 3 στο δεύτερο Σ/Κ του 11ήμερου) και μετά 9 ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ Πάσχα ΜΕΣΑ (με τη σειρά, 3 Νύχτα, 3 Πρωί και 3 Απόγευμα). Προσπάθησα να το διορθώσω, βγάζοντας ένα πρόγραμμα που διαφοροποιείται σε διάρκεια 4 ημερών, «φέρνοντας» τα Πάσχα στο «υποφερτό» 2 ΜΕΣΑ - 1 ΕΞΩ - 1 ΜΕΣΑ - 1 ΕΞΩ σε κύκλο 5ετίας, αλλά απαιτεί θυσία -μάλλον- «δύσκολη» αφού πρέπει Ψηφία που είναι σε Repo να έλθουν μέσα. Βέβαια, τα Ψηφία αλληλοκαλύπτονται, αλλά «δύσκολα» θα προχωρούσε κάτι τέτοιο.

Είχε και διάφορα «περίεργα» η εφαρμογή του. Για την ιστορία, ένα παράδειγμα. Όταν εφαρμόστηκε το πρόγραμμα, το Ψηφίο Α ευνοήθηκε από το 1998 «βγαίνοντας» 7 συνεχόμενα Πάσχα ΕΞΩ! Υπήρχε μάλιστα ένας μύθος που έλεγε ότι «[…] είχα βάλει εγώ το χεράκι μου επειδή ανήκα τότε στο Ψηφίο Α’»! Ήρθε-ήρθε και με τη πάροδο των ετών, το πρόγραμμα «διόρθωσε» ΜΟΝΟ ΤΟΥ την «ατασθαλία» του, αφού όταν ξαναήλθε η σειρά του, το Ψηφίο Α «βγήκε» 5 συνεχόμενα Πάσχα ΕΞΩ! (Εγώ όμως ήμουν στο Ε’ τότε…)

Το πρόγραμμα της -τότε- ΕΚΟ στη Θεσσαλονίκη. Το «Χειμερινό», 35ήμερο, 5ψήφιο, από περίπου μέσα Ιουνίου μέχρι μέσα Σεπτέμβριου, "γύριζε" σε «Θερινό», «τύποις» 4ψήφιο, 28ήμερο χωρισμένο σε 5 περιόδους, ώστε κάθε Ψηφίο να βγαίνει σε 20ήμερη Κανονική Άδεια.

Στις Ψηφοφορίες που ακολούθησαν, «αντίπαλο» πρόγραμμα ήταν αυτό που δούλευε η -τότε ακόμα- ΕΚΟ στη Θεσσαλονίκη. Εξαιρετικό «Χειμερινό Πρόγραμμα», 5ψήφιο, 35ήμερου κύκλου, που όμως, από περίπου τα μέσα Ιουνίου μέχρι τα μέσα Σεπτέμβριου, άλλαξε στο «Θερινό Πρόγραμμα»! Γινόταν «τύποις» 4ψήφιο, 28ήμερου κύκλου χωρισμένο σε 5 περιόδους, με κάθε Ψηφίο να βγαίνει σε αλληλουχία σε 20ήμερη Κανονική Άδεια. Το Ψηφίο που επέστρεφε από την Άδεια, έπαιρνε τη θέση του Ψηφίου που «έβγαινε». Διατηρούνταν έτσι μια ισορροπία με την πάροδο των ετών αφού το «βοηθούσε» το γεγονός ότι αν «έμπαινες» π.χ. Ψηφίο Α’ στο «Θερινό Πρόγραμμα» και έπαιρνες στη θέση του Ψηφίου Δ’ όταν επέστρεφες, ακολουθούσες το πρόγραμμα του Δ’ μέχρι το επόμενο Καλοκαίρι.

Αυτή η εναλλαγή «Χειμερινού» σε «Θερινό» λειτούργησε ανασταλτικά τότε. Το πρόγραμμα «κουβαλούσε» κάποιες παθογένειες που θέλαμε να διορθώσουμε, π.χ. Άδειες Ιούνιο και Σεπτέμβριο, που μας είχαν γίνει εφιάλτης ή (κάτι πολύ σημαντικό τότε…) τι θα γινόταν αν άλλαζες (ή σε… «άλλαζαν»…) ψηφίο εν τω μεταξύ. Να πω την αλήθεια, διατηρούσα σοβαρές επιφυλάξεις στο πως θα εξασφαλιζόταν κάτι τέτοιο. Ότι ΔΕΝ θα έπαιρναν δηλαδή (μέσω των «αλλαγών»…) τις «Καλές Άδειες» ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΙΑ οι ίδιοι και οι ίδιοι, καταστρατηγώντας την ισορροπία λήψης της Κανονικής! Στα μειονεκτήματά του (έτσι εκτιμήθηκε τότε…) ήταν και το σχετικά δύσκολο πρόγραμμα εργασίας κατακαλόκαιρο με 7ήμερες ΙΔΙΕΣ βάρδιες.

Το 11ήμερο υπερψηφίστηκε από τα 2/3 των εργαζομένων στις βάρδιες. Υπήρξαν ΚΑΙ από την εταιρεία αντιδράσεις. Ήταν τότε που ο Κος Σαράντος ο Κυριακόπουλος, Προϊστάμενος στις Μονάδες Μετατροπής, συνέβαλε στη λύση προτείνοντας τη δοκιμαστική λειτουργία για κάποιους μήνες, εφαρμόζοντάς το από τις 2 Φεβρουαρίου του 1996 στο Τμήμα του. Στις Μονάδες Διύλισης εφαρμόστηκε 3,5 μήνες αργότερα, στις 17 Μαΐου του 1996. «Σέρνεται» ένας μύθος ότι εφαρμόστηκε στη Διύλιση 3,5 μήνες αργότερα γιατί κάποιοι ΔΕΝ ήθελαν να «χαραμίσουν» το Πάσχα. Δεν ισχύει, γιατί η αλήθεια είναι αυτή που αναφέρω παραπάνω. Εξάλλου, το Πάσχα του 1996 «έπεσε» στις 14 Απριλίου. Είναι υπερβολικά μεγάλο το διάστημα του μήνα μέχρι την εφαρμογή του.

Συνέβησαν αρκετά ευτράπελα κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων. Συνάδελφος έλεγε του Θωμά: 

«Τι θα κάνω τώρα που θα πρέπει να βλέπω τη γυναίκα μου 11 μέρες συνεχόμενες;» 

ή κάποιος άλλος με καταγωγή από τα Δωδεκάνησα που μεμψιμοιρούσε: 

«Κατέβαινα ένα μήνα, κανόνιζα τα ενοικιαστήρια και ησύχαζα, Τώρα τι θα κάνω, ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΤΕ(!), που πρέπει να κατεβαίνω κάτω 3 φορές;»

Το δεδομένο είναι ότι ΟΛΑ τα Προγράμματα Βάρδιας έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Γενικά μιλώντας, με το 11ήμερο, ο προγραμματισμός της ζωής μας έγινε καλύτερος. Να πω εδώ ότι, η συντριπτική πλειοψηφία όσων διαφωνούσαν, μετά παρέλευση 2ετίας/3ετίας ευχαριστούσαν για το πρόγραμμα. Έκαναν θραύση τα πλαστικοποιημένα προγράμματα που μοιράζονταν στους συναδέλφους, που πολλοί μου ζητούσαν και τα έδιναν και στις συντρόφους/συζύγους τους! Μετά ήλθαν τα smartphones και οι σχετικές εφαρμογές! Να πούμε εδώ επίσης ότι το 11ήμερο «βοήθησε» ΚΑΙ οικονομικά αρκετούς από αυτούς που εμπλέκονταν σε μια δεύτερη απασχόληση, αφού άφηνε ένα πολύ μεγάλο χρονικό περιθώριο για ν’ ανταπεξέλθεις, κάτι που -γενικά- η εργασία σε πρόγραμμα βάρδιας ΔΕΝ «πολύ-υποστηρίζει»! Το αναφέραμε/τονίζαμε κι αυτό στις παρουσιάσεις και πιστεύω ότι έπαιξε το ρόλο του! Επίσης, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αρκετοί κατάφεραν να πραγματοποιήσουν απρόσκοπτα ταξίδια που είχαν ονειρευτεί, ΧΩΡΙΣ να απωλέσουν ημέρες ή να υποχρεωθούν σε κανέναν. 

Δεν φυτρώσαμε! Ζήσαμε…

Βράδυ στη δουλειά. Για ν’ αντιμετωπίσεις την -φυσιολογική- χαλάρωση, ξεκινάς τις βόλτες στις Μονάδες και την Εγκατάσταση, κυρίως για να «κρατηθείς». Στις συναντήσεις με τους Χειριστές έξω στα καμαράκια, η κουβέντα πολλές φορές περιστρέφεται και σ’ άλλα πράγματα πέρα απ’ τη δουλειά! Σε μια τέτοια κουβέντα λοιπόν πρόσφατα, γύρω στις 3:30 ξημερώματα, αυτή έφτασε στις σχέσεις μεταξύ των φύλων. Μαζί με τον «Παλιό» (εγώ είμαι ο «Αρχαίος…»), πιο «έμπειρος» αυτός από εμένα (σε θέματα που αφορούν τη πληθώρα των σχέσεων με το ωραίο φύλο -παίζει ρόλο ο τόπος που μεγάλωσε...), συμβουλεύαμε τους νεότερους ότι το παν σε μια σχέση είναι ο σεβασμός ανάμεσα στους συντρόφους και η αλληλοκατανόηση!

