Τα εκατό βήματα

Ήταν 9 Μαΐου του 1978 όταν το άψυχο σώμα του πρώην Ιταλού Πρωθυπουργού Άλντο Μόρο εντοπιζόταν στο πορτ-μπαγκάζ ενός κόκκινου Renault 4 στην οδό Caetani στη Ρώμη, στο μέσο της απόστασης μεταξύ των γραφείων του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (PCI) και των Χριστιανοδημοκρατών (DC). Ήταν ο τραγικός επίλογος της απαγωγής του Μόρο από την τρομοκρατική οργάνωση «Ερυθρές Ταξιαρχίες» (Brigate Rosse), που είχε διαρκέσει σχεδόν δύο μήνες και σημάδεψε την ταραγμένη δεκαετία του 1970 στην Ιταλία, η οποία βρισκόταν ήδη στη δίνη των «Χρόνων του Μολυβιού» (Anni di Piombo).

I CENTO PASSI - olio su tela, cm 100x70, 2012 - dedicato a PEPPINO IMPASTATO

Όλα είχαν ξεκινήσει στις 16 Μαρτίου 1978. Γύρω στις 9 το πρωί δύο αυτοκίνητα έβγαιναν από την οικία του Μόρο. Στο ένα επέβαινε ο Μόρο, στο άλλο η προσωπική του φρουρά αποτελούμενη από πέντε σωματοφύλακες. Κατευθύνονταν στη Βουλή των Αντιπροσώπων (Camera dei Deputati), το ένα από τα δύο νομοθετικά σώματα στην Ιταλία, όπου θα συζητούνταν η συγκρότηση κυβέρνησης υπό τον Τζούλιο Αντρεότι (Giulio Andreotti) με τη συμμετοχή του PCI υπό τον Ενρίκο Μπερλινγκουέρ (Enrico Berlinguer). Ήταν το αποκορύφωμα του λεγόμενου «Ιστορικού Συμβιβασμού»(Compromesso storico) μεταξύ των Κομμουνιστών και των Χριστιανοδημοκρατών, μία σύζευξη δυνάμεων στην Ιταλία χωρίς ιστορικό προηγούμενο στη μεταπολεμική ιστορία της Γηραιάς Ηπείρου. Και η παραδοξότητα του εγχειρήματος αυτού δεν άφηνε αδιάφορη καμία πλευρά στα δύο στρατόπεδα του Ψυχρού Πολέμου.

Καθοδόν για τη Βουλή, στην οδό Mario Fani, δύο αυτοκίνητα μπλόκαραν το δρόμο στα δύο αυτοκίνητα του Μόρο. Δώδεκα μέλη των Ερυθρών Ταξιαρχιών, φορώντας στολές της Alitalia, πετάχτηκαν στο δρόμο και γάζωσαν τους σωματοφύλακες του Μόρο με 91 σφαίρες. Μάλιστα, για να είναι σίγουροι ότι τα θύματά τους ήταν νεκροί, έριχναν τη χαριστική βολή στο κεφάλι καθενός εκ των πέντε σωματοφυλάκων.

Ο πρώην πρωθυπουργός δεν τραυματίστηκε. Απήχθη από τις Ερυθρές Ταξιαρχίες και κρατήθηκε όμηρος για 55 μέρες. Οι τρομοκράτες απαιτούσαν την απελευθέρωση 13 συντρόφων τους. Η ιταλική κυβέρνηση αρνήθηκε να διαπραγματευτεί με τους απαγωγείς. Ο Μόρο, πιθανότατα καθ' υπόδειξη των απαγωγέων του, έγραψε και απέστειλε πλήθος επιστολών τόσο στον Πάπα Παύλο τον 6^ο όσο και στον Αντρεότι, στον οποίο και απευθύνει ιδιαιτέρως σκληρές κουβέντες. Οι επιστολές αυτές έγιναν γνωστές δέκα χρόνια μετά την απαγωγή και τη δολοφονία του Μόρο και δημοσιεύτηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

[...] το άψυχο σώμα του πρώην Ιταλού Πρωθυπουργού Άλντο Μόρο εντοπιζόταν στο πορτ-μπαγκάζ ενός κόκκινου Renault 4, δολοφονημένος από τις «Ερυθρές Ταξιαρχίες» μετά από δίμηνη σχεδόν ομηρία.

Τελικά, στις 9 Μαΐου, μετά από τηλεφώνημα στα κεντρικά γραφεία των Χριστιανοδημοκρατών, όπου δίνονται σχετικές πληροφορίες από τους απαγωγείς, εντοπίζεται το κόκκινο Renault 4 με τον νεκρό Μόρο. Είχε δολοφονηθεί από τον Μάριο Μορέττι (Mario Moretti), ηγετικό στέλεχος των Ερυθρών Ταξιαρχιών, όταν κατέστη πλέον σαφές ότι η ιταλική κυβέρνηση δεν επρόκειτο να ενδώσει στις αξιώσεις των απαγωγέων.

Οι φυσικοί αυτουργοί της απαγωγής και της δολοφονίας Μόρο έγιναν αμέσως γνωστοί. Ωστόσο, οι θεωρίες (συνωμοσίας;) σχετικά με το ποιοι κινούσαν τα νήματα παρασκηνιακά είναι πολλές. Το πείραμα του Ευρωκομμουνισμού στην Ιταλία είχε δυσαρεστήσει πολλούς και η δολοφονία Μόρο απεδείχθη πως ήταν το μοιραίο χτύπημα σε αυτή την προσπάθεια ανάδειξης ενός Τρίτου Δρόμου για τον Σοσιαλισμό.

Η ιστορία δολοφονίας του Μόρο είναι αρκετά γνωστή. Αυτό που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι ότι την ίδια μέρα, στις 9 Μαΐου 1978, μία άλλη δολοφονία στη Σικελία, έμελλε να σημαδέψει το κίνημα εναντίον της Μαφίας και να αναδείξει το θύμα σε έναν από τους σύγχρονους ήρωες της Ιταλίας. Και το όνομα αυτού Πεπίνο Ιμπαστάτο (Peppino Impastato)!

O Πεπίνο γεννήθηκε το 1948 στο Τσίνιζι (Cinisi), μία κωμόπολη κοντά στο Παλέρμο. Ο πατέρας του Λουίτζι ήταν στενός φίλος του αρχηγού της τοπικής Μαφίας Γκαετάνο Μπανταλαμέντι (Gaetano Badalamenti), ενώ ο κουνιάδος του Λουίτζι και θείος του Πεπίνο, Τζέζαρε Μαντσέλα (Cesare Manzella) ήταν επίσης μέλος της τοπικής Μαφίας και είχε δολοφονηθεί όταν το αυτοκίνητό του ανατινάχτηκε το 1963. Ο Πεπίνο είχε έρθει σε σφοδρή σύγκρουση με τον πατέρα του λόγω ακριβώς της δραστηριότητας του τελευταίου και η άγρια δολοφονία του Μαντσέλα είχε τεράστιο αντίκτυπο στον τότε έφηβο Πεπίνο, ο οποίος -όπως δήλωσε ο αδερφός του σε συνέντευξή του το 2004- τότε αποφάσισε να επιδοθεί σε έναν αγώνα μέχρι τέλους εναντίον της Μαφίας.

Το σημαντικότερο επίτευγμά του ήταν η ίδρυση του «Radio Aut» (Ράδιο Βοήθεια), ενός ραδιοφωνικού σταθμού όπου ο Πεπίνο καλούσε το λαό του Τσίνιζι να αντιταχθεί στη Μαφία. 

Ο Πεπίνο οργανώθηκε στις τάξεις ενός μικρού αριστερού κόμματος, το PSIUP (Ιταλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα της Προλεταριακής Ενότητας). Το 1975, μαζί με άλλους ομοϊδεάτες του, συγκρότησε μια ομάδα, η οποία διοργάνωνε διάφορες πολιτισμικές εκδηλώσεις (ταινίες, θέατρο, μουσικές παραστάσεις και πολιτικές συζητήσεις), ώστε να επιτύχει μια ιδεολογική αφύπνιση των κατοίκων στο Τσίνιζι εναντίον της εξουσίας της Μαφίας. Το σημαντικότερο επίτευγμά του ήταν η ίδρυση του «Radio Aut» (Ράδιο Βοήθεια), ενός ραδιοφωνικού σταθμού όπου ο Πεπίνο, με αρκετή δόση χιούμορ, ειρωνείας και σαρκασμού, εξέθετε τις διάφορες «δραστηριότητες» του Μπανταλαμέντι, καλώντας το λαό του Τσίνιζι να αντιταχθεί στη Μαφία. Οι τοπικές αρχές θεωρούσαν των Πεπίνο ταραχοποιό στοιχείο, που έθετε σε κίνδυνο την ηρεμία στο Τσίνιζι, την οποία εξασφάλιζε ο «καθόλα αξιοσέβαστος» Μπανταλαμέντι. Ο Πεπίνο δεν άργησε να μπει στο μάτι της Μαφίας. Ο πατέρας του προσπάθησε επανειλημμένως να πείσει τον Μπανταλαμέντι να μην πειράξει το γιο του. Τελικά ο πατέρας του πέθανε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 1977.

Το 1978 ο Πεπίνο κατέβηκε στις τοπικές εκλογές της 14^ης Μαΐου με το ακροαριστερό κόμμα «Democrazia Proletaria» (Προλεταριακή Δημοκρατία). Τη νύχτα της 8^ης Μαΐου, ο Πεπίνο ξυλοκοπείται άγρια από τρία μέλη της Μαφίας, τα οποία τον δένουν στις ράγες του τρένου, τοποθετούν κάτω από το σώμα του τέσσερα κιλά TNT και τον ανατινάσσουν. Η ομοιότητα της εκτέλεσης του Πεπίνο με εκείνη του Μαντσέλα το 1963 δεν ήταν τυχαία.

Ο θάνατος του Πεπίνο αντιμετωπίστηκε από τις αρχές ως τυχαίος θάνατος, ο οποίος επήλθε κατά την προσπάθεια του να ανατινάξει τις ράγες στη σιδηροδρομική γραμμή Παλέρμο-Τράπανι ως μέρος της υποτιθέμενης «τρομοκρατικής» δραστηριότητάς του. Για χρόνια, και παρά τις προσπάθειες των συγγενών και φίλων του Πεπίνο να αποκαλυφθεί η αλήθεια, η υπόθεση παρέμενε στο αρχείο. Τελικά, το 1997 ανεσύρθη από το αρχείο και μόλις το 2001 καταδικάστηκε ως φυσικός αυτουργός της δολοφονίας του Πεπίνο ο μαφιόζος Βίτο Παλάτζολο (Vito Palazzolo), ενώ ο Μπανταλαμέντι καταδικάστηκε ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας.