Τους έλεγα -παραφρασμένη- τη φράση του Κοέλιο ότι:

• «[…]  είναι συναρπαστικό να αγγίζετε, να αγκαλιάζετε και να χαϊδεύετε το σώμα μιας γυναίκας! Παίξτε μαζί της όταν ερωτοτροπείτε! ΔΕΝ ειν’ ανάγκη όλα να περιστρέφονται γύρω από το sex!»

Συνεχίζοντας, προσπάθησα να το φέρω στα μέτρα μου (μεγαλώσαμε βλέπετε…) λέγοντας ότι:

•  «… περνώντας τα χρόνια, μερικές ρυτίδες στο πρόσωπο, μερικές ουλές στην κοιλιά, μερικές εντελώς φυσιολογικές ραγάδες, δεν αφαιρούν ομορφιά, αντίθετα προσθέτουν! Είναι η μαρτυρία ότι αυτές οι γυναίκες, οι σύντροφοί σας, κάτι έκαναν στη ζωή τους, δεν παρέμειναν στη ναφθαλίνη, παρά έζησαν!»

Ο «Παλιός» συμφώνησε ανεπιφύλακτα μαζί μου και ξεκίνησε να λέει ιστορίες από τα νιάτα του, περιπέτειες από τα καλοκαίρια του ως μπάρμαν στα Νησιά μας. Παρατήρησα ότι γενικά ΚΑΙ οι δυο μας ΔΕΝ φοβηθήκαμε να εκτεθούμε! Στη διασταύρωση των εμπειριών μας, ανέφερα τη πρώτη ερωτική μου περιπέτεια, τη Νικόλ, μια Μιγάδα με απίστευτο άρωμα, η πρώτη γυναίκα που «μύρισα» στη ζωή μου  σ΄ ένα από τα νησιά του Αργοσαρωνικού ή την Κορασόν, μια Αργεντίνα 10 χρόνια μεγαλύτερή μου που τη γνώρισα στο καφέ στον προαύλιο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου, ανάμεσα σε κοπάνες από τις Μεταλυκειακές σπουδές μου. Μας παρακολουθούσαν σαν χάνοι! Μου ‘κανε εντύπωση, τους το ‘πα κιόλας, ότι:

• «… Ακόμη και τώρα, σας ανοίγουμε τη καρδιά μας κι εσείς αντί να χαλαρώσετε και να πείτε μια κουβέντα για τις σχέσεις σας, (το διευκρίνισα, αυτές που έχουν τελειώσει, ΜΗΝ αναφέρεστε στις ενεργές…) φαίνεστε κουμπωμένοι! Σαν να ντρέπεστε γι’ αυτές!»

Κάποιοι απ' αυτούς, εξανέστησαν και φανερά ειρωνικά, αμφισβήτησαν ΟΧΙ το ότι μπορεί να υπήρξαν οι εμπειρίες που αναφέρθηκαν από μας, αλλά το θέμα τους ήταν η τρυφερότητα που κυριαρχούσε στις κουβέντες μας, ακόμη και για εφήμερες, λιγόχρονες σχέσεις που υπήρξαν στη ζωή μας! Μάλιστα, εκεί ήταν που ο «Παλιός» παραδέχθηκε και μια ατασθαλία του, το «βάρος» μιας ιταμής συμπεριφοράς του απέναντι σε γυναίκα!...

Νευρίασα, σηκώθηκα όρθιος και σχεδόν επικριτικά τους είπα ότι:

• «Πρέπει να ‘μουνα γύρω στα 10-12, όταν πρωτοσκίρτησαν τα μήδεα του υπογάστριού μου για γυναίκα! Μια κούκλα στα μάτια μου (σημειωτέον, ΈΤΣΙ παραμένει μέχρι σήμερα!...), ένα κορίτσι 2-3 χρόνια μεγαλύτερο από μένα, αναπτυγμένη σωματικά με τέλειες αναλογίες και θεϊκές καμπύλες! Πέρα απ’ τους δικούς της φίλους, έκανε παρέα με μεγαλύτερους από μένα (ένεκα του αδελφού της...) και πρέπει να μ' είχε πάρει χαμπάρι, γιατί όποτε τύχαινε και βρισκόμασταν (στη παρέα του ήταν ο αδελφός του κολλητού μου...) ήταν ΠΑΝΤΑ διακριτική απέναντί μου».

Βλέπετε, όπως σας είπα, θεώρησα φυσιολογικό να «εκτεθώ»! Γιατί; Γιατί πολύ απλά ΔΕΝ το θεωρώ έκθεση, παρά εμπειρία ζωής, μια «τιμή» που μου ‘λαχε όταν το παιδί ξεκίναγε να μεταμορφώνεται σε έφηβο και να εξελιχθεί σε άντρα! Με σιγοντάρησε κι ο «Παλιός» με ανάλογη δική του εμπειρία, το -απ' ότι φαίνεται- απωθημένο του, μια όμορφη Βεροιώτισσα που πρέπει να του ’χει αφήσει «πληγή χαίνουσα»! Βλέποντας τους νεότερους να ηρεμούν, πήρα φόρα και συνέχισα:

• «ΔΕΝ με αποδοκίμασε ΠΟΤΕ της, το αντίθετο μάλιστα, μου συμπεριφερόταν ΠΑΝΤΑ «στοργικά»! Η ζωή προχώρησε, μεγαλώναμε, συνεχίστηκε αυτό το παιχνίδι και στην εφηβεία, αυτή όμως ΔΕΝ  χλεύασε ΠΟΤΕ την πασιφανή αμηχανία μου απέναντί της, το αντίθετο, όποτε μ' έπιανε να την κοιτάω, μου χαμογελούσε κι όλος ο κόσμος έλαμπε! Εκπάγλου καλλονής, μάλλον είχε ΠΛΗΡΗ επίγνωση της εξωτικής ομορφιάς της, ήταν ΠΑΝΤΑ πρόσχαρη με όλους και μ' ένα γέλιο ΜΟΝΙΜΩΣ ζωγραφισμένο στο πρόσωπό της! ΠΑΝΤΑ μου μιλούσε ευγενικά και από τη εν γένει συμπεριφορά της, έφτασα να πιστεύω ότι της άρεσα κι εγώ! Πραγματικά, πίστευα ότι ήταν κι αυτή ερωτευμένη μαζί μου!

Μερικοί μειδίασαν! «Καργιόληδες, σας έχω…» σκέφτηκα…! Για να «περιορίσω» την ενδεχόμενη αναφορά του «Χάσματος των Γενεών», σκέφτηκα να τους το «φέρω» πιο κοντά στις σημερινές γενιές. Ο «Παλιός» μου ‘κανε νόημα να ηρεμήσω! Ποιος να ηρεμήσει; Είχα «κόψει καπίστρι»! Τους ανέφερα λοιπόν ότι:

• «Φυσικά και ΔΕΝ ήταν όλοι έτσι στη γενιά μας. Υπήρχαν πολλοί που σε γενικές γραμμές φέρονταν απαξιωτικά στη γυναίκα! Έχει να κάνει με την -παραδοσιακά αισχρή- αντίληψη της άβουλης, παθητικής και υποτακτικής δούλας, έρμαιο στις ορέξεις του «αφέντη. Ε! ΟΛΟΙ αυτοί ΔΕΝ μπορούσαν να σταθούν δίπλα σε μια γυναίκα με άποψη!»

Θέλοντας να αποφύγω αναφορά στη βία, προσπάθησα να το ενισχύσω λέγοντας ότι:

• «... ήξερα κι άλλους που τη γούσταραν, ΑΛΛΑ όταν τύχαινε να ακούσω το τι συζητούσαν, είχα παρατηρήσει ότι κυριαρχούσε η χυδαιότητα!»

Σ’ αυτό το σημείο, άρχισα να παίρνω χαμπάρι ότι παρα-σοβάρευε το πράγμα! Το «γύρισα» λοιπόν κι εγώ στο «μόρτικο» λέγοντας:

• «Πρέπει να τον «παίζανε» πολλοί γιαουρτομούνηδες τον μπαργαλάτσο τους για πάρτη της και πρέπει να ‘χαν μπατανιάσει ΟΛΟΥΣ τους τοίχους του σπιτιού τους! Βλέπετε, ΜΟΝΟ έτσι μπορούσαν να τη “πλησιάσουν” οι συγκεκριμένοι! Εγώ, θεωρούσα τον εαυτό μου «Άρχοντα», βολευόμουνα με την -εξ αγχιστείας- επαφή! Μου αρκούσαν οι φευγαλέες συναντήσεις, το γέλιο της όταν μ’ έβλεπε! Ότι επιδίωκε -το ‘βλεπα στις κινήσεις της- να στέκεται δίπλα μου! Και που μου απηύθυνε ΠΑΝΤΑ τον λόγο! Στο εφηβικό μυαλό μου, λειτουργούσε ως ιδανικό!»

Οι νεότεροι (όχι όλοι...) άρχισαν να γελάνε και με «κατηγόρησαν» για ρομαντικό! Αντέτεινα φωνάζοντας ότι:

• «ΔΕΝ είναι ρομαντισμός μαλάκες! Είναι ο τρόπος που μεγαλώσαμε!»