Peppino Impastato (impegno politico) (foto da Casa Memoria) 

Το 2000 βγήκε η ταινία «I Cento Passi» (Τα εκατό βήματα) του Ιταλού σκηνοθέτη Μάρκο Τούλιο Τζιορντάνα (Marco Tullia Giordana), η οποία αναφέρεται στη ζωή και τον αγώνα του Πεπίνο Ιμπαστάτο. Ο τίτλος μόνο τυχαίος δεν είναι. Εκατό βήματα ήταν η απόσταση από το σπίτι του Πεπίνο ως το σπίτι του Μπανταλαμέντι.

Σε μια σκηνή ο Πεπίνο, εξοργισμένος με την παθητικότητα της κοινωνίας και το ρόλο του πατέρα του στη Μαφία, μιλάει με τον αδερφό του Τζουζέπε στο δρόμο έξω από το σπίτι τους.

• Πας σχολείο, σωστά; Ξέρεις να μετράς;

• Τι εννοείς αν ξέρω να μετράω;

• Να μετράς... ένα, δύο, τρία, τέσσερα...

• Ναι, ξέρω να μετράω.

• Ξέρεις να περπατάς;

• Ξέρω να περπατάω.

• Να μετράς και να περπατάς ταυτόχρονα, ξέρεις;

• Ναι, έτσι νομίζω.

• Πάμε, λοιπόν. Μέτρα και περπάτα. (Τον παίρνει από το μπράτσο και αρχίζουν να περπατάνε). Ένα, δύο, τρία, τέσσερα, πέντε, έξι, επτά, οκτώ...

• Μα πού πάμε;

• Συνέχισε, μέτρα και περπάτα. 89, 90, 91, 92...

• Πεπίνο....

• 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100. Ξέρεις ποιος μένει εδώ;

(Ο Τζουζέπε κάτι πάει να ψιθυρίσει)

• Ο Don Tano (συντομογραφία του Γκαετάνο, εννοεί τον Γκαετάνο Μπανταλαμέντι) μένει εδώ. Είναι εκατό βήματα από το σπίτι μας, εκατό βήματα! Μένεις στον ίδιο δρόμο, πίνεις τον καφέ στο ίδιο μπαρ, στο τέλος τους συνηθίζεις. «Τους χαιρετισμούς μου, Πεπίνο. Τους χαιρετισμούς μου, Τζουζέπε». Και είναι αυτοί τα αφεντικά στο Τσίνιζι. Και ο πατέρας μου, ο Λουίτζι Ιμπαστάτο, του γλείφει τον κώλο. Όπως όλοι. Δεν είναι ηλικιωμένος, είναι ένας μαφιόζος, ένας από τους πολλούς».

Κι άλλες πληροφορίες, από το  Νόστιμον ήμαρ.

©️ History espresso στο Facebook. Ομώνυμη Ανάρτηση.

Pora jit! (Καιρός να ζήσουμε!)

 Μόσχα, 9 Μαΐου 1945. Η πρώτη μέρα μετά το τέλος του πολέμου για την ΕΣΣΔ, αλλά η δεύτερη μέρα για την υπόλοιπη Ευρώπη.

Την προηγούμενη μέρα, στις 8 Μαΐου ο Γερμανός Στρατάρχης Βίλχελμ Κάιτελ (Wilhelm Keitel) είχε υπογράψει στο Βερολίνο ενώπιον του Στρατάρχη Γκεόργκι Ζούκοφ (Georgi Zhukov) την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας. Όμως, οι Σοβιετικοί είχαν έρθει δεύτεροι.

Ο στρατάρχης Βίλχελμ Κάιτελ, υπογράφοντας τους επικυρωμένους όρους παράδοσης για τον Γερμανικό Στρατό.

Ήδη στις 4 Μαΐου, οι ναζιστικές στρατιωτικές μονάδες στη ΒΔ Γερμανία, στην Ολλανδία και στη Δανία είχαν παραδοθεί στον Βρετανό Στρατάρχη Μπέρναρντ Μοντγκόμερυ (Bernard Montgomery).

Ωστόσο, το μεγάλο γεγονός που σήμανε και το τέλος του πολέμου (τουλάχιστον, στην Ευρώπη) έλαβε χώρα τρεις μέρες μετά. Στις 7 Μαΐου, στη Ρεμς της Γαλλίας, ενώπιον του Αμερικανού Αρχηγού των Συμμαχικών Δυνάμεων στη Γαλλία Ντουάιτ Άιζενχάουερ (Dwight Eisenhower), ο Γερμανός Στρατηγός Άλφρεντ Γιοντλ (Alfred Jodl) υπέγραψε την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας στους Συμμάχους. Όπως οριζόταν στο κείμενο της συνθηκολόγησης 

«[…] όλες οι γερμανικές στρατιωτικές δυνάμεις θα σταματήσουν τις πολεμικές επιχειρήσεις στις 23:01 ώρα Κεντρικής Ευρώπης στις 8 Μαΐου 1945».

Κατά σύμπτωση, στις 8 Μαΐου ήταν τα γενέθλια του Προέδρου των Η.Π.Α. Χάρρυ Τρούμαν (Harry Trouman), ο οποίος είχε διαδεχθεί τον Φρανγκλίνο Ρούζβελτ (Franklin Roosevelt), που είχε πεθάνει στις 12 Απριλίου, ένα μήνα πριν από το τέλος του πολέμου.

Ο Γιοντλ δεν ενεργούσε μονομερώς. Είχε λάβει την προηγούμενη συγκατάθεση του Αρχηγού του Κράτους (Staatsoberhaupt) της Γερμανίας Καρλ Νταίνιτς (Karl Dönitz), τον οποίο είχε ορίσει ως διάδοχό του ο ίδιος ο Χίτλερ, πιστεύοντας ότι οι Γκέρινγκ και Χίμλερ τον είχαν προδώσει. Ο Νταίνιτς ήταν Staatsoberhaupt· Φύρερ (Führer) παρέμενε εσαεί ο Χίτλερ - ακόμα και νεκρός.

Ο Στάλιν ήθελε τους Γερμανούς να συνθηκολογήσουν ενώπιον της σοβιετικής αντιπροσωπείας στο Βερολίνο. Όπως σημειώνει ο Ζούκοφ στα απομνημονεύματά του, αναφέροντας τα λεγόμενα του Στάλιν:

Η πτέρυγα του κτιρίου της Σχολής Μηχανικών στο Κάρλσχορστ του Βερολίνου, έδρα του Ρωσικού Αρχηγείου,  όπου υπογράφηκε η πράξη της γερμανικής Άνευ Όρων Συνθηκολόγησης. Φωτογραφία του 1943.

«Σήμερα στη Ρεμς οι Γερμανοί υπέγραψαν την προκαταρκτική πράξη μιας άνευ όρων συνθηκολόγησης. Η παράδοση (των Γερμανών) θα πρέπει να υπογραφεί ενώπιον της Ανώτατης Διοίκησης όλων των αντι-χιτλερικών συμμαχικών δυνάμεων. Και θα πρέπει να γίνει στο Βερολίνο, όπου ήταν το κέντρο των επιθέσεων των Ναζί. Συμφωνήσαμε με τους Συμμάχους να θεωρηθεί το πρωτόκολλο της Ρεμς ως μια τέτοια προκαταρκτική πράξη συνθηκολόγησης».

Παρά το τέλος του πολέμου, το κλίμα στη Μόσχα δεν ήταν και πολύ εορταστικό. Ενώ στο Λονδίνο οι άνθρωποι έβγαιναν στους δρόμους, τραγουδούσαν και βουτούσαν στα συντριβάνια της πόλης, ο Τσώρτσιλ εκφωνούσε δημόσιο ευχαριστήριο λόγο επευφημούμενος από το πλήθος (το οποίο θα τον καταψηφίσει μόλις δύο μήνες μετά, στις εκλογές της 5^ης Ιουλίου 1945!...), και η μέλλουσα βασίλισσα Ελισάβετ με την αδερφή της Μαργαρίτα γιόρταζαν τη μεγάλη νίκη ανάμεσα στους «κοινούς θνητούς», στη Μόσχα οι εκδηλώσεις δεν είχαν την ίδια ένταση. Ένα χαρούμενο πλήθος είχε μαζευτεί έξω από την πρεσβεία των Η.Π.Α. γιορτάζοντας τη νίκη επί του ναζισμού, άνθρωποι έπιναν, τραγουδούσαν και χόρευαν στην Κόκκινη Πλατεία.

«Pora jit!», δλδ  «καιρός να ζήσουμε!», ακουγόταν από πολλά χείλη.

Ο Στάλιν, όμως, δεν συμμεριζόταν όλον αυτον τον ενθουσιασμό. Όταν ο Νικίτα Χρουτσώφ (Nikita Khrushchev), μέλος της στενής κλίκας του «Πατερούλη», τού τηλεφώνησε να τον συγχαρεί, ο Στάλιν φέρεται να τού απάντησε τσαντισμένος:

«Γιατί με ενοχλείς; εργάζομαι».

Μόλις στις 24 Ιουνίου, ενάμιση μήνα μετά το τέλος του πολέμου, και υπό καταρρακτώδη βροχή, έγινε η πρώτη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση για να γιορταστεί η «Ημέρα της Νίκης» (9^η Μαΐου). Το 1948 σταμάτησαν οι εορταστικές εκδηλώσεις - κι αυτό μόνο τυχαίο δεν ήταν.

Με το τέλος του πολέμου το κύρος που είχε αποκτήσει ο Στρατάρχης Ζούκοφ στη σοβιετική κοινωνία ήταν τεράστιο και η δόξα, την οποία απολάμβανε από τη νίκη στη Μάχη του Βερολίνου, προκαλούσε ανησυχία στον Στάλιν. Ο Ζούκοφ ήταν το κεντρικό πρόσωπο στην παρέλαση στις 24 Ιουνίου 1945, καθώς είχε ορισθεί να επιθεωρήσει έφιππος το στράτευμα. Ήταν η πλέον δημοφιλής προσωπικότητα στην ΕΣΣΔ τους πρώτους μεταπολεμικούς μήνες.

Ο Στρατηγός Γκεόργκι Ζούκοφ διαβάζει τη γερμανική πράξη συνθηκολόγησης. Διακρίνεται επίσης ο Άρθουρ Τέντερ, Πτέραρχος της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας. Βερολίνο: 8 Μαΐου 1945

Ο Στάλιν δεν μπορούσε να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια. Εκτός  από την παύση των εορταστικών εκδηλώσεων, τις οποίες θεωρούσε ως μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για τη στρατιωτική ηγεσία να εξασφαλίσει έρεισμα στην κοινωνία, έπαυσε τον Ζούκοφ από την αρχηγία του Κόκκινου Στρατού, τον απομάκρυνε από τη διοίκηση της ρωσικής ζώνης κυριαρχίας στη Γερμανία (μετέπειτα Ανατολική Γερμανία) και τον μετέθεσε στην Οδησσό.

Η «Ημέρα της Νίκης» άρχισε να ξαναγιορτάζεται στην ΕΣΣΔ το 1965, όταν πλέον η στρατιωτική ηγεσία της ΕΣΣΔ κατά τον Β' Π.Π. ήταν πλέον πολιτικά ακίνδυνη!

©️ History espresso στο Facebook. Ομώνυμη Ανάρτηση.

Μια Ιστορία από τα τέλη του 16ου Αιώνα

Οι εξισλαμισμοί των πρώτων χρόνων της Τουρκοκρατίας δημιούργησαν σε ολόκληρη την αχανή Οθωμανική αυτοκρατορία κρυπτοχριστιανούς. Στον Πόντο τους αποκαλούσαν Σταυριώτες, στην Κρήτη Κουρμούληδες, στην Ήπειρο Σπαθιώτες, στην Κύπρο Λινοβάμβακους. Όπως γίνεται αντιληπτό, μόνο και μόνο η αναφορά της λέξης, ήταν συνυφασμένη με φόβο και τρόμο! Παρά ταύτα το τολμούσαν! Μια τέτοια περίπτωση λοιπόν ήταν και η Γραμματική Αναστασίου, που την πληροφορούμαστε από έγγραφα που φυλάσσονται στο Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας. Πρόκειται για μια απόφαση του καδή της Βέροιας πάνω σε αντιδικία ενός Τούρκου μπέη & μιας Ελληνίδας, για το ποιος θα πάρει το παιδί που γεννήθηκε κατά την συμβίωση στην οποία την εξανάγκασε.

Artist: Charles Edward Wilson από τη σελίδα Beautiful Paintings and Pictures στο Facebook

Βρισκόμαστε λοιπόν την 30η Απριλίου του 1600 και ας παρακολουθήσουμε την διαδικασία. Σύμφωνα με την απόφαση, παρουσιάστηκε ο Αμπντή πασάς στο Ιεροδικαστήριο της Βέροιας και είπε ανάμεσα σε άλλα:

«Πριν από τέσσερα χρόνια, κάτι άγνωστοι μπήκανε στο σπίτι του Ιωάννη Αναστασίου στην Κούρσοβα και τον σφάξανε μαζί με τα δυο παιδιά του, τον Μελέτιο και τον Γεώργιο. Έτσι, η γυναίκα του που έμεινε χήρα κι απροστάτευτη, με παντρεύτηκε νόμιμα και με ιεροδικαστική πράξη και μάλιστα γέννησε πριν ένα χρόνο ένα αγόρι που το ονόμασα Λουτφή, γιατί το παιδί σύμφωνα με τις διατάξεις του σεριάτ θεωρείται μουσουλμάνος και ανήκει στον πατέρα του. Όμως η αμαρτωλή και άπιστη Γραμματική όσο ζούσαμε μαζί εξακολουθούσε παρ’ όλες τις απειλές και τις νουθεσίες μου να τον φωνάζει Μελέτιο και να νομίζει ότι ανήκει στην βρωμερή θρησκεία των άπιστων. Γι’ αυτό την χώρισα πριν λίγες μέρες και την έδιωξα από το σπίτι μου. Εκείνη όμως, μια μέρα που ‘λειπα, μπήκε μέσα και άρπαξε το παιδί την ώρα που κοιμότανε μπροστά στα μάτια της υπηρέτριάς μου, της Χατιτζέ. Την απείλησε μάλιστα με ένα πέλεκυ και τελικά πήρε μαζί της το μικρό σε άγνωστο μέρος. Σας ζητάω λοιπόν να την τιμωρήσετε, να μου δοθεί το παιδί μου και προτείνω για μάρτυρα την υπηρέτριά μου Χατιτζέ».

Η Χατιτζέ που ήταν παρούσα, προχώρησε προς τους δικαστές και ορκίστηκε στο κοράνι.

«Πραγματικά, το περασμένο Σάββατο, μπήκε κρυφά στο σπίτι η Γραμματική και άρπαξε μπροστά στα μάτια μου τον γιό του κυρίου μου, τον Λουτφή, ενώ κοιμόταν. Προσπάθησα να την εμποδίσω και τότε εκείνη έβγαλε από τα ρούχα της ένα πέλεκυ που είχε μαζί της και με απείλησε να με σκοτώσει. Μ’ έπιασε φόβος και έκανα στην άκρη. Τότε εκείνη άνοιξε την ξώπορτα κι εξαφανίσθηκε μαζί με τον Λουτφή. Ας είναι ο Θεός βοηθός και το ιερό κοράνι του».

Μετά ήλθε και η σειρά της καημένης της Γραμματικής που με ψυχραιμία και θάρρος δεν δίστασε να καταφύγει στην τουρκική νομοθεσία.

«Ο άνδρας μου Αμπντή από καιρό ερωτοτροπούσε μαζί μου. Για το λόγο αυτό εξόπλισε μερικούς άγνωστους που όρμισαν την νύχτα στο σπίτι του πρώτου συζύγου μου και τον σφάξανε μαζί με τα δυο παιδιά μας. Χήρα και απροστάτευτη αναγκάστηκα με τη βία και τις απειλές του Αμπντή σιπαχή να γίνω γυναίκα του. Εκείνος τότε, πριν από τέσσερα χρόνια με μετέφερε στη Βέροια, όπου ζώντας μαζί του απέκτησα ένα αγόρι. Αυτό που άρπαξα, γιατί ανήκε σε μένα, τη μητέρα του, που σύμφωνα με τις διατάξεις του σεριάτ, έχω το δικαίωμα να το αναθρέψω ως τα εφτά του χρόνια»

Οι δικαστές βρέθηκαν σε δύσκολη θέση. Βρήκαν όμως πάτημα. Η Γραμματική δεν ήταν μουσουλμάνα! Μόνο αν γινόταν θα αποκτούσε δικαίωμα. Και πάλι όμως η Ελληνίδα δεν το έβαλε κάτω. Διακήρυξε λοιπόν ότι:

«Ναι! ένας μονάχα Θεός υπάρχει και προφήτης του ο Μωάμεθ»,

πήρε το όνομα Σεφιχά και της δώσανε το παιδί.

Η μάνα…

"Ελληνίδες σε σκλαβοπάζαρο" Stanislas-Henri-Benoit Darondeau (1807–1841) 
από paletaart2 – Χρώμα & Φώς

Η Γραμματική λοιπόν με τον τρόπο που είδαμε, κατάφερε να πάρει το παιδί της, το μοναχοπαίδι της. Είχε όμως ορκιστεί στο Κοράνι. Αλλά πάνω της, κρυμμένο μέσα στα μαλλιά της είχε πάντα ένα σταυρό. Και κάθε φορά που αναγκαζόταν να αναφέρει τον Αλλάχ χάιδευε το κεφαλοκάλυμμα σε εκείνο ακριβώς το σημείο που βρισκόταν ο σταυρός. Και τον μικρό τον φώναζε Μελέτιο με κάθε ευκαιρία. Είχε μάλιστα φτιάξει κι ένα νανούρισμα...

«σαν μεγαλώσεις θα γενείς γενναίο παλληκάρι κι εκεί όπου θα πατείς θα βγάζει η γης χορτάρι. Μελέτιε, αγόρι χρυσαφένιο, θα’ ρθει η ώρα να γενείς θεριό ανδρειωμένο»

Κι έτσι περνούσαν οι μέρες με την Γραμματική όλη την ημέρα να πρέπει να τηρεί τα μουσουλμανικά έθιμα και κάθε νύχτα να την βρίσκει γονατισμένη μπροστά στο εικόνισμα να εξηγεί στον άγιο τις αμαρτίες της. Και ο μικρός μεγάλωσε και άρχισε να καταλαβαίνει. Και η Γραμματική του μιλούσε για τον πατέρα που δεν είχε, για τα αδέλφια του που έφυγαν, για το σπιτικό που τους περίμενε. Και εκείνος άκουγε... και άκουγε... και άκουγε. Και όταν πλησίαζε η ώρα που η Γραμματική θα έπρεπε να τον αποχωριστεί, του είπε:

«Ήρθε η ώρα που σου είπα γιέ μου. Εγώ ό,τι ήταν να κάνω το έκανα. Τώρα μένει σε σένα να μου δείξεις αν κατάλαβες ή όχι».

Τον φίλησε σταυρωτά και με σκυμμένο το κεφάλι έφυγε. Πέντε χρόνια έκανε ο Μελέτιος ό,τι και η μητέρα του. Και τα βράδια, αχ τα βράδια... Με φόβο και τρόμο περίμενε να ησυχάσει το σπίτι για να βγει στις μύτες των ποδιών του και να τρέξει στο στάβλο εκεί που είχε κρυμμένη την εικόνα και τον σταυρό που του είχε δώσει η μητέρα του. Όμως ο Αμπντή ένα βράδυ ξύπνησε κι ανακάλυψε ότι έλειπε από το κρεβάτι του. Πιστεύοντας ότι το ‘σκασε ο "αχάριστος" -όπως συνήθιζε να τον λέει- φώναξε να του ετοιμάσουν τ’ άλογο και συνοδεία. Ο ιπποκόμος ήταν αυτός που βρήκε τον νεαρό Μελέτιο χωμένο μες στο άχυρο με την εικόνα στο χέρι να κοιμάται.

Τα έγγραφα δεν αναφέρουν την τιμωρία του μικρού. Χάνονται δέκα ολόκληρες σελίδες! Και συνεχίζεται ξαφνικά με μια και μόνο σελίδα από τα πρακτικά μια νέας δίκης, αυτής της Γραμματικής για φόνο! Ποιον σκότωσε κανείς δεν ξέρει…

"Ελληνίδα Μάνα με το νεκρό παιδί της", Αγνώστου, Γαλλικής σχολής, Α' μισό 19ου Αιώνα, Λάδι σε μουσαμά, 83 X 100 εκ. από huffingtonpost

Η συγγραφέας-ιστορικός αναφέρει ότι προσπάθησε να βρει την τύχη της Γραμματικής και του Μελέτη και ότι κανείς δεν ξέρει τι απέγιναν οι δυο τους. Διευκρινίζει ότι βρήκε την ιστορία τους μεταξύ των δυο δικών από απόγονο του πρώτου συζύγου της, χωρίς να βρει πληροφορίες για τη δεύτερη δίκη ή για τον Τούρκο άνδρα της.