Τους είπα ότι η γενιά μας ΔΕΝ έκανε σχέσεις από το πληκτρολόγιο, αλλά από την επαφή! Προσπαθούσαμε να εκμεταλλευτούμε ΚΑΘΕ στιγμή όταν βρισκόμασταν με τα κορίτσια και μάλλον το ίδιο σκέφτονταν κι αυτές για μας! Τους ανέφερα ότι γενικά, υπήρχε άλλη χημεία τότε! Κατέληξα λέγοντάς τους ότι το ΙΔΙΟ μας το σπίτι μας έβαζε περιορισμούς. Η συγχωρεμένη η μάνα μου,  μου 'χε ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ «απαγορέψει» να δω «αλλιώς» όποιο κορίτσι περιλάμβαναν τα «[…] τετράγωνα γύρω από το σπίτι μας»! Τι εννοούσε; Κρατιέστε;... Χονδρικά, ο σταυρός που αυτά οριζόντουσαν, μέχρι το Γήπεδο στα ανατολικά, τον Άη-Δημήτρη και τη κεντρική Λεωφόρο της πόλης στα δυτικά, εκεί που 'ναι το LIDL σήμερα στα βόρεια, και το βενζινάδικο του «Γιαν'- Μαύρου» στα νότια! ΟΛΟΣ ο ανατολικός Ασπρόπυργος!...

• «Μη τολμήσεις κακούργε, θα σε σφάξω στο γόνατο αν μάθω ή αν μου πούνε... Πρόσεχε»!

Ρε Μάνα!... Οι δερβέναγες που “βάζαμε”, [εκεί που τους βάζαμε εν πάση περιπτώσει], το ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ πρόβλημα αυτής της πόλης, του μικρού «Παρισιού» μας!… «τς’ ντο θούα κόσμι?» και «να μούαρ δούνα!» («τι θα πει ο κόσμος?» και «μας πήρε η ντροπή» αντίστοιχα στη γλώσσα των Θεών και των Ηρώων για τους αδαείς…). 

Λες και τον ρωτήσαμε ποτέ αυτόν τον κόσμο;

Πέρασε στο υποσυνείδητο! Το ‘κανα κι εγώ όταν γιος μου, ο Περικλής μου, μου ανακοίνωσε ότι:

• « … είμαι μαζί με μια κοπέλα, που ξέρεις πολύ καλά τη μαμά της, είσαι από τους αγαπημένους της συμμαθητές!»

Στις λεπτομέρειες μου ανέφερε το -μετά το γάμο- επώνυμό της (Καλλιέρη…), για να του απαντήσω ότι ΔΕΝ είχα συμμαθήτρια με τέτοιο επώνυμο! Και πριν προλάβει το παιδί να διευκρινίσει, «πήρα στροφές»:

• «Πρόσεχε κακομοίρη μου, γιατί εγώ τη Σόφη την είχα σαν αδελφή μου! Άσε που με ‘’προστάτεψε’’ κάποτε όταν πήγα να σπάσω ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΩΣ τα μούτρα μου, με μια κοπέλα ΕΚΤΟΣ των ορίων που έβαλε η γιαγιά σου! Με τον (εκλιπόντα πλέον…) πατέρα της και τον αδελφό του, έχω εξαιρετικές σχέσεις, με τη θεία της είμαστε συνάδελφοι στη δουλειά!...»

Τις συμμαθήτριές μου τις έβλεπα σαν αδελφές μου (μία διέφερε, αυτή που αναφέρω παραπάνω, αλλά ευθύς-εξαρχής είχε διαφορετικό υπόβαθρο αυτή η σχέση…). Κάποιες απ’ αυτές ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ μυστικά μου! Τι να ξεχάσω; Το απίστευτο ξύλο που ‘χαμε παίξει με κάποιους απ’ ένα Λύκειο του Χολαργού, όταν σε μια εκδρομή στο Προκόπι, στον Άγιο Γιάννη το Ρώσο, κάναμε το γήπεδο ροντέο! Κι αυτό γιατί στον ποδοσφαιρικό αγώνα που παίξαμε, έπιασα πέναλτι και επευφημήθηκα από τα κορίτσια-θεατές! Γεγονός είναι ότι πανηγυρίστηκε -μάλλον- υπερβολικά και ο «εκτελεστής» (προφανώς εκνευρισμένος…) θεώρησε ότι έπρεπε να μιλήσει απαξιωτικά γι’ αυτές. Τον «εκτέλεσα» με μια γεμάτη κλωτσιά, χαμηλά (καταλαβαίνεται που…) για ν’ ακολουθήσει μια επική σύρραξη! Μου πέσανε 3-4 επάνω μέχρι να πάρουν χαμπάρι οι δικοί μας! Έφαγα αλλά κι έδωσα! Ακόμη διακρίνεται μια ουλή στο κεφάλι μου! Αυτός όμως ΔΕΝ σηκώθηκε! Έμεινε διπλωμένος!…

Οι συμμαθήτριες και φίλες της αδελφής μου; Που να τολμήσω να εναντιωθώ στους Νόμους της μάνας μου! Θεωρώ ως Μεγαλύτερο Παράσημο στη ζωή μου, όταν λίγο πριν πάω φαντάρος, Καλοκαίρι του ’82,  καθόμουνα με τον κολλητό μου (αυτός υπηρετούσε ήδη, στη Χίο…) στο κάτω παγκάκι της πλατείας του χωριού μας, όταν είδαμε τον πατέρα φίλου μας -σπούδαζε στο εξωτερικό τότε- που η αδελφή του ήταν καλή φίλη με τη δική μου, να ‘ρχεται προς το μέρος μας! Τους καθιερωμένους εγκάρδιους χαιρετισμούς διαδέχτηκε μια κουβέντα του σημαδιακή:

• «Γιάννη! Τα κορίτσια έχουν καιρό να βγούνε βόλτα!...»

Μείναμε μαλάκες με τον Μίμη! Για σκεφτείτε το λίγο! Μου εμπιστεύτηκε την κόρη του! Η τιμή ΔΕΝ ήταν τόσο για μένα, όσο για την οικογένεια! ΉΞΕΡΕ πολύ καλά τι έλεγε και σε ποιον το ‘λεγε! Εν πάση περιπτώσει, το αίτημα μεταφέρθηκε καταλλήλως, οι οικογένειες των φίλων της αδελφής μου συνεννοήθηκαν, και τις «βγάλαμε» βόλτα! Τα κορίτσια το κατά-χάρηκαν.

Να γυρίσουμε στα πρόσφατα… Οι νεότεροι μάλλον βαρέθηκαν τη κουβέντα! Ομολογουμένως ήταν έντονη και από τις 2 πλευρές. Έμενα και του «Παλιού» από τη μία και των νεότερων από την άλλη! Αμφότεροι θεωρούμε ότι δυσανασχέτησαν από τις συγκρίσεις που -μάλλον μοιραία- ήλθαν μπροστά τους! Επικαλέστηκαν ελέγχους στις Μονάδες και την «κάνανε» σιγά-σιγά όλοι τους! Μείναμε να κοιταζόμαστε και να βαρια-ανασαίνουμε από την ένταση της κουβέντας! Είπαμε κάποιες κουβέντες, κυρίως για καταστάσεις που -μάλλον- έμειναν ανολοκλήρωτες! Ένας -ας τον πούμε- μικρός απολογισμός για τη ζωή που «…πέρασε και χάθηκε», όπως -παραφρασμένα- λέει και το τραγούδι του Γιάννη Πάριου. Σηκώθηκα, πήρα τον ασύρματο, ίσιωσα το κράνος και βγαίνοντας από το χώρο, κοντοστάθηκα στη πόρτα! Έχοντας θυμηθεί μια ρήση από τον «Βίο και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» του Νίκου Καζαντζάκη, αφού την «πετσόκοψα» εκεί που ήθελα, γύρισα και του 'πα:

• «[...] όλες τις αμαρτίες τις συχωρνάει ο Θεός· ετούτη όμως δεν τη συχωρνάει. Αλίμονο στον άντρα, που μπορούσε να κοιμηθεί με γυναίκα και δεν το καμε· και αλίμονο στη γυναίκα που μπορούσε να κοιμηθεί με άντρα και δεν το ‘καμε»

Μου βγήκε το παράπονο! 

Έσκυψα το κεφάλι και χάθηκα στις Μονάδες!...

Οι φωτογραφίες από αναρτήσεις στο Facebook εδώ και εδώ.

Βουτιά στην ανοσία

Ήταν ένα από κείνα τα απογεύματα του Απρίλη, περιμένοντας το Πάσχα, πριν από την Μεγάλη Εβδομάδα. Ο καιρός γενικά ήταν εξαιρετικός, ακόμη και για την Άνοιξη. Που σημαίνει ότι είχαν ξεκινήσει όλες αυτές οι μαζώξεις που χαρακτήριζαν το χωριό μας. Οι άντρες στα καφενεία, οι γυναίκες, στον απόηχο της μέρας, να μαζεύονται στις γωνιές με τις «γκομοράδες», σχολιάζοντας τα πάντα και τα παιδιά να παίζουν στις γειτονιές.

Είχαμε βγει με τους «Κουπούρδηδες» (τον Γιώργο και τον Ντίνο) να παίξουμε… «πόλεμο». Η μάνα μου ακόμη μέσα στο σπίτι μαζί με την Ουρανία, την αδελφή μου, ενώ ο πατέρας μου ετοιμαζόταν να πάει στο καφενείο. Κάποια στιγμή, η αναζήτηση του «εχθρού» με έκανε να έχω ανέβει στη μάντρα του στάβλου που είχαμε απέναντι απ’ το πατρικό μου. Πλήρης εξαρτήσεων, με αυτά τα αυτοσχέδια ξύλινα «πολυβόλα» ανά χείρας και μερικές παλιές λουρίδες του παππού ή του μπαμπά, χιαστί στο στήθος, που έπαιζαν το ρόλο των δεσμίδων.