Συνεχίζοντας την έρευνά της, από την εμπειρία της, δηλώνει ότι η άνεση που η Γραμματική ορκίστηκε στο Κοράνι, την προετοίμαζε ότι ήταν κρυπτοχριστιανή. Για το τέλος, περισσότερο κλίνει στο να πήρε εκδίκηση για τον θάνατο του γιου της. Το συμπέρασμα το εξάγει με το σκεπτικό ότι:

«Αν ήθελαν να τελειώσουν την ιστορία, θα το είχαν κάνει από την πρώτη δίκη. Δεν βρίσκω τον λόγο γιατί να της δώσουν το παιδί για εφτά χρόνια. Θα μπορούσαν να γράψουν ότι δεν αλλαξοπίστησε και τέλος»

Στέκεται και στην εξυπνάδα της Γραμματικής. Κατάλαβε δηλαδή ότι δεν χρειάζονταν αποδείξεις αλλά ένας απλός όρκος. Γι’ αυτό πιστεύει ότι σίγουρα σκότωσαν το παιδί κι εκείνη αποφάσισε να εκδικηθεί και να παραδοθεί! Εικάζει ότι αυτόν έφαγε η Γραμματική, λόγω της απουσίας οποιασδήποτε πληροφορίας σχετικά με το μετά του μπέη...

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

Η πηγή της ιστορίας, από αναρτήσεις της FLORENTIA (@florentiafl) στο «Χ» εδώ και εδώ

Η ιστορία του 11ημερου

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, τα -πρώην- ΕΛ.Δ.Α. (ΕΛ.ληνικά Δ.ιυλιστήρια Α.σπροπύργου), ολοκλήρωσαν ένα τεράστιο Έργο αναβάθμισης, δημιουργώντας τις «Μονάδες Μετατροπής» και αναβαθμίζοντας τις «Μονάδες Διύλισης». Αρχής γενομένης το 1985, και αποκορύφωμα τη λειτουργία τη 2ετία 1987-1989, ένας πολύ μεγάλος αριθμός νέων (κυρίως) ανθρώπων προσλήφθηκαν τότε με σκοπό άλλοι (οι περισσότεροι…) να επανδρώσουν τις νεότευκτες μονάδες και άλλοι να αντικαταστήσουν αυτούς που μετατέθηκαν εκεί κουβαλώντας την εμπειρία τους. Παράλληλα, «παρα-μεγάλωσε» και το Τμήμα Διακίνησης ενώ ανάλογες αλλαγές απαιτήθηκαν και στα Υποστηρικτικά Τμήματα της Συντήρησης. Το πρόγραμμα βάρδιας τότε ήταν 4ψήφιο, 28ήμερου κύκλου, με την Κανονική Άδεια «ελεύθερη». Το μεγάλο πρόβλημα ήταν ΕΚΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ, αφού με προσωπικό σχεδόν διπλάσιο, οι περισσότεροι που ήλθαν αντιμετώπιζαν ουκ ολίγα προβλήματα με τη λήψη της Κανονικής Άδειας.

Πέραν του προβλήματος με τη λήψη της Κανονικής, υπήρχε μια δυσμορφία στο τότε πρόγραμμα, αφού με έναρξη του κύκλου την Παρασκευή, ξεκινούσε το 7ήμερο πρωινής βάρδιας που τελείωνε την επόμενη Πέμπτη. «Καπάκι» ακολουθούσαν 3 Απογευματινά από Παρασκευή μέχρι Κυριακή και μετά 4 Νυχτερινά από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή. Επειδή από τη λήξη των πρωινών, στις 15:00 της Πέμπτης μέχρι τις 15:00 της Παρασκευής που ξεκίναγαν τα Απογευματινά, μεσολαβούσαν 24 Ώρες, αυτό η εταιρεία το θεωρούσε Repo, το περίφημο «8^ο Repo» που μας το πλήρωνε. Σωματικά όμως, αυτές οι 14 ημέρες ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗΣ εργασίας ήταν ανυπόφορες! Ακολουθούσε το «μικρό» 3ήμερο Repo και από Δευτέρα ξεκίναγαν 4 Απογευματινά μέχρι τη Πέμπτη και μετά 3 Νυχτερινά από Παρασκευή μέχρι Κυριακή. Τότε ερχόταν το «μεγάλο» -όπως το λέγαμε εμείς- Repo διάρκειας 4 ημερών(!) μέχρι τη Πέμπτη και από την Παρασκευή ξανάρχιζε ο 28ήμερος κύκλος.

Το 'Παλαιό' Πρόγραμμα Βάρδιας που εφαρμοζόταν στα ΕΛ.Δ.Α. μέχρι τις αρχές του 1996.
28ήμερος κύκλος, 4 ψηφίων με την Κανονική Άδεια ελεύθερη. 

Το καλοκαίρι το πρόβλημα έφτανε στο αποκορύφωμά του. Γεγονός είναι ότι πολλοί συνάδελφοι, είχαν αντικειμενικά προβλήματα που συνδέονταν με οικογενειακές δυσκολίες, όπως εργαζόμενη σύζυγο, παιδιά στο σχολείο κ.α. που τους υποχρέωναν να ζητούν ΚΑΘΕ χρόνο προνομιακή Καλοκαιρινή Άδεια σε βάρος των νεότερων και κυρίως των άγαμων συναδέλφων. Είχαμε όμως και φαινόμενα «κατασκευής» διάφορων σεναρίων από ορισμένους για να πάρουν Άδεια όποτε τους βόλευε σε βάρος άλλων, που μπορεί ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ να τους γελοιοποιούσαν στα μάτια μας οι λόγοι που επικαλούνταν και να δημιουργούνταν εντάσεις μεταξύ μας, ωστόσο την Άδεια την έπαιρναν όποτε ήθελαν!

Πολλοί από τους «παλαιούς» βολεύονταν σε μια καθεστηκυία τάξη, ενώ αρκετοί απ’ αυτούς «ισχυρίζονταν» ότι είχαν συζύγους που εργάζονταν «[…] και παίρνει Άδεια τον Αύγουστο…» προβάλλοντάς το αυτό ως δικαιολογία. Αποτέλεσμα, πολλοί από τους νέους να «βολευόμαστε» σε Άδειες τον Ιούνιο ή το πολύ μέχρι 10 Ιουλίου και Σεπτέμβριο! Ο μισός (και παραπάνω…) Ιούλιος και ο Αύγουστος ήταν εξαφανισμένοι για του νέους! Οι κόντρες ήταν πολλές και οι αντεγκλήσεις πολύ περισσότερες, μεταξύ μάλιστα συναδέλφων που είχαν προσληφθεί ακόμη και με διαφορά 2–3 μηνών!

Το Πρόγραμμα βάρδιας του 1993. 

Φτάσαμε έτσι μέχρι το 1995, με τα παράπονα των νέων συναδέλφων στους Εργοδηγούς/ Συντονιστές/ Προϊσταμένους, αλλά ΚΑΙ προς το Σωματείο για τις Καλοκαιρινές Άδειες να πληθαίνουν. Αυτό ήταν που οδήγησε ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ να επιδιώξει την αλλαγή του Προγράμματος. Η εταιρεία ΞΕΚΙΝΗΣΕ τις διαβουλεύσεις και το Σωματείο με τον τότε πρόεδρο, τον Νίκο τον Ορφανό, μπήκε στη διαδικασία της συζήτησης. Τέθηκε το πλαίσιο των 5 Ψηφίων και παράλληλα η απαίτηση νέων προσλήψεων. Συμπληρωματικά, ο Γραμματέας του Σωματείου τότε, ο Βασίλης ο Νικήτας, μου είχε ζητήσει να δουλέψω κάποια -εναλλακτικά- 4ψήφια, 28ήμερου κύκλου. Τα είδε, τα συζητήσαμε, μου εκμυστηρεύτηκε ότι «Γιάννο, τα θέλω για να δω τι θα κάνω στο Χημείο…», αλλά έμειναν ιδέες. Στο πλαίσιο των ερευνών, με τη συνδρομή της «Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Διυλιστήρια και τις Χημικές Βιομηχανίες» (ο προκάτοχος της ΠΟΕ…), και του Δικτύου Συνδικάτων Πετρελαίου & Χημικής Βιομηχανίας της ΝΑ Ευρώπης (ο προκάτοχος της RETUN SEE…), αναζητήθηκαν Διυλιστήρια του εξωτερικού που «δούλευαν» τέτοια προγράμματα.

Ο Νίκος, μαζί με τον Κώστα τον Λάσκο από τη Μετατροπή και τον Στέλιο τον Παπαναγιώτου από τη Διύλιση (δεν θυμάμαι αν πήγε κι άλλος...), επισκέφτηκαν αρχικά ένα Διυλιστήριο της TOTAL στη Γαλλία, κοντά στη Χάβρη, στη Νορμανδία για περίπου μια βδομάδα, μιλώντας με τους ανθρώπους εκεί για το πρόγραμμα που δούλευαν. Ήταν 5ψήφιο, 35ήμερου κύκλου με την Κανονική Άδεια ελεύθερη. Παρόμοιο δούλευαν και σ’ ένα γειτονικό Διυλιστήριο της EXXON-MOBIL (αμφότερα στη δεξιά όχθη των εκβολών του Σηκουάνα στη Μάγχη…). Διέφεραν στο ότι της TOTAL ήταν 38ωρο σε Εβδομάδα 6 ημερών, ενώ της EXXON-MOBIL, 35ωρο σε Εβδομάδα 5 ημερών (δηλαδή ΠΛΗΡΕΣ 35ωρο! -για να καταλάβετε, εμείς δουλεύαμε τότε 40ωρο, σε Εβδομάδα 6 ημερών…)

Το Πρόγραμμα Βάρδιας που δούλευαν στα Διυλιστήρια της ΕΧΧΟΝ/MOBIL στο Accès Porte St Georges & της TOTAL στη Gonfreville-l'Orcher (αμφότερα στη δεξιά όχθη των εκβολών του Σηκουάνα στη Μάγχη…)

Ακολούθησε ακόμη μια βδομάδα στο Διυλιστήριο της BP στο Γκραγκενμάουθ, στη μέση της ανατολικής ακτής της Σκωτίας, κοντά στο Εδιμβούργο που αυτό μάλιστα είχε και πλατφόρμα Άντλησης στα ανοικτά στη Βόρεια Θάλασσα. Ήταν και αυτό 5ψήφιο, 35ήμερου κύκλου, «πλασματικού» όμως (αν θυμάμαι καλά…) 35ωρου σε 4ήμερο, με την Κανονική Άδεια ενσωματωμένη και ήταν αυτό που τελικά πάνω του βασίστηκε το 11ήμερο. Η βασική λεπτομέρεια είναι ότι, ΚΑΙ στο γαλλικό ΚΑΙ στο βρετανικό πρόγραμμα, υπήρχαν 5,7 ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ εργαζόμενοι σε ΚΑΘΕ θέση εργασίας! Αυτό ήταν η λύση στη διαθεσιμότητα λήψης των Αδειών και των Εκπαιδεύσεων. Κανείς και κανένα Ψηφίο ΔΕΝ «έκανε» σημαντικά γεγονότα μέσα ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ χρόνια!