Να θυμίσω εδώ, ότι ο  παλιός Ασπρόπυργος ήταν πήχτρα στους στάβλους, έντονο στοιχείο της ανάπτυξης του τόπου, που στα περισσότερα σπίτια βρίσκονταν μέσα στις αυλές, δίνοντας το ψωμί της οικογένειας σε πάρα πολλές από αυτές. Σε όλους  τους στάβλους υπήρχε μια «τάξη». Ο στεγασμένος χώρος που σταβλίζονταν τα ζώα στα παχνιά τους, έξω η στέρνα που τις βγάζαμε μια-μια να πιούν νερό και -συνήθως- σε μια γωνιά του χώρου, περιφραγμένος και ανοικτός στην μια πλευρά ο χώρος που μαζεύαμε την κοπριά με τα καρότσια, μέχρι να έλθει ο «Μουλάτσης» να την πάρει και ξανά απ΄ την αρχή. Η μάντρα που είχα ανέβει, λοιπόν, «αναζητώντας τον εχθρό», ήταν η μια πλευρά αυτού του περιφραγμένου χώρου, αυτή που βρισκόταν από την πλευρά του δρόμου. 

Εξοικειωμένοι ΌΛΟΙ οι «αυτόχθονες ιθαγενείς» με τις «ευωδιές», ΔΕΝ μας ενοχλούσαν, εν αντιθέσει με τους έξωθεν επισκέπτες που ανάμεσα στα πιασίματα της μύτης και τις εκφράσεις απέχθειας, ξεστόμιζαν κανένα «…μα πως αντέχετε;» Ανεβασμένος λοιπόν πάνω στη μάντρα, έξω ο δρόμος, μέσα ο λόφος της κοπριάς, βλέπω τον πατέρα μου να ανοίγει την εξώπορτα και να φεύγει για το καφενείο. Γυρνώντας προς το μέρος μου, μου είπε ένα 

• «Πρόσεχε! Θα πέσεις!...»  

Κι έφυγε… Κάπου είχε χαλαρώσει το παιχνίδι, δεν θυμάμαι τι είχε συμβεί και στεκόμουν στην μάντρα, στη πάνω γωνία της, εκεί που γειτνίαζε με το σπίτι των Κατσαρών, του Γιάννη, του Τάσου και του Μάκη, όρθιος, περιμένοντας. Ξάφνου, πετάχτηκε ο Ντίνος, 

• «Γερμανοί!...» 

Και κάνω να τρέξω…

Όπως καταλαβαίνετε, βούτηξα στη κοπριά! Έπεσα μέσα και χάθηκα! Βουβάθηκε ο κόσμος! Ενστικτωδώς, σηκώθηκα όρθιος, πνιγμένος από την κορυφή μέχρι τα νύχια και άκουσα όλον αυτόν τον πανικό, μια καταστροφή! Η μάνα μου να φωνάζει…

• «Μόι ποπο-ζ! Ου βρα!». 

(Το Μόι ποπο-ζ είναι απόγνωσης σημαντικόν κι έχει την έννοια του «Παναγία μου» στη γλώσσα των Θεών και των Ηρώων. «Σκοτώθηκε!») 

Η θεία-Τσάνα (Αλεξάνδρα), η μαμά των Κατσαρών, να τρέχει να φωνάξει τον θείο-Μήτσο, τον «Αμερικάνο» να έλθει να βοηθήσει να με τραβήξουν, η Βούλα του Μελέτ-Μυλωνά να τραβάει τα μαλλιά της, ωρυόμενη…

• «Κου βάτε, ντιάλι; Κου ίστ αι ιβογκ-λ;» (Που πήγε το παιδί; Που είναι ο μικρός;)

Η δε Βιβή, η κόρη του Φωτ-Αντώνη, η κολλητή της μάνας μου, να τρέχει να φωνάζει τον θείο-Τέλη για βοήθεια. Η μόνη ψύχραιμη (τουλάχιστον έτσι έδειχνε) ήταν η θεία-Κούλα, η γυναίκα του Φωτ-Αντώνη…

• «Θα βγει! Και θα' ναι μια χαρά!»

Η μεγάλη πόρτα του στάβλου άνοιξε κι όλος αυτός ο κόσμος, συνωστίστηκε μπροστά από τον λόφο της κοπριάς, με εμένα στη μέση του, να εξέχει το κεφάλι μου! Η συγχωρεμένη η μάνα μου να φωνάζει…

• «Κακούργε!...», «Που θα μπεις;…» 

Θυμάμαι είχε έλθει ο Τέλης ο Μιχαήλ με τον πεθερό του, τον Φωτ-Αντώνη κι  ο Τάσος ο Κατσαρός, οι οποίοι βέβαια δεν τολμούσαν να κάνουν βήμα προς τα μένα! Κι εγώ; Περπατούσα κανονικά να βγω και για κάποιο λόγο, που μέχρι σήμερα αδυνατώ να εξηγήσω, δεν μπορούσα να μυρίσω απολύτως τίποτε!

Όταν γύρισε ο πατέρας μου, η μάνα μου με είχε πλύνει με το λάστιχο στην αυλή, τα ρούχα -εννοείται- πετάχτηκαν, μου έδωσε ένα μπερντάκι, που έβαλα και στη τσέπη! Αμ, να ‘χεις βουτήξει στο σκατό, αμ, το ξύλο- ξύλο! Προς γνώση και συμμόρφωση! Η μάνα μου είχε πάρει τηλέφωνο κι είχε έλθει κι ο Γιατρός, ο Φώτης ο Τσεβάς, που η μάνα μου εμπιστευόταν όσο κανέναν και ακολουθούσε κατά γράμμα τις υποδείξεις του. Κάπου ανάμεσα στο κυνηγητό από τον πατέρα μου και την εξέταση από τον Γιατρό, θυμάμαι που μου είπε…

• «Ρε μπαγάσα, για ένα πράγμα είμαι σίγουρος. Βούτηξες στην ανοσία!» 

και γυρνώντας προς τη μάνα μου...

• «Αγαθούλα, ΔΕΝ θα πάθει τίποτε από εδώ και πέρα στη ζωή του». 

Δεν ξέρω τι είδε ο Γιατρός, αλλά εγώ μέχρι σήμερα το Βιβλιάριο Ασθενείας (έκδοση 1977), το έχω πεντακάθαρο!...

Το σεργιάνι μου στον κόσμο

Σαν σήμερα, στις 21 του Ιούλη του 1962, ξεκινούσα τη βόλτα μου στον κόσμο. Έπαιρνα τις πρώτες μου ανάσες, βγαλμένος από τα σπλάχνα μιας Άγιας, Θείας γυναίκας. Μιας Μάνας που «έφυγε» γρήγορα από κοντά μου και -που τότε- μου διάλυσε τον κόσμο όλο! Μου τον έκανε σμπαράλια!

Σαββατογεννημένο μ' έλεγε η Μάνα μου. Άσχετα αν ήταν Κυριακή ξημερώματα, γύρω στις 02:00! Ήταν αυτή η «θέση» των παλιών, η μέρα να ξεκινάει όταν ξύπναγαν! Βέβαια, το 02:00 το 'λεγε η μάνα μου, αλλά όταν της έλεγα... 

• Πως Σάββατο ρε Μάνα; Αφού 'χαν περάσει τα μεσάνυχτα!...

απαντούσε παίρνοντας αμυντική στάση...

• Εγώ Σάββατο βράδυ πόνεσα για σένα κι όταν ξημέρωσε Κυριακή, σ' είχα γεννήσει!

Όταν το συνέχιζα και της γινόμουν φορτικός... 

• Πρέπει να υπέφερες με μένα στην εγκυμοσύνη, γιατί -μάλλον- έχασες τις ώρες, αλλιώς δε εξηγείται πως «καταφέρατε» να με εγγράψουν ως γεννημένο το Σάββατο»!... 

εκείνη ΠΑΝΤΑ χαμογελούσε! Ο πατέρας μου, ΔΕΝ είπε ποτέ, τίποτε γι' αυτό! Έτσι κι αλλιώς, ήταν "Σφίγγα" σε κάτι τέτοια θέματα...

Συγγενείς, γνωστοί και φίλοι, μου λένε ότι ήμουν ατίθασος σαν παιδί και πολύ αντιδραστικός. Ανυπάκουος! Για όλο μου το σόι ήμουν...

•  «Ο δεν έχει ανάγκη!» 

Με υπέρμετρα, απίστευτα νεύρα. 

• «Εσύ, Γιάννη, ΔΕΝ ήσουν νευρικός. Εσύ γεννήθηκες νευρικός!» 

ήταν -και είναι- μια από τις κουβέντες τους, όταν ξεκινάνε τέτοιου είδους συζητήσεις, σε ομηγύρεις, στο Ομορφόσογο και Μεγαλόγο!

Σχολή Λιάκου - ΣΤ' Δημοτικού 1973/74 (19-9-1973). Στους όρθιους, ο 3ος από αριστερά.  Ο ξανθός, ο συνοφρυωμένος!

Τα χρόνια έφυγαν σαν τα φύλλα που τα παίρνει ο άνεμος. Μαζί τους, σιγά-σιγά, έφυγαν και τα πολλά νεύρα. Πέρα από τους γονείς μου, φρόντισαν γι’ αυτό, δυο Άνθρωποι. Ο Τέλης ο Μιχαήλ και ο Γιάννης ο Χατζής. Στο σπίτι του πρώτου, μεγάλωσα. Πέρα από την βιολογική μου, είχα ακόμα 2 αδελφές. Και την Αγία γυναίκα του, μια Παναγία προσωποποιημένη, σαν μια Μάνα ακόμη! Ένας ανιδιοτελής Άνθρωπος που ήταν και ο μόνος που εγώ άκουγα. Ο δεύτερος, φροντίζοντας για την διαπαιδαγώγηση, πέρα από το σχολείο. Με τις αξίες και τους κώδικες που σου δίνει ο Αθλητισμός. Ο Άνθρωπος αυτός με έκανε να λατρέψω το ποδόσφαιρο. Και μέσα απ’ αυτό και την ομάδα, να μου μάθει την συνεργασία, την ομαδικότητα και την αλληλεγγύη. Και  την υπομονή με την ζωή του!

Γ' Λυκείου Ασπροπύργου 1979/80 (25-3-1980). Στην 3η σειρά, ο 4ος από αριστερά.

Μεγάλωσα και έγινα άντρας. Όχι εύκολα. Και κάποιες φορές νιώθω πως ο χρόνος πέρασε απότομα. Μεγάλωσα πια. Και συνεχίζω να μεγαλώνω. Μεγαλώνω όμως και νιώθω πως ξαναγίνομαι παιδί! Ή μήπως «μικραίνω» όσο μεγαλώνω; Δεν ξέρω!

Το ομοσφόσογο που λέγαμε παραπάνω.  Με τον πρώτο μου ξάδελφο, Δημήτρη Πηλιχό.

Στα χρόνια που έφυγαν έμαθα πολλά... Και έδωσα... Και πήρα... Και λάθη έκανα. Άθελά μου μπορεί και να πλήγωσα. Από κάποια πράγματα πληγώθηκα. Σε άλλα κέρδισα, αλλού έχασα. Αγάπησα και αγαπήθηκα. Σε μερικά πράγματα έσπασα τα μούτρα μου. Υπήρξαν πράγματα και καταστάσεις που ψυχικά μάτωσα! Εμένα όμως ΔΕΝ με προστάτεψα! Πάμπολλες φορές στη ζωή μου, στάθηκα «ξεγυμνωμένος» μπροστά στον καθρέφτη!

Υπηρετώντας την πατρίδα. Μηχανικός - Υπόλογος στα McD.D. F-4E Phantom II.
114 Π.Μ. - 339 Μ.Α.Π.Κ. - Ανδραβίδα και στα νησιά ανά την επικράτεια για τα Readiness

ΔΕΝ μίσησα τίποτε και κανέναν. Δεν τα κατάφερα, δεν το θέλησα, δεν το μπόρεσα. Ούτε ακόμα κι αυτόν που σκότωσε τη Μάνα μου, στο αυτοκινητιστικό δυστύχημα, τότε, τον Φλεβάρη του 1990! Στα χρόνια που πέρασαν και κέρδισα και έχασα. Δοκίμασα και δοκιμάστηκα. Αλλά άντεξα και μ’ άντεξαν. Κάποιοι μπορεί και να με ανέχτηκαν. Δεν ξέρω πόσο. Μπορεί για λίγο, μπορεί για πολύ, μπορεί και για πάντα!

Στη παραλαβή της U-2000/-2050 στο Διυλιστήριο Ασπροπύργου, ο 3ος από δεξιά

Άνθρωπος είμαι σαν κι εσάς. Και χαμογελάω... και κλαίω... και λυπάμαι... και πονάω... και νιώθω... και αισθάνομαι... και ερωτεύομαι... και αγαπάω... και ευγνωμονώ, όπως εσείς! Αγάπησα τα λάθη μου. Δεν τα αρνήθηκα ποτέ μου. Και δεν τα «πέταξα» από πάνω μου. Γιατί κι αυτά δικά μου ήταν. Και θα είναι. Γιατί με έκαναν καλύτερο ή σοφότερο!

Ποτέ μου δεν έπαψα να διαβάζω. Διαβάζω πάρα πολύ. Δεν πετάω τυπωμένη σελίδα, αν πρώτα δεν την ξεκοκκαλίσω! Και όπως θα έχετε ήδη διαπιστώσει, γράφω πάρα πολύ. Λατρεύω το να γράφω. Κυρίως στο χαρτί. Αυτά είναι «κατορθώματα» του δεύτερου «πατέρα» μου, του Νίκου του Λαζάρου. Του Ανθρώπου που μ’ έμαθε να ψάχνω και να αμφισβητώ τα ΠΑΝΤΑ! Και μου πέρασε και την τρέλα με τα εργαλεία γραφής. Και φυσικά, μιλάω πολύ! Πάρα πολύ! Και λέω πολλά! Πάρα Πολλά! Παθιάζομαι όταν μιλάω. Αυτό το χρέος στον ΜΈΓΑ Άνθρωπο και Δάσκαλο μου, τον Μιχάλη τον Λιάκο. 

• «Πελέκησέ τον!» 

ήταν τα λόγια του πατέρα μου όταν με πρωτοπήγε στο σχολείο! 

• «Τα παιδιά, Περικλή, δεν θέλουν πελέκημα! Θέλουν λόγο και επιχειρήματα!» 

Κάτι παραπάνω από Πατέρας! 

• «Μίλα Γιάννη! Βγάζε τα! Μη τα κρατάς μέσα σου. Βαραίνουν πολύ, αγόρι μου και στο τέλος σε πλακώνουν!» 

Είχε το τρόπο του, βέβαια, να τα περνάει, αλλά και απίστευτη υπομονή μαζί μου!

Με εκλεκτούς φίλους πρώτα και μετά συναδέλφους και τους ανθρώπους της αναδόχου εταιρείας κατασκευής (HYUNDAI)

Όλοι οι άνθρωποι που μπήκαν στη ζωή μου τα χρόνια που πέρασαν με έμαθαν και κάτι. Κι ότι είμαι τώρα, σ΄ αυτούς το χρωστάω. Σ΄ αυτούς που μπήκαν στη ζωή μου για λίγες στιγμές, σ΄ αυτούς που μπήκαν για λίγο και σ΄ αυτούς που μπήκαν για πάντα!

Προσπαθώ να καταλαβαίνω τους ανθρώπους. Και πολλές φορές καταλαβαίνω πιο πολλά απ΄ όσα θέλουν οι άλλοι να καταλάβω. Είμαι αυτό που βλέπετε και διαβάζετε. Κι ότι είμαι, φαίνεται. Κάνει μπαμ αμέσως. Δεν μπορώ να το κρύψω. Ούτε να το αρνηθώ. Είμαι αθυρόστομος και για μερικούς ιδιότροπος.

Παραμένω όμως ένας αυθεντικός άνθρωπος! Που σημαίνει ότι λειτουργώ με το συναίσθημα και με τους κανόνες που μου έμαθαν η οικογένειά μου, οι δάσκαλοί μου και οι άνθρωποι που σμίλεψαν τον χαρακτήρα μου! Ίσως ΛΑΝΘΑΣΜΈΝΑ για την εποχή που ζούμε, αλλά ΑΥΘΕΝΤΙΚΆ!

Συνεχίζω να παραμένω ΑΛΛΕΡΓΙΚΌΣ σε υποδείξεις, σε «κατευθυντήριες γραμμές», σε δήθεν εξυπνάδες και σε Φαινόμενα Συγκεκαλυμμένης Ανωτερότητας. Διαπιστευτήρια δεν ζητάω και δεν δίνω σε κανένα. Δεν σιώπησα ΠΟΤΈ ΜΟΥ! Ούτε και σκοπεύω να το κάνω!

Η ομάδα των Μονάδων Διύλισης, στο Εσωτερικό Πρωτάθλημα των ΕΛ.ΔΑ. Στους όρθιους, ο 3ος από αριστερά.

Συνεχίζω να παραμένω ΑΝΟΙΚΤΌΣ σε απόψεις που βγαίνουν «από καρδιάς», μη καθοδηγούμενες, ανεξάρτητα από την προέλευση τους. Ακόμα και αν προέρχονται απ' τα λεγόμενα «άκρα». Στην εκκλησία πάω σπάνια. Δεν μου φταίει ο Θεός, γιατί αν θέλω να Του μιλήσω, έχω και το θάρρος και το σθένος. Μου φταίει όμως η υποκρισία και το δήθεν!

Συνεχίζω να παραμένω ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΌΣ σε οτιδήποτε ΔΕΝ ΣΈΒΕΤΑΙ την ανθρώπινη υπόσταση και αξιοπρέπεια. Τριάντα εννέα (39) χρόνια εργασίας στη βάρδια, Νύχτα και Μέρα, περνώντας απ' όλες τις βαθμίδες της Παραγωγής, τα τελευταία 20 σε θέση ευθύνης ανθρώπων και εξοπλισμού, στον μεγαλύτερο ενεργειακό όμιλο της χώρας, τα «Ελληνικά Πετρέλαια» με έμαθαν να σέβομαι τον μόχθο και τη δουλειά. Μου έμαθαν την συνέπεια και τον επαγγελματισμό. Την αγωνία για το κοινό καλό, αλλά και την συναδελφικότητα!

Η ομάδα των ΕΛ.ΔΑ. Πρωταθλήτρια του Πρωταθλήματος Επιχειρήσεων του 1994. Στους όρθιους, ο 3ος από αριστερά

Και βέβαια, συνεχίζω να ΥΠΑΚΟΎΩ μόνο στην ΜΙΑ και ΜΟΝΑΔΙΚΉ ΑΡΧΉ, που δεν είναι άλλη από την προσωπική μου συνείδηση! Στην οποία υποτάσσομαι ΤΥΦΛΆ!