Μια παρένθεση εδώ με αφορμή τις Εβδομαδιαίες Ώρες Εργασίας. Η τότε ηγεσία της ΓΣΕΕ είχε προτείνει στο Υπουργείο Εργασίας, μια ή κάποιες από τις επιχειρήσεις που είχαν βαρύνουσα συμμετοχή στην Εθνική Οικονομία (όπως τα ΕΛ.Δ.Α. και αργότερα ΕΛ.ΠΕ. …) να δουλέψουν 35ωρο σε Εβδομάδα 6 ημερών. Έμεινε ευχή και δεν υλοποιήθηκε ποτέ! Μετά την Ενοποίηση του 1998, ως ΕΛ.ΠΕ. πλέον «δουλέψαμε» 39ωρο από τον Ιούλιο του 1999 μέχρι τον Νοέμβριο του 2002 και έκτοτε 38ωρο μέχρι τον Αύγουστο του 2011, που επιστρέψαμε στο 40ωρο. Από τον Ιανουάριο του 2018 εργαζόμαστε 39 Ώρες σε Εβδομάδα 6 ημερών.

Έχοντας καταλήξει στο βρετανικό πρόγραμμα, προσαρμοσμένο στα δικά μας δεδομένα, στις συζητήσεις που έγιναν με την εταιρεία (εκπρόσωποί της οι Κ^οι Απόστολος Ριζάκος και Απόστολος Χρυσικός) γενικά, «χτυπούσαν» περίεργα οι 11 ημέρες και «φαινόταν» ένας δισταγμός. Άφηναν όμως το περιθώριο της διαπραγμάτευσης με μόνη υπόδειξη το 4ήμερο της Κανονικής Άδειας να ΜΗ συμπεριλαμβάνει τη Δευτέρα, αφού έτσι θα κερδίζαμε ΑΜΕΣΩΣ 3 μέρες κάθε χρόνο, την Καθαρά Δευτέρα, τη Δευτέρα του Πάσχα και τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος. Θυμίζω εδώ ότι μέχρι το 2014, κάθε Αργία που έπεφτε μέσα στη Κανονική Άδεια, τη κερδίζαμε. Αρχής γενομένης από Πέμπτη, το πρόγραμμα σπάει με Repo 1 ημέρας τα 7 πρωινά από τα εν συνεχεία 4 Απόγευμα και 3 Νύχτα, βάζει τις 11 ημέρες που συμπεριλαμβάνουν 4 Repo από Παρασκευή μέχρι Δευτέρα, το 4ήμερο της Κανονικής από Τρίτη μέχρι Παρασκευή και το 3ήμερο Repo από Σάββατο μέχρι Δευτέρα. Ακολουθούν τα 3 Απόγευμα, τα 4 Νύχτα και μετά από 2 ημέρες Repo ο Κύκλος ξαναρχίζει.

Το «11ήμερο» Πρόγραμμα Βάρδιας που εφαρμόστηκε στο Διυλιστήριο Ασπροπύργου από τις αρχές του 1996. 35ημερος κύκλος 5 ψηφίων με την Κανονική Άδεια ενσωματωμένη.

Εξετάσαμε το ενδεχόμενο να «αλλάξουμε» τα Απόγευμα-Νύχτα σε Νύχτα-Απόγευμα, αλλά υπήρξε μεγάλος προβληματισμός για την ημέρα της Αλλαγής αφού θα σχολάγαμε στις 07:00 και στις 15:00 έπρεπε να ξανάρθουμε. Η μορφή του προγράμματος, μετά από κάποιες διαφοροποιήσεις που δοκιμάσαμε (π.χ. προσθήκης Repo ανάμεσα στα Απόγευμα-Νύχτα, που ΜΕΙΩΝΑΝ όμως το 11ήμερο…), κατέληξε και ξεκίνησαν οι συναντήσεις με τον κόσμο, παρουσιάζοντας τη νέα πρόταση. Με δεδομένο ότι όταν δουλεύεις σε πρόγραμμα βάρδιας, ΔΕΝ υπάρχουν Συμβατικά Σαββατοκύριακα, Συμβατικοί (Συνοδικοί) μήνες και Συμβατικές Αργίες (ΥΠΑΡΧΟΥΝ όμως για τους δικούς μας ανθρώπους, ΜΗ ΤΟ ΞΕΧΝΑΜΕ ΑΥΤΟ…), δόθηκε έμφαση στους 10,42 35ήμερους κύκλους του έτους (ΑΥΤΟΙ είναι οι «μήνες» της βάρδιας…) και -φυσικά- στην ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ ΑΠΟΥΣΙΑ οποιουδήποτε Προγραμματισμού Κανονικής Άδειας, αφού τονιζόταν ιδιαίτερα η λήψη 3 -ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ- 11ήμερων ΜΕΣΑ στο καλοκαίρι (τα 2 χρονικά ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ…), ΧΩΡΙΣ να χρειάζεται να διαπραγματευτείς με ΚΑΝΕΝΑΝ γι’ αυτό.

Υπήρξαν αντιδράσεις, κυρίως στη Διύλιση που ήταν και οι παλαιότεροι. Το μεγάλο ζόρι των εξηγήσεων και προθέσεων (λες και ήταν η εταιρεία…) το τράβηξαν ο Κώστας ο Λάσκος και ο Θωμάς ο Κώτσιας που, σαν μέλη του Δ. Σ. του Σωματείου που εργάζονταν ή προέρχονταν από την βάρδια, στηρίζοντας ΣΘΕΝΑΡΑ και ΜΕΧΡΙ ΤΕΛΟΥΣ τις αιτιάσεις των νέων που φωνάζαμε για αποκατάσταση της ισονομίας, δέχτηκαν ιδιαίτερο βάρος και πίεση. Εμείς, δρούσαμε υποστηρικτικά, προετοιμάζοντας τις παρουσιάσεις και βοηθώντας στη κατανόηση. Τότε προτάθηκαν και οι Αλλαγές Βαρδιών για επέκταση του 11ήμερου. Προτείναμε την αλληλοκάλυψη (υποχρεωτικά με υπερωρίες…) με τα 3ήμερα πριν ή (κυρίως…) ΜΕΤΑ το 11ήμερο, κάνοντάς το 14ήμερο που αποδείχτηκε από την ίδια τη ζωή ότι κάλυπτε ΑΠΟΛΥΤΑ τις ανάγκες των οικογενειακών διακοπών. Για την ιστορία να σας πω ότι αυτό στις ΒΕΑ εφαρμόστηκε κατά κόρον. Υπήρξαν και περιπτώσεις προσθήκης 7ήμερου μετατρέποντάς το σε 20ήμερο!

Οι λύση που είχε προταθεί για το Πάσχα. Αριστερά το πρόγραμμα όπως "τρέχει" και δεξιά η προτεινόμενη λύση 

Έγινε αντιληπτό και το πρόβλημα με τα συνεχόμενα Πάσχα. Το 11ήμερο, κατά μια διαβολική σύμπτωση, σε κύκλο 15ετίας σε «βγάζει» 6 ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ Πάσχα ΈΞΩ (3 στο πρώτο και 3 στο δεύτερο Σ/Κ του 11ήμερου) και μετά 9 ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ Πάσχα ΜΕΣΑ (με τη σειρά, 3 Νύχτα, 3 Πρωί και 3 Απόγευμα). Προσπάθησα να το διορθώσω, βγάζοντας ένα πρόγραμμα που διαφοροποιείται σε διάρκεια 4 ημερών, «φέρνοντας» τα Πάσχα στο «υποφερτό» 2 ΜΕΣΑ - 1 ΕΞΩ - 1 ΜΕΣΑ - 1 ΕΞΩ σε κύκλο 5ετίας, αλλά απαιτεί θυσία -μάλλον- «δύσκολη» αφού πρέπει Ψηφία που είναι σε Repo να έλθουν μέσα. Βέβαια, τα Ψηφία αλληλοκαλύπτονται, αλλά «δύσκολα» θα προχωρούσε κάτι τέτοιο.

Είχε και διάφορα «περίεργα» η εφαρμογή του. Για την ιστορία, ένα παράδειγμα. Όταν εφαρμόστηκε το πρόγραμμα, το Ψηφίο Α ευνοήθηκε από το 1998 «βγαίνοντας» 7 συνεχόμενα Πάσχα ΕΞΩ! Υπήρχε μάλιστα ένας μύθος που έλεγε ότι «[…] είχα βάλει εγώ το χεράκι μου επειδή ανήκα τότε στο Ψηφίο Α’»! Ήρθε-ήρθε και με τη πάροδο των ετών, το πρόγραμμα «διόρθωσε» ΜΟΝΟ ΤΟΥ την «ατασθαλία» του, αφού όταν ξαναήλθε η σειρά του, το Ψηφίο Α «βγήκε» 5 συνεχόμενα Πάσχα ΕΞΩ! (Εγώ όμως ήμουν στο Ε’ τότε…)

Το πρόγραμμα της -τότε- ΕΚΟ στη Θεσσαλονίκη. Το «Χειμερινό», 35ήμερο, 5ψήφιο, από περίπου μέσα Ιουνίου μέχρι μέσα Σεπτέμβριου, "γύριζε" σε «Θερινό», «τύποις» 4ψήφιο, 28ήμερο χωρισμένο σε 5 περιόδους, ώστε κάθε Ψηφίο να βγαίνει σε 20ήμερη Κανονική Άδεια.