Τα χρόνια πέρασαν και περνούν. Κι εγώ συνεχίζω να μεγαλώνω. Κι ας παραμένω μέσα μου ένα παιδί. Με ότι κι αν αυτό συνεπάγεται. Καλό ή κακό.

Σαν αυτό το παιδί που βγήκε από τα σπλάχνα αυτής της Άγιας Γυναίκας, αυτής της Θείας Μάνας σαν σήμερα εκείνο το καλοκαίρι του 1962 και που άθελά της, με την «φυγή» της, μου άφησε δυο παράπονα. Το ένα ότι δεν πρόλαβε να «γνωρίσει» τον μάγκα και τις γοργόνες μου και ότι από τότε που «έφυγε» ΔΕΝ με ξανάπε ΠΟΤΈ και ΚΑΝΈΝΑΣ...

• «Παιδί μου!...»

Χρόνια μου Πολλά, λοιπόν! Και κυρίως, Καλά!

Η κοινή μοίρα των Escobars

Στις 22 Ιουνίου 1994 στην Καλιφόρνια, απειλητικά μηνύματα φθάνουν στο ξενοδοχείο που έχει καταλύσει η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Κολομβίας, με αφορμή τη συμμετοχή της στο Παγκόσμιο κύπελλο, που εκείνη τη χρονιά διεξαγόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Δεκαπέντε (15) ημέρες αργότερα, ξημερώματα της 3ης Ιουλίου, ο αρχηγός της ομάδας, Andrés Escobar, δολοφονείται εν ψυχρώ στη γενέτειρα του, το Medellin της Κολομβίας. Ήταν μόλις 27 χρονών. Στην ίδια πόλη έξι μήνες νωρίτερα, είχε χάσει τη ζωή του ένας άλλος Escobar, ο διαβόητος Pablo, γνωστός και ως "Ο βασιλιάς της κοκαΐνης". Ας ταξιδέψουμε νοερά στην Κολομβία.

Ο Andrés Escobar μεγάλωσε στη συνοικία Calasanz της πόλης Medellin. Ήρεμος και πράος χαρακτήρας, πειθαρχικός μαθητής επίσης και με ταλέντο στο ποδόσφαιρο στο οποίο αφιερώθηκε όταν αποφοίτησε από το κολλέγιο, έχοντας χάσει πρόωρα την μητέρα του από την επάρατη νόσο. 

Η πρώτη ομάδα της επαγγελματικής του καριέρας, ήταν η Atletico Nacional του Medellin. Αγωνιζόταν ως αμυντικός και διακρινόταν για την αυτοσυγκέντρωση και την σοβαρότητα του. Άρπαξε από τα μαλλιά την ευκαιρία που του έδωσε ο προπονητής του, Francisco Maturana και έγινε ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της. Η Atletico Nacional του Medellin, έγινε το 1989 η πρώτη ομάδα από την Κολομβία που κατέκτησε το Copa Libertadores, με τον Andrés μάλιστα να πρωταγωνιστεί στον τελικό. Ο πραγματικός όμως πρωταγωνιστής για λογαριασμό του κολομβιανού συλλόγου εκείνη την εποχή, ήταν άλλος.  

Ο Pablo Escobar, βαρόνος των ναρκωτικών που θεωρείται μέχρι και σήμερα, ο πλουσιότερος κακοποιός στην παγκόσμια ιστορία, με μια αμύθητη περιουσία που ανάγκασε κάποτε το περιοδικό Forbes να τον συμπεριλάβει στη λίστα με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, είχε λατρεία στο ποδόσφαιρο και ανάγκη να ξεπλύνει μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια. Κάπως έτσι η Nacional μετατράπηκε σε ένα τεράστιο, προσωπικό του πλυντήριο.  

Μετά την κατάκτηση του Copa Libertadores, o Pablo κάλεσε όλη την ομάδα στην έπαυλή του, για να συγχαρεί τους ποδοσφαιριστές. Όλοι τους γνώριζαν ποιος ήταν ο πραγματικός εργοδότης τους. Ο Andrés, παρότι ο τρομερός συνονόματος του, τον είχε σε μεγάλη εκτίμηση, ήταν διστακτικός απέναντι του, (κάτι που ομολόγησε δημόσια η αδερφή του, χρόνια αργότερα) ωστόσο έδωσε κανονικά το παρόν στους εορτασμούς. Άλλωστε για πολλούς από τους ποδοσφαιριστές, ο Pablo Escobar ήταν σχεδόν ένας σωτήρας.

● Κατηγορούσαν τον Pablo ότι διακινεί ναρκωτικά, αλλά εμείς ήμασταν χαρούμενοι γιατί αποκτήσαμε αξιοπρεπή ποδοσφαιρικά γήπεδα, αφιερωθήκαμε στο ποδόσφαιρο και μπορέσαμε να μείνουμε μακριά από τα ναρκωτικά. 

Leonel Alvarez (Πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής)

 

● Το ποδόσφαιρο δεν είναι ένα απροσπέλαστο νησί. Αποτελεί μέρος της κοινωνίας και τα καρτέλ μοιάζουν με ένα τεράστιο χταπόδι. Απλώνουν τα πλοκάμια τους παντού. Το μαύρο χρήμα μας βοήθησε να διατηρήσουμε το επίπεδο του πρωταθλήματος υψηλό και κρατούσαμε στη χώρα τους καλύτερους παίκτες. Αυτή ήταν η πραγματικότητα.

Francisco Maturana (Πρώην Ομοσπονδιακός προπονητής)

 

O Pablo δεν ήταν ο μόνος που μέσω της αγάπης του για το ποδόσφαιρο, ξέπλενε μαύρο χρήμα. Το ίδιο συνέβαινε και με άλλα καρτέλ. Κάπως έτσι ξεκίνησε στην Κολομβία η εποχή του NarcoFootball. Το καρτέλ του Escobar ήλεγχε την Nacional και την Medellin, το καρτέλ του “El Mexicano” José Gonzalo Rodríguez Gacha πατρονάριζε την Millonarios και το καρτέλ του Miguel Rodríguez Orejuela την America de Calli. Όλες τους, ομάδες με πολλούς φιλάθλους και υψηλή δημοφιλία.

  

Στην έπαυλη του Pablo, διοργανώνονταν μικρά τουρνουά με σημαντικούς ποδοσφαιριστές της εποχής, όχι μόνο κολομβιανούς, (τα ονόματα των οποίων δεν διέρρευσαν ποτέ, για ευνόητους λόγους) στα πλαίσια στοιχημάτων που έβαζε ο ίδιος με τον “El Mexicano”, με τον οποίο διατηρούσε καλές σχέσεις, παρά τον μεταξύ τους ανταγωνισμό. Το έπαθλο για τους ποδοσφαιριστές, που ταξίδευαν εκεί με ιδιωτικά ελικόπτερα, ήταν χρηματικά ποσά πολύ υψηλότερα και από τα ετήσια συμβόλαια τους.

     

● Πρώτα βλέπεις την ομάδα στην οποία επενδύεις σαν παιχνίδι, αλλά μετά θέλεις το δικό σου παιχνίδι να είναι το καλύτερο. 

Fernando Rodriguez Modragon (πρώην μέλος καρτέλ)

 

Στο πρωτάθλημα του 1989, η Medellin αγωνιζόταν με την America de Calli. Παρότι φαβορί, ηττήθηκε έχοντας φρικτά παράπονα από την διαιτησία του Alvaro Ortega. Ο Pablo Escobar, εξοργισμένος διέταξε την εκτέλεση του άτυχου άντρα. Όπερ και εγένετο. Ο άνθρωπος που είχε λάβει την εντολή για την δολοφονία του Ortega, ήταν γνωστός στην πιάτσα με το προσωνύμιο "Popeye".

 

● Έχω σκοτώσει πάνω από 250 ανθρώπους, αλλά από ένα σημείο και μετά, μόνο αν είσαι ψυχοπαθής συνεχίζεις να τους μετράς. Ήμουν το δεξί χέρι του Pablo Escobar. 

Jhon Jairo Velásquez Vásquez "Popeye"

 

Ενώ τα καρτέλ έκαναν κουμάντο στο ποδοσφαιρικό γίγνεσθαι της χώρας, η εθνική ομάδα προήλαυνε προς το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994. Έχοντας μείνει μακριά από τον κορυφαίο ποδοσφαιρικό θεσμό για 28 χρόνια, η παρέα των Carlos Valderrama, Faustino Asprilla, Adolfo Valencia, René Higuita και του Andrés Escobar, έμοιαζε ασταμάτητη. Η απευθείας πρόκριση για το USA ‘94, ήρθε με μια εμφατική νίκη με τελικό σκορ 5-0, μέσα μάλιστα στην Αργεντινή. Πίσω στην πατρίδα, οι προσδοκίες του κόσμου ήταν υψηλές.

 

Στο μεταξύ ο Pablo (ουσιαστικά με δική του πρωτοβουλία) είχε φυλακιστεί. Οι διεθνείς τον επισκέπτονταν στη φυλακή κρυφά και έπαιζαν ποδόσφαιρο μαζί του! Μια απρόσεκτη σχετική επίσκεψη του René Higuita, (βασικού τερματοφύλακα της εθνικής) έμελλε να στοιχίσει την θέση του στο παγκόσμιο κύπελλο. Δεν ήταν καν στην αποστολή για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο τότε ομοσπονδιακός προπονητής και πρώην της Nacional, Francisco Maturana, υπερασπίζεται μέχρι και σήμερα εκείνη την επιλογή των παικτών του, λέγοντας:"Ποιος θα τολμούσε να αρνηθεί μια πρόσκληση σε δείπνο, από τον Don Vito Corleone."

 

Στις 2 Δεκεμβρίου του 1993 ο Pablo Escobar, που στο μεταξύ είχε δραπετεύσει, σκοτώνεται μετά από μια τρομερά αιματηρή επιχείρηση που διήρκεσε σχεδόν έναν χρόνο και ένας νέος κύκλος τρομακτικής βίας ξεσπά στη χώρα, την ώρα που η εθνική ομάδα ετοιμάζεται για τη συμμετοχή της στο παγκόσμιο κύπελλο. Ο Pablo Escobar ήταν κακοποιός, αλλά όταν βρισκόταν στα πράγματα, καμία παραβατική ενέργεια δεν λάμβανε χώρα, χωρίς την δική του άδεια. Και ο Pablo Escobar λάτρευε τους ποδοσφαιριστές. Με τον θάνατο του, εκατοντάδες μικρότερες οργανώσεις άρχισαν να δρουν ανεξέλεγκτα.

 

Η Κολομβία ταξιδεύει στις Η.Π.Α. και ο Andrés Escobar, που στο μεταξύ φαίνεται να έχει συμφωνήσει με την ιταλική AC Milan, κάνει τις πρώτες δηλώσεις: "Βιώνουμε πολύ δύσκολες καταστάσεις στη χώρα μας και ο μόνος τρόπος να πετύχουμε κάτι καλό εδώ, είναι να μείνουμε συγκεντρωμένοι στο ποδόσφαιρο" λέει, συμπληρώνοντας ότι διαβάζει καθημερινά αποσπάσματα από τη Βίβλο για να ηρεμεί. Ωστόσο η ηρεμία δεν πρόκειται να συντροφεύσει την αποστολή της ομάδας, ούτε για μία ημέρα.

 

Η Κολομβία, που λογιζόταν από τα φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου, χάνει στο εναρκτήριο παιχνίδι της από τη Ρουμανία με 3-1 και τα γεγονότα που ακολουθούν, αγγίζουν τα όρια της παραφροσύνης. Με την επιστροφή της ομάδας στο ξενοδοχείο, γίνεται γνωστό ότι ο αδερφός ενός ποδοσφαιριστή, του Luis Fernando “Chonto” Herrera, έχει δολοφονηθεί. Ο Andrés προσπαθεί να τον παρηγορήσει. Πολύς κόσμος πίσω στην πατρίδα, έχασε πολλά λεφτά από την ήττα της εθνικής και έτσι ο επόμενος αγώνας, εκείνος απέναντι στην διοργανώτρια Αμερική, απέκτησε κυριολεκτικά, σημασία ζωής ή θανάτου. Οι ποδοσφαιριστές ήταν τρομοκρατημένοι.

 

● Όλοι καλέσαμε τις οικογένειες μας. Η αστυνομία πήγε στα σπίτια μας. 

Faustino Asprilla

 

Λίγη ώρα πριν την αναμέτρηση με την Αμερική, στα αποδυτήρια των κολομβιανών επικρατούσε νεκρική σιγή. Ο προπονητής μπήκε στα αποδυτήρια κλαίγοντας. Νωρίτερα, είχε δεχθεί ξεκάθαρη προειδοποίηση ότι ένας παίκτης κλειδί, ο Gabriel Jaime “Barrabas” Gómez, ΔΕΝ θα έπρεπε να αγωνιστεί. Σε διαφορετική περίπτωση, οι εκβιαστές απείλησαν ότι θα σκότωναν όλα τα μέλη της αποστολής. Ο Maturana δεν είχε επιλογή. Ο Barrabas δεν αγωνίστηκε, η Κολομβία αν και καλύτερη έχασε και το χειρότερο ήταν, ότι η ήττα ήρθε με ένα αυτογκόλ του Andrés Escobar στο 34ο λεπτό του αγώνα. Μέχρι εκείνον τον αγώνα, ο Andrés δεν είχε πετύχει ποτέ αυτογκόλ στη καριέρα του.

 ● Όταν ο γιος μου, είδε το αυτογκόλ του θείου του στην τηλεόραση, μου είπε χωρίς δισταγμό ότι, τώρα μαμά θα τον σκοτώσουν τον θείο. 

Maria Esther Escobar (αδερφή του Andrés)

 

Η ομάδα επέστρεψε στην Κολομβία και ο Andrés προσπάθησε με την βοήθεια της οικογένειας του, να προσπεράσει την άτυχη στιγμή που έμοιαζε να τον στιγματίζει, παρότι η γενικότερη εκτίμηση των συμπατριωτών του, προς το πρόσωπο του, ήταν δεδομένη. Δυο εβδομάδες μετά την επιστροφή από την Αμερική, στις 2 Ιουλίου του 1994, αποφάσισε να βγει με μερικούς φίλους του, παρότι η σύντροφος του Pamela Cascardo, αλλά και ο προπονητής του, τον συμβούλεψαν να μην το κάνει. Ο ίδιος πίστευε ότι έπρεπε να ορθώσει ανάστημα, για χάρη των δικών του ανθρώπων.

 

Επισκέφθηκε ένα nightclub το “El Indio” στη γενέτειρα του, το Medellin και όλα έμοιαζαν να κυλάνε ομαλά, μέχρι την στιγμή που κάποιοι θαμώνες άρχισαν να τον περιπαίζουν, με αφορμή το περιβόητο αυτογκόλ του. Χωρίς να διστάσει, προσπάθησε να μιλήσει μαζί τους. "Ήταν ένα ειλικρινές λάθος" τους είπε. Ενοχλημένος, έφυγε από το μαγαζί και καθώς κατευθυνόταν στον χώρο όπου βρισκόταν σταθμευμένο το αυτοκίνητό του, βρέθηκε μπροστά σε τρεις άνδρες οι οποίοι άρχισαν να τον πυροβολούν. Ο Escobar δέχθηκε 6 σφαίρες. Διακομίστηκε στο νοσοκομείο της πόλης αλλά 45 λεπτά αργότερα ανακοινώθηκε ο θάνατός του.

 

Η δολοφονία του συγκλόνισε την χώρα και η τραγική είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου. Στο τελευταίο αντίο, παραβρέθηκαν περισσότεροι από 120.000 άνθρωποι. Την ίδια νύχτα της δολοφονίας, συνελήφθη για την υπόθεση ο Humberto Castro Muñoz, ο οποίος ομολόγησε τελικά την ενοχή του την επομένη. Ο Muñoz εργαζόταν για λογαριασμό διαφόρων καρτέλ της χώρας, ενώ είχε εργαστεί ως οδηγός των αδελφών Peter David “Pedro” και Juan Santiago Gallón, οι οποίοι φέρονταν να έχουν στοιχηματίσει και να έχουν χάσει σημαντικά ποσά στο Μουντιάλ των ΗΠΑ. Ο Muñoz τελικά έμεινε στο απυρόβλητο. Το 1995 καταδικάστηκε σε 45 χρόνια φυλάκισης, τα οποία το 2001 μειώθηκαν σε 26. Αποφυλακίστηκε τελικά το 2005, έχοντας συμπληρώσει 11 χρόνια φυλάκιση, λόγω καλής διαγωγής. Πραγματική παραφροσύνη.

  

Παρότι οι φήμες οργίασαν και έλεγαν ότι η δολοφονία είχε να κάνει με εμπλοκή του Andrés σε παράνομο στοιχηματισμό, κάτι τέτοιο δεν αποδείχθηκε ποτέ και από πουθενά. Ο Andrés Escobar ήταν ένας καλά αμειβόμενος ποδοσφαιριστής, γόνος αρκετά πλούσιας οικογένειας. Πατέρας του ήταν ο τραπεζίτης Darío Escobar. Ο ίδιος ετοιμαζόταν για το ποδοσφαιρικό άλμα στην Ευρώπη. Ποτέ δεν είχε δώσει δικαιώματα. Ο θάνατος του, ήταν αποτέλεσμα της εγωπάθειας ορισμένων κακοποιών, που δεν μπορούσαν να δεχθούν, ότι ένας απλός ποδοσφαιριστής θα τολμούσε να τους αντιμιλήσει. Αυτό ήταν το κοινωνικό καθεστώς στην Κολομβία στα μέσα της δεκαετίας του 90.

 

Μετά την δολοφονία του Escobar, το ποδόσφαιρο στη Κολομβία δεν θα ήταν ποτέ ξανά το ίδιο. Ο Carlos Valderama σταμάτησε το ποδόσφαιρο, ο Faustino Asprilla δεν έπαιξε ποτέ ξανά για την εθνική, πολλοί άλλοι διεθνείς ακολούθησαν τον δρόμο της απόσυρσης. Το ίδιο έκανε και ο προπονητής της ομάδας.

 

● Πολλοί από την κοινωνία μας, λένε ότι το ποδόσφαιρο σκότωσε τον Andres. Η αλήθεια είναι όμως, πως ο Andres ήταν ποδοσφαιριστής που σκοτώθηκε από την κοινωνία μας. 

Franscisco Maturana

 

O Pablo Escobar και ο Andrés Escobar, ήταν δυο προσωπικότητες τελείως διαφορετικές, που η μοίρα δεν υπήρχε περίπτωση να τους φέρει πρόσωπο με πρόσωπο, αν δεν μεσολαβούσε το ποδόσφαιρο. Ακόμη και η απλή συνωνυμία τους, έμοιαζε παράταιρη σε σχέση με τον χαρακτήρα των δύο ανδρών. Κι' όμως, ακόμη και σήμερα υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στην Κολομβία, μεταξύ των οποίων και πολλοί επώνυμοι, που πιστεύουν ότι αν ο Pablo ζούσε, κανένας δεν θα τολμούσε να αγγίξει τον Andrés.