Στις Ψηφοφορίες που ακολούθησαν, «αντίπαλο» πρόγραμμα ήταν αυτό που δούλευε η -τότε ακόμα- ΕΚΟ στη Θεσσαλονίκη. Εξαιρετικό «Χειμερινό Πρόγραμμα», 5ψήφιο, 35ήμερου κύκλου, που όμως, από περίπου τα μέσα Ιουνίου μέχρι τα μέσα Σεπτέμβριου, άλλαξε στο «Θερινό Πρόγραμμα»! Γινόταν «τύποις» 4ψήφιο, 28ήμερου κύκλου χωρισμένο σε 5 περιόδους, με κάθε Ψηφίο να βγαίνει σε αλληλουχία σε 20ήμερη Κανονική Άδεια. Το Ψηφίο που επέστρεφε από την Άδεια, έπαιρνε τη θέση του Ψηφίου που «έβγαινε». Διατηρούνταν έτσι μια ισορροπία με την πάροδο των ετών αφού το «βοηθούσε» το γεγονός ότι αν «έμπαινες» π.χ. Ψηφίο Α’ στο «Θερινό Πρόγραμμα» και έπαιρνες στη θέση του Ψηφίου Δ’ όταν επέστρεφες, ακολουθούσες το πρόγραμμα του Δ’ μέχρι το επόμενο Καλοκαίρι.

Αυτή η εναλλαγή «Χειμερινού» σε «Θερινό» λειτούργησε ανασταλτικά τότε. Το πρόγραμμα «κουβαλούσε» κάποιες παθογένειες που θέλαμε να διορθώσουμε, π.χ. Άδειες Ιούνιο και Σεπτέμβριο, που μας είχαν γίνει εφιάλτης ή (κάτι πολύ σημαντικό τότε…) τι θα γινόταν αν άλλαζες (ή σε… «άλλαζαν»…) ψηφίο εν τω μεταξύ. Να πω την αλήθεια, διατηρούσα σοβαρές επιφυλάξεις στο πως θα εξασφαλιζόταν κάτι τέτοιο. Ότι ΔΕΝ θα έπαιρναν δηλαδή (μέσω των «αλλαγών»…) τις «Καλές Άδειες» ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΙΑ οι ίδιοι και οι ίδιοι, καταστρατηγώντας την ισορροπία λήψης της Κανονικής! Στα μειονεκτήματά του (έτσι εκτιμήθηκε τότε…) ήταν και το σχετικά δύσκολο πρόγραμμα εργασίας κατακαλόκαιρο με 7ήμερες ΙΔΙΕΣ βάρδιες.

Το 11ήμερο υπερψηφίστηκε από τα 2/3 των εργαζομένων στις βάρδιες. Υπήρξαν ΚΑΙ από την εταιρεία αντιδράσεις. Ήταν τότε που ο Κος Σαράντος ο Κυριακόπουλος, Προϊστάμενος στις Μονάδες Μετατροπής, συνέβαλε στη λύση προτείνοντας τη δοκιμαστική λειτουργία για κάποιους μήνες, εφαρμόζοντάς το από τις 2 Φεβρουαρίου του 1996 στο Τμήμα του. Στις Μονάδες Διύλισης εφαρμόστηκε 3,5 μήνες αργότερα, στις 17 Μαΐου του 1996. «Σέρνεται» ένας μύθος ότι εφαρμόστηκε στη Διύλιση 3,5 μήνες αργότερα γιατί κάποιοι ΔΕΝ ήθελαν να «χαραμίσουν» το Πάσχα. Δεν ισχύει, γιατί η αλήθεια είναι αυτή που αναφέρω παραπάνω. Εξάλλου, το Πάσχα του 1996 «έπεσε» στις 14 Απριλίου. Είναι υπερβολικά μεγάλο το διάστημα του μήνα μέχρι την εφαρμογή του.

Συνέβησαν αρκετά ευτράπελα κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων. Συνάδελφος έλεγε του Θωμά: 

«Τι θα κάνω τώρα που θα πρέπει να βλέπω τη γυναίκα μου 11 μέρες συνεχόμενες;» 

ή κάποιος άλλος με καταγωγή από τα Δωδεκάνησα που μεμψιμοιρούσε: 

«Κατέβαινα ένα μήνα, κανόνιζα τα ενοικιαστήρια και ησύχαζα, Τώρα τι θα κάνω, ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΤΕ(!), που πρέπει να κατεβαίνω κάτω 3 φορές;»

Το δεδομένο είναι ότι ΟΛΑ τα Προγράμματα Βάρδιας έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Γενικά μιλώντας, με το 11ήμερο, ο προγραμματισμός της ζωής μας έγινε καλύτερος. Να πω εδώ ότι, η συντριπτική πλειοψηφία όσων διαφωνούσαν, μετά παρέλευση 2ετίας/3ετίας ευχαριστούσαν για το πρόγραμμα. Έκαναν θραύση τα πλαστικοποιημένα προγράμματα που μοιράζονταν στους συναδέλφους, που πολλοί μου ζητούσαν και τα έδιναν και στις συντρόφους/συζύγους τους! Μετά ήλθαν τα smartphones και οι σχετικές εφαρμογές! Να πούμε εδώ επίσης ότι το 11ήμερο «βοήθησε» ΚΑΙ οικονομικά αρκετούς από αυτούς που εμπλέκονταν σε μια δεύτερη απασχόληση, αφού άφηνε ένα πολύ μεγάλο χρονικό περιθώριο για ν’ ανταπεξέλθεις, κάτι που -γενικά- η εργασία σε πρόγραμμα βάρδιας ΔΕΝ «πολύ-υποστηρίζει»! Το αναφέραμε/τονίζαμε κι αυτό στις παρουσιάσεις και πιστεύω ότι έπαιξε το ρόλο του! Επίσης, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αρκετοί κατάφεραν να πραγματοποιήσουν απρόσκοπτα ταξίδια που είχαν ονειρευτεί, ΧΩΡΙΣ να απωλέσουν ημέρες ή να υποχρεωθούν σε κανέναν. 

Δεν φυτρώσαμε! Ζήσαμε…

Βράδυ στη δουλειά. Για ν’ αντιμετωπίσεις την -φυσιολογική- χαλάρωση, ξεκινάς τις βόλτες στις Μονάδες και την Εγκατάσταση, κυρίως για να «κρατηθείς». Στις συναντήσεις με τους Χειριστές έξω στα καμαράκια, η κουβέντα πολλές φορές περιστρέφεται και σ’ άλλα πράγματα πέρα απ’ τη δουλειά! Σε μια τέτοια κουβέντα λοιπόν πρόσφατα, γύρω στις 3:30 ξημερώματα, αυτή έφτασε στις σχέσεις μεταξύ των φύλων. Μαζί με τον «Παλιό» (εγώ είμαι ο «Αρχαίος…»), πιο «έμπειρος» αυτός από εμένα (σε θέματα που αφορούν τη πληθώρα των σχέσεων με το ωραίο φύλο -παίζει ρόλο ο τόπος που μεγάλωσε...), συμβουλεύαμε τους νεότερους ότι το παν σε μια σχέση είναι ο σεβασμός ανάμεσα στους συντρόφους και η αλληλοκατανόηση!

Τους έλεγα -παραφρασμένη- τη φράση του Κοέλιο ότι:

• «[…]  είναι συναρπαστικό να αγγίζετε, να αγκαλιάζετε και να χαϊδεύετε το σώμα μιας γυναίκας! Παίξτε μαζί της όταν ερωτοτροπείτε! ΔΕΝ ειν’ ανάγκη όλα να περιστρέφονται γύρω από το sex!»

Συνεχίζοντας, προσπάθησα να το φέρω στα μέτρα μου (μεγαλώσαμε βλέπετε…) λέγοντας ότι:

•  «… περνώντας τα χρόνια, μερικές ρυτίδες στο πρόσωπο, μερικές ουλές στην κοιλιά, μερικές εντελώς φυσιολογικές ραγάδες, δεν αφαιρούν ομορφιά, αντίθετα προσθέτουν! Είναι η μαρτυρία ότι αυτές οι γυναίκες, οι σύντροφοί σας, κάτι έκαναν στη ζωή τους, δεν παρέμειναν στη ναφθαλίνη, παρά έζησαν!»

Ο «Παλιός» συμφώνησε ανεπιφύλακτα μαζί μου και ξεκίνησε να λέει ιστορίες από τα νιάτα του, περιπέτειες από τα καλοκαίρια του ως μπάρμαν στα Νησιά μας. Παρατήρησα ότι γενικά ΚΑΙ οι δυο μας ΔΕΝ φοβηθήκαμε να εκτεθούμε! Στη διασταύρωση των εμπειριών μας, ανέφερα τη πρώτη ερωτική μου περιπέτεια, τη Νικόλ, μια Μιγάδα με απίστευτο άρωμα, η πρώτη γυναίκα που «μύρισα» στη ζωή μου  σ΄ ένα από τα νησιά του Αργοσαρωνικού ή την Κορασόν, μια Αργεντίνα 10 χρόνια μεγαλύτερή μου που τη γνώρισα στο καφέ στον προαύλιο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου, ανάμεσα σε κοπάνες από τις Μεταλυκειακές σπουδές μου. Μας παρακολουθούσαν σαν χάνοι! Μου ‘κανε εντύπωση, τους το ‘πα κιόλας, ότι:

• «… Ακόμη και τώρα, σας ανοίγουμε τη καρδιά μας κι εσείς αντί να χαλαρώσετε και να πείτε μια κουβέντα για τις σχέσεις σας, (το διευκρίνισα, αυτές που έχουν τελειώσει, ΜΗΝ αναφέρεστε στις ενεργές…) φαίνεστε κουμπωμένοι! Σαν να ντρέπεστε γι’ αυτές!»

Κάποιοι απ' αυτούς, εξανέστησαν και φανερά ειρωνικά, αμφισβήτησαν ΟΧΙ το ότι μπορεί να υπήρξαν οι εμπειρίες που αναφέρθηκαν από μας, αλλά το θέμα τους ήταν η τρυφερότητα που κυριαρχούσε στις κουβέντες μας, ακόμη και για εφήμερες, λιγόχρονες σχέσεις που υπήρξαν στη ζωή μας! Μάλιστα, εκεί ήταν που ο «Παλιός» παραδέχθηκε και μια ατασθαλία του, το «βάρος» μιας ιταμής συμπεριφοράς του απέναντι σε γυναίκα!...

Νευρίασα, σηκώθηκα όρθιος και σχεδόν επικριτικά τους είπα ότι:

• «Πρέπει να ‘μουνα γύρω στα 10-12, όταν πρωτοσκίρτησαν τα μήδεα του υπογάστριού μου για γυναίκα! Μια κούκλα στα μάτια μου (σημειωτέον, ΈΤΣΙ παραμένει μέχρι σήμερα!...), ένα κορίτσι 2-3 χρόνια μεγαλύτερο από μένα, αναπτυγμένη σωματικά με τέλειες αναλογίες και θεϊκές καμπύλες! Πέρα απ’ τους δικούς της φίλους, έκανε παρέα με μεγαλύτερους από μένα (ένεκα του αδελφού της...) και πρέπει να μ' είχε πάρει χαμπάρι, γιατί όποτε τύχαινε και βρισκόμασταν (στη παρέα του ήταν ο αδελφός του κολλητού μου...) ήταν ΠΑΝΤΑ διακριτική απέναντί μου».