Λίγες ημέρες πριν την δολοφονία του, ο Andrés Escobar παρακινούμενος από έναν καλό του φίλο, δημοσιογράφο, είχε απευθυνθεί μέσω μιας ανοικτής επιστολής του σε εφημερίδα, στους συμπατριώτες του.

 

● Ή θα συνεχίσουμε στον κύκλο της βίας, ή θα αποφασίσουμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο, ως κοινωνία. Το παγκόσμιο κύπελλο ήταν μια τρομερή εμπειρία. Θα τα πούμε σύντομα. Γιατί η ζωή, δεν τελειώνει εδώ. 

Andres Escobar

Από το Ballacticos.com με μπόλικη δικιά μου περιποίηση

Το χτύπημα του Σκορπιού

Πέρασαν σχεδόν 20 χρόνια, από την ημέρα (Τετάρτη, 6 Σεπτεμβρίου 1995) που στο παλαιό Wembley Stadium όλος ο ποδοσφαιρικός κόσμος, έγινε μάρτυρας μιας από τις εντυπωσιακότερες αποκρούσεις που έχουμε δει ποτέ από τερματοφύλακα. Ο άνθρωπος που εκείνη την βραδιά, χωρίς να το γνωρίζει, θα περνούσε στην ιστορία, ήταν ο Κολομβιανός René Higuita.

Η Λατινική Αμερική, έχει αναδείξει κατά καιρούς, πολλούς σπουδαίους αλλά και “τρελούς” τερματοφύλακες, όπως ο Αργεντινός Hugo Orlando Gatti, ο Παραγουανός José Luis Chilavert και ο Περουβιανός Ramón Quiroga. Κανείς όμως δεν έφτανε σε “τρέλα” τον σημερινό μας ήρωα. Ο Higuita, ήταν γνωστός στο παγκόσμιο στερέωμα, πριν επιχειρήσει το “χτύπημα του σκορπιού” αλλά για λάθους λόγους. Στο παγκόσμιο κύπελλο του 1990, εναντίον του Καμερούν, ο Higuita είχε φτάσει (όπως συνήθιζε) με την μπάλα στα πόδια, σχεδόν στο κέντρο του γηπέδου, όταν ο μεγάλος Roger Milla, του την απέσπασε, πετυχαίνοντας ίσως το πιο εύκολο γκολ της καριέρας του, εκθέτοντας ταυτόχρονα τον Higuita, στα μάτια όλης της υφηλίου.

● Πριν φτάσουμε λοιπόν στην νύχτα της “μεγάλης απόκρουσης”, αξίζει να πάρουμε μια μικρή γεύση από την καριέρα και την ζωή του Higuita, που θα μπορούσε πολύ εύκολα, να γίνει μια επιτυχημένη χολιγουντιανή ταινία.

Γεννήθηκε στην Κολομβία, μια χώρα όπου τα καρτέλ ναρκωτικών και η εγκληματικότητα, δεν είναι καθόλου άγνωστες έννοιες. Στα τέλη του 1980, οι βαρόνοι ναρκωτικών, χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά ποδοσφαιρικές ομάδες, για να μπορούν να ξεπλένουν “βρώμικο” χρήμα και ο Higuita αγωνιζόταν στην Atlético Nacional του Medellín, την ομάδα στην οποία πρόεδρος αλλά και βασικός χρηματοδότης, ήταν ο περιβόητος Pablo Escobar, ένας από τους μεγαλύτερους βαρόνους ναρκωτικών στον κόσμο.

Με την χρηματοδότηση του Escobar, η Nacional, έγινε η πρώτη κολομβιανή ομάδα που κατέκτησε διεθνή τίτλο, το Copa Libertadores του 1989, σε έναν τελικό που κρίθηκε στα πέναλτι, με τον Higuita να αναδεικνύεται σε ήρωα. Η Κολομβία άκμασε ποδοσφαιρικά, τόσο σε εθνικό, όσο και διεθνές επίπεδο, ωστόσο η τραγωδία ήταν πολύ κοντά.

Στο παγκόσμιο κύπελλο του 1994, ο πολύ αγαπητός στους Κολομβιανούς φιλάθλους, Andrés Escobar (απλή συνωνυμία με τον διαβόητο εγκληματία) πέτυχε ένα αυτογκόλ, στον αγώνα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, που στοίχησε τον αποκλεισμό στην εθνική του ομάδα. Ο άτυχος νέος, έξι (6) ημέρες μετά τον αποκλεισμό της εθνικής ομάδας της Κολομβίας και ένα (1) μήνα πριν τον προγραμματισμένο γάμο του, δολοφονήθηκε από άνθρωπο που δούλευε για βαρόνο ναρκωτικών, ο οποίος, εξαιτίας του αυτογκόλ του Escobar, είχε χάσει πολλά λεφτά στο στοίχημα! Όλη η Κολομβία πένθησε για τον αδικοχαμένο νεαρό, ωστόσο τα καρτέλ συνέχισαν να κάνουν κουμάντο. Αυτά τα καρτέλ ήταν άλλωστε και η αιτία που ο Higuita δεν αγωνίστηκε ούτε λεπτό στο παγκόσμιο κύπελλο του 1994.

Ο λόγος; Όταν η κόρη του Carlos Molina (επίσης εμπόρου ναρκωτικών) απήχθη από άντρες του Escobar, του προέδρου της Nacional δηλαδή, ο Higuita μεσολάβησε, βοηθώντας στην απελευθέρωση της. Κατηγορήθηκε όμως, πως για την βοήθεια που προσέφερε, έλαβε χρηματική ανταμοιβή και πέρασε έξι (6) μήνες στην φυλακή. Μετά δε, την αφελή δήλωση του στα ΜΜΕ της χώρας, ότι είχε σχέσεις με τον Escobar, έχασε και την θέση του στην εθνική ομάδα, από τον Óscar Córdoba.

Τον Σεπτέμβρη του 1995 λοιπόν, με τις μνήμες από την δολοφονία του Escobar, ακόμη νωπές και ενώ ο Higuita προσπαθούσε να χτίσει από την αρχή, την ποδοσφαιρική και προσωπική του υπόληψη, ήρθε ο φιλικός αγώνας με την Αγγλία, στο παλαιό Wembley Stadium.

Η εθνική ομάδα και πολύ περισσότερο, ο λαός πίσω στην Κολομβία, είχε ανάγκη, από μία σπουδαία παράσταση. Ο Carlos Valderrama και ο Faustino Asprilla, ήταν οι επικρατέστεροι για να την προσφέρουν, αλλά ο Higuita τους έκλεψε κυριολεκτικά την δόξα. Η μπάλα έφυγε από τα πόδια του Jamie Redknapp, σε κάτι που ξεκίνησε σαν σέντρα, αλλά κατέληξε να πάρει τροχιά προς την εστία της Κολομβίας.

● Ο Higuita φάνηκε για ένα μόνο κλάσμα του δευτερολέπτου, να το σκέφτεται. Αμέσως μετά, έκανε ένα βήμα πίσω και εκτινάχθηκε προς τα εμπρός, σε μια κίνηση, που θυμίζει τους σημερινούς skydivers. Τα πόδια του, σαν άλλο κεντρί σκορπιού, γύρισαν προς το κεφάλι του και απομάκρυναν με εντυπωσιακό τρόπο την μπάλα.

Ο Higuita σηκώθηκε αμέσως και ύψωσε τα χέρια του, δείχνοντας στους συμπαίκτες του τον επόπτη, ο οποίος όμως δεν είχε υποδείξει οφσάιντ! Ο René προσπάθησε να δικαιολογήσει την ενέργεια του, αλλά είναι βέβαιο ότι βαθιά μέσα του, ήταν ιδιαίτερα χαρούμενος.

Μπορεί ο αγώνας να ήταν φιλικός, μπορεί η συγκεκριμένη κίνηση για τον Higuita, να μην ήταν ιδιαίτερα δύσκολη (συνέχισε να την επαναλαμβάνει και μάλιστα επιτυχημένα, μέχρι τα 40 του χρόνια), ωστόσο εκείνο το βράδυ, μπροστά σε 60.000 φιλάθλους και εκατομμύρια ακόμη που παρακολουθούσαν από τους τηλεοπτικούς δέκτες, μέσα σε έναν ναό του ποδοσφαίρου και με τα περίστροφα, πίσω στην πατρίδα του, να γυαλίζονται, ο Higuita απέδειξε, πρώτα από όλους στον εαυτό του, ότι μπορεί να ήταν ένας άνθρωπος που είχε υποπέσει σε επανειλημμένα σφάλματα, που του κόστισαν ακριβά, αλλά διέθετε σπουδαία προσωπικότητα και εμπιστοσύνη στον εαυτό του, χαρακτηριστικά που του έδωσαν την δύναμη να ξανασηκωθεί και να περάσει στην ιστορία, όχι τόσο για την απόδοση του στους αγωνιστικούς χώρους, αλλά για αυτό που πραγματικά ήταν: ένας εκκεντρικός καλλιτέχνης δηλαδή, με φανατικούς αμφισβητίες και φανατικούς φίλους. Στην περίπτωση του, λίγα δευτερόλεπτα τρέλας, αρκούσαν για την αιωνιότητα.

Και αυτό, δεν μπορεί να του το στερήσει κανείς.

Από το Ballacticos.com με αρκετή δικιά μου περιποίηση