Βλέπετε, όπως σας είπα, θεώρησα φυσιολογικό να «εκτεθώ»! Γιατί; Γιατί πολύ απλά ΔΕΝ το θεωρώ έκθεση, παρά εμπειρία ζωής, μια «τιμή» που μου ‘λαχε όταν το παιδί ξεκίναγε να μεταμορφώνεται σε έφηβο και να εξελιχθεί σε άντρα! Με σιγοντάρησε κι ο «Παλιός» με ανάλογη δική του εμπειρία, το -απ' ότι φαίνεται- απωθημένο του, μια όμορφη Βεροιώτισσα που πρέπει να του ’χει αφήσει «πληγή χαίνουσα»! Βλέποντας τους νεότερους να ηρεμούν, πήρα φόρα και συνέχισα:

• «ΔΕΝ με αποδοκίμασε ΠΟΤΕ της, το αντίθετο μάλιστα, μου συμπεριφερόταν ΠΑΝΤΑ «στοργικά»! Η ζωή προχώρησε, μεγαλώναμε, συνεχίστηκε αυτό το παιχνίδι και στην εφηβεία, αυτή όμως ΔΕΝ  χλεύασε ΠΟΤΕ την πασιφανή αμηχανία μου απέναντί της, το αντίθετο, όποτε μ' έπιανε να την κοιτάω, μου χαμογελούσε κι όλος ο κόσμος έλαμπε! Εκπάγλου καλλονής, μάλλον είχε ΠΛΗΡΗ επίγνωση της εξωτικής ομορφιάς της, ήταν ΠΑΝΤΑ πρόσχαρη με όλους και μ' ένα γέλιο ΜΟΝΙΜΩΣ ζωγραφισμένο στο πρόσωπό της! ΠΑΝΤΑ μου μιλούσε ευγενικά και από τη εν γένει συμπεριφορά της, έφτασα να πιστεύω ότι της άρεσα κι εγώ! Πραγματικά, πίστευα ότι ήταν κι αυτή ερωτευμένη μαζί μου!

Μερικοί μειδίασαν! «Καργιόληδες, σας έχω…» σκέφτηκα…! Για να «περιορίσω» την ενδεχόμενη αναφορά του «Χάσματος των Γενεών», σκέφτηκα να τους το «φέρω» πιο κοντά στις σημερινές γενιές. Ο «Παλιός» μου ‘κανε νόημα να ηρεμήσω! Ποιος να ηρεμήσει; Είχα «κόψει καπίστρι»! Τους ανέφερα λοιπόν ότι:

• «Φυσικά και ΔΕΝ ήταν όλοι έτσι στη γενιά μας. Υπήρχαν πολλοί που σε γενικές γραμμές φέρονταν απαξιωτικά στη γυναίκα! Έχει να κάνει με την -παραδοσιακά αισχρή- αντίληψη της άβουλης, παθητικής και υποτακτικής δούλας, έρμαιο στις ορέξεις του «αφέντη. Ε! ΟΛΟΙ αυτοί ΔΕΝ μπορούσαν να σταθούν δίπλα σε μια γυναίκα με άποψη!»

Θέλοντας να αποφύγω αναφορά στη βία, προσπάθησα να το ενισχύσω λέγοντας ότι:

• «... ήξερα κι άλλους που τη γούσταραν, ΑΛΛΑ όταν τύχαινε να ακούσω το τι συζητούσαν, είχα παρατηρήσει ότι κυριαρχούσε η χυδαιότητα!»

Σ’ αυτό το σημείο, άρχισα να παίρνω χαμπάρι ότι παρα-σοβάρευε το πράγμα! Το «γύρισα» λοιπόν κι εγώ στο «μόρτικο» λέγοντας:

• «Πρέπει να τον «παίζανε» πολλοί γιαουρτομούνηδες τον μπαργαλάτσο τους για πάρτη της και πρέπει να ‘χαν μπατανιάσει ΟΛΟΥΣ τους τοίχους του σπιτιού τους! Βλέπετε, ΜΟΝΟ έτσι μπορούσαν να τη “πλησιάσουν” οι συγκεκριμένοι! Εγώ, θεωρούσα τον εαυτό μου «Άρχοντα», βολευόμουνα με την -εξ αγχιστείας- επαφή! Μου αρκούσαν οι φευγαλέες συναντήσεις, το γέλιο της όταν μ’ έβλεπε! Ότι επιδίωκε -το ‘βλεπα στις κινήσεις της- να στέκεται δίπλα μου! Και που μου απηύθυνε ΠΑΝΤΑ τον λόγο! Στο εφηβικό μυαλό μου, λειτουργούσε ως ιδανικό!»

Οι νεότεροι (όχι όλοι...) άρχισαν να γελάνε και με «κατηγόρησαν» για ρομαντικό! Αντέτεινα φωνάζοντας ότι:

• «ΔΕΝ είναι ρομαντισμός μαλάκες! Είναι ο τρόπος που μεγαλώσαμε!»

Τους είπα ότι η γενιά μας ΔΕΝ έκανε σχέσεις από το πληκτρολόγιο, αλλά από την επαφή! Προσπαθούσαμε να εκμεταλλευτούμε ΚΑΘΕ στιγμή όταν βρισκόμασταν με τα κορίτσια και μάλλον το ίδιο σκέφτονταν κι αυτές για μας! Τους ανέφερα ότι γενικά, υπήρχε άλλη χημεία τότε! Κατέληξα λέγοντάς τους ότι το ΙΔΙΟ μας το σπίτι μας έβαζε περιορισμούς. Η συγχωρεμένη η μάνα μου,  μου 'χε ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ «απαγορέψει» να δω «αλλιώς» όποιο κορίτσι περιλάμβαναν τα «[…] τετράγωνα γύρω από το σπίτι μας»! Τι εννοούσε; Κρατιέστε;... Χονδρικά, ο σταυρός που αυτά οριζόντουσαν, μέχρι το Γήπεδο στα ανατολικά, τον Άη-Δημήτρη και τη κεντρική Λεωφόρο της πόλης στα δυτικά, εκεί που 'ναι το LIDL σήμερα στα βόρεια, και το βενζινάδικο του «Γιαν'- Μαύρου» στα νότια! ΟΛΟΣ ο ανατολικός Ασπρόπυργος!...

• «Μη τολμήσεις κακούργε, θα σε σφάξω στο γόνατο αν μάθω ή αν μου πούνε... Πρόσεχε»!

Ρε Μάνα!... Οι δερβέναγες που “βάζαμε”, [εκεί που τους βάζαμε εν πάση περιπτώσει], το ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ πρόβλημα αυτής της πόλης, του μικρού «Παρισιού» μας!… «τς’ ντο θούα κόσμι?» και «να μούαρ δούνα!» («τι θα πει ο κόσμος?» και «μας πήρε η ντροπή» αντίστοιχα στη γλώσσα των Θεών και των Ηρώων για τους αδαείς…). 

Λες και τον ρωτήσαμε ποτέ αυτόν τον κόσμο;

Πέρασε στο υποσυνείδητο! Το ‘κανα κι εγώ όταν γιος μου, ο Περικλής μου, μου ανακοίνωσε ότι:

• « … είμαι μαζί με μια κοπέλα, που ξέρεις πολύ καλά τη μαμά της, είσαι από τους αγαπημένους της συμμαθητές!»

Στις λεπτομέρειες μου ανέφερε το -μετά το γάμο- επώνυμό της (Καλλιέρη…), για να του απαντήσω ότι ΔΕΝ είχα συμμαθήτρια με τέτοιο επώνυμο! Και πριν προλάβει το παιδί να διευκρινίσει, «πήρα στροφές»:

• «Πρόσεχε κακομοίρη μου, γιατί εγώ τη Σόφη την είχα σαν αδελφή μου! Άσε που με ‘’προστάτεψε’’ κάποτε όταν πήγα να σπάσω ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΩΣ τα μούτρα μου, με μια κοπέλα ΕΚΤΟΣ των ορίων που έβαλε η γιαγιά σου! Με τον (εκλιπόντα πλέον…) πατέρα της και τον αδελφό του, έχω εξαιρετικές σχέσεις, με τη θεία της είμαστε συνάδελφοι στη δουλειά!...»

Τις συμμαθήτριές μου τις έβλεπα σαν αδελφές μου (μία διέφερε, αυτή που αναφέρω παραπάνω, αλλά ευθύς-εξαρχής είχε διαφορετικό υπόβαθρο αυτή η σχέση…). Κάποιες απ’ αυτές ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ μυστικά μου! Τι να ξεχάσω; Το απίστευτο ξύλο που ‘χαμε παίξει με κάποιους απ’ ένα Λύκειο του Χολαργού, όταν σε μια εκδρομή στο Προκόπι, στον Άγιο Γιάννη το Ρώσο, κάναμε το γήπεδο ροντέο! Κι αυτό γιατί στον ποδοσφαιρικό αγώνα που παίξαμε, έπιασα πέναλτι και επευφημήθηκα από τα κορίτσια-θεατές! Γεγονός είναι ότι πανηγυρίστηκε -μάλλον- υπερβολικά και ο «εκτελεστής» (προφανώς εκνευρισμένος…) θεώρησε ότι έπρεπε να μιλήσει απαξιωτικά γι’ αυτές. Τον «εκτέλεσα» με μια γεμάτη κλωτσιά, χαμηλά (καταλαβαίνεται που…) για ν’ ακολουθήσει μια επική σύρραξη! Μου πέσανε 3-4 επάνω μέχρι να πάρουν χαμπάρι οι δικοί μας! Έφαγα αλλά κι έδωσα! Ακόμη διακρίνεται μια ουλή στο κεφάλι μου! Αυτός όμως ΔΕΝ σηκώθηκε! Έμεινε διπλωμένος!…

Οι συμμαθήτριες και φίλες της αδελφής μου; Που να τολμήσω να εναντιωθώ στους Νόμους της μάνας μου! Θεωρώ ως Μεγαλύτερο Παράσημο στη ζωή μου, όταν λίγο πριν πάω φαντάρος, Καλοκαίρι του ’82,  καθόμουνα με τον κολλητό μου (αυτός υπηρετούσε ήδη, στη Χίο…) στο κάτω παγκάκι της πλατείας του χωριού μας, όταν είδαμε τον πατέρα φίλου μας -σπούδαζε στο εξωτερικό τότε- που η αδελφή του ήταν καλή φίλη με τη δική μου, να ‘ρχεται προς το μέρος μας! Τους καθιερωμένους εγκάρδιους χαιρετισμούς διαδέχτηκε μια κουβέντα του σημαδιακή:

• «Γιάννη! Τα κορίτσια έχουν καιρό να βγούνε βόλτα!...»

Μείναμε μαλάκες με τον Μίμη! Για σκεφτείτε το λίγο! Μου εμπιστεύτηκε την κόρη του! Η τιμή ΔΕΝ ήταν τόσο για μένα, όσο για την οικογένεια! ΉΞΕΡΕ πολύ καλά τι έλεγε και σε ποιον το ‘λεγε! Εν πάση περιπτώσει, το αίτημα μεταφέρθηκε καταλλήλως, οι οικογένειες των φίλων της αδελφής μου συνεννοήθηκαν, και τις «βγάλαμε» βόλτα! Τα κορίτσια το κατά-χάρηκαν.

Να γυρίσουμε στα πρόσφατα… Οι νεότεροι μάλλον βαρέθηκαν τη κουβέντα! Ομολογουμένως ήταν έντονη και από τις 2 πλευρές. Έμενα και του «Παλιού» από τη μία και των νεότερων από την άλλη! Αμφότεροι θεωρούμε ότι δυσανασχέτησαν από τις συγκρίσεις που -μάλλον μοιραία- ήλθαν μπροστά τους! Επικαλέστηκαν ελέγχους στις Μονάδες και την «κάνανε» σιγά-σιγά όλοι τους! Μείναμε να κοιταζόμαστε και να βαρια-ανασαίνουμε από την ένταση της κουβέντας! Είπαμε κάποιες κουβέντες, κυρίως για καταστάσεις που -μάλλον- έμειναν ανολοκλήρωτες! Ένας -ας τον πούμε- μικρός απολογισμός για τη ζωή που «…πέρασε και χάθηκε», όπως -παραφρασμένα- λέει και το τραγούδι του Γιάννη Πάριου. Σηκώθηκα, πήρα τον ασύρματο, ίσιωσα το κράνος και βγαίνοντας από το χώρο, κοντοστάθηκα στη πόρτα! Έχοντας θυμηθεί μια ρήση από τον «Βίο και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» του Νίκου Καζαντζάκη, αφού την «πετσόκοψα» εκεί που ήθελα, γύρισα και του 'πα:

• «[...] όλες τις αμαρτίες τις συχωρνάει ο Θεός· ετούτη όμως δεν τη συχωρνάει. Αλίμονο στον άντρα, που μπορούσε να κοιμηθεί με γυναίκα και δεν το καμε· και αλίμονο στη γυναίκα που μπορούσε να κοιμηθεί με άντρα και δεν το ‘καμε»

Μου βγήκε το παράπονο! 

Έσκυψα το κεφάλι και χάθηκα στις Μονάδες!...

Οι φωτογραφίες από αναρτήσεις στο Facebook εδώ και εδώ.

Βουτιά στην ανοσία

Ήταν ένα από κείνα τα απογεύματα του Απρίλη, περιμένοντας το Πάσχα, πριν από την Μεγάλη Εβδομάδα. Ο καιρός γενικά ήταν εξαιρετικός, ακόμη και για την Άνοιξη. Που σημαίνει ότι είχαν ξεκινήσει όλες αυτές οι μαζώξεις που χαρακτήριζαν το χωριό μας. Οι άντρες στα καφενεία, οι γυναίκες, στον απόηχο της μέρας, να μαζεύονται στις γωνιές με τις «γκομοράδες», σχολιάζοντας τα πάντα και τα παιδιά να παίζουν στις γειτονιές.

Είχαμε βγει με τους «Κουπούρδηδες» (τον Γιώργο και τον Ντίνο) να παίξουμε… «πόλεμο». Η μάνα μου ακόμη μέσα στο σπίτι μαζί με την Ουρανία, την αδελφή μου, ενώ ο πατέρας μου ετοιμαζόταν να πάει στο καφενείο. Κάποια στιγμή, η αναζήτηση του «εχθρού» με έκανε να έχω ανέβει στη μάντρα του στάβλου που είχαμε απέναντι απ’ το πατρικό μου. Πλήρης εξαρτήσεων, με αυτά τα αυτοσχέδια ξύλινα «πολυβόλα» ανά χείρας και μερικές παλιές λουρίδες του παππού ή του μπαμπά, χιαστί στο στήθος, που έπαιζαν το ρόλο των δεσμίδων.

Να θυμίσω εδώ, ότι ο  παλιός Ασπρόπυργος ήταν πήχτρα στους στάβλους, έντονο στοιχείο της ανάπτυξης του τόπου, που στα περισσότερα σπίτια βρίσκονταν μέσα στις αυλές, δίνοντας το ψωμί της οικογένειας σε πάρα πολλές από αυτές. Σε όλους  τους στάβλους υπήρχε μια «τάξη». Ο στεγασμένος χώρος που σταβλίζονταν τα ζώα στα παχνιά τους, έξω η στέρνα που τις βγάζαμε μια-μια να πιούν νερό και -συνήθως- σε μια γωνιά του χώρου, περιφραγμένος και ανοικτός στην μια πλευρά ο χώρος που μαζεύαμε την κοπριά με τα καρότσια, μέχρι να έλθει ο «Μουλάτσης» να την πάρει και ξανά απ΄ την αρχή. Η μάντρα που είχα ανέβει, λοιπόν, «αναζητώντας τον εχθρό», ήταν η μια πλευρά αυτού του περιφραγμένου χώρου, αυτή που βρισκόταν από την πλευρά του δρόμου. 

Εξοικειωμένοι ΌΛΟΙ οι «αυτόχθονες ιθαγενείς» με τις «ευωδιές», ΔΕΝ μας ενοχλούσαν, εν αντιθέσει με τους έξωθεν επισκέπτες που ανάμεσα στα πιασίματα της μύτης και τις εκφράσεις απέχθειας, ξεστόμιζαν κανένα «…μα πως αντέχετε;» Ανεβασμένος λοιπόν πάνω στη μάντρα, έξω ο δρόμος, μέσα ο λόφος της κοπριάς, βλέπω τον πατέρα μου να ανοίγει την εξώπορτα και να φεύγει για το καφενείο. Γυρνώντας προς το μέρος μου, μου είπε ένα 

• «Πρόσεχε! Θα πέσεις!...»  

Κι έφυγε… Κάπου είχε χαλαρώσει το παιχνίδι, δεν θυμάμαι τι είχε συμβεί και στεκόμουν στην μάντρα, στη πάνω γωνία της, εκεί που γειτνίαζε με το σπίτι των Κατσαρών, του Γιάννη, του Τάσου και του Μάκη, όρθιος, περιμένοντας. Ξάφνου, πετάχτηκε ο Ντίνος, 

• «Γερμανοί!...» 

Και κάνω να τρέξω…

Όπως καταλαβαίνετε, βούτηξα στη κοπριά! Έπεσα μέσα και χάθηκα! Βουβάθηκε ο κόσμος! Ενστικτωδώς, σηκώθηκα όρθιος, πνιγμένος από την κορυφή μέχρι τα νύχια και άκουσα όλον αυτόν τον πανικό, μια καταστροφή! Η μάνα μου να φωνάζει…

• «Μόι ποπο-ζ! Ου βρα!». 

(Το Μόι ποπο-ζ είναι απόγνωσης σημαντικόν κι έχει την έννοια του «Παναγία μου» στη γλώσσα των Θεών και των Ηρώων. «Σκοτώθηκε!») 

Η θεία-Τσάνα (Αλεξάνδρα), η μαμά των Κατσαρών, να τρέχει να φωνάξει τον θείο-Μήτσο, τον «Αμερικάνο» να έλθει να βοηθήσει να με τραβήξουν, η Βούλα του Μελέτ-Μυλωνά να τραβάει τα μαλλιά της, ωρυόμενη…

• «Κου βάτε, ντιάλι; Κου ίστ αι ιβογκ-λ;» (Που πήγε το παιδί; Που είναι ο μικρός;)

Η δε Βιβή, η κόρη του Φωτ-Αντώνη, η κολλητή της μάνας μου, να τρέχει να φωνάζει τον θείο-Τέλη για βοήθεια. Η μόνη ψύχραιμη (τουλάχιστον έτσι έδειχνε) ήταν η θεία-Κούλα, η γυναίκα του Φωτ-Αντώνη…

• «Θα βγει! Και θα' ναι μια χαρά!»

Η μεγάλη πόρτα του στάβλου άνοιξε κι όλος αυτός ο κόσμος, συνωστίστηκε μπροστά από τον λόφο της κοπριάς, με εμένα στη μέση του, να εξέχει το κεφάλι μου! Η συγχωρεμένη η μάνα μου να φωνάζει…

• «Κακούργε!...», «Που θα μπεις;…» 

Θυμάμαι είχε έλθει ο Τέλης ο Μιχαήλ με τον πεθερό του, τον Φωτ-Αντώνη κι  ο Τάσος ο Κατσαρός, οι οποίοι βέβαια δεν τολμούσαν να κάνουν βήμα προς τα μένα! Κι εγώ; Περπατούσα κανονικά να βγω και για κάποιο λόγο, που μέχρι σήμερα αδυνατώ να εξηγήσω, δεν μπορούσα να μυρίσω απολύτως τίποτε!

Όταν γύρισε ο πατέρας μου, η μάνα μου με είχε πλύνει με το λάστιχο στην αυλή, τα ρούχα -εννοείται- πετάχτηκαν, μου έδωσε ένα μπερντάκι, που έβαλα και στη τσέπη! Αμ, να ‘χεις βουτήξει στο σκατό, αμ, το ξύλο- ξύλο! Προς γνώση και συμμόρφωση! Η μάνα μου είχε πάρει τηλέφωνο κι είχε έλθει κι ο Γιατρός, ο Φώτης ο Τσεβάς, που η μάνα μου εμπιστευόταν όσο κανέναν και ακολουθούσε κατά γράμμα τις υποδείξεις του. Κάπου ανάμεσα στο κυνηγητό από τον πατέρα μου και την εξέταση από τον Γιατρό, θυμάμαι που μου είπε…

• «Ρε μπαγάσα, για ένα πράγμα είμαι σίγουρος. Βούτηξες στην ανοσία!» 

και γυρνώντας προς τη μάνα μου...

• «Αγαθούλα, ΔΕΝ θα πάθει τίποτε από εδώ και πέρα στη ζωή του». 

Δεν ξέρω τι είδε ο Γιατρός, αλλά εγώ μέχρι σήμερα το Βιβλιάριο Ασθενείας (έκδοση 1977), το έχω πεντακάθαρο!